وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در مراسم کتاب سال استان مطرح کرد
تولید کتاب از انحصار تهران درآمد
مینا قاسمی : مراسم بیستمین دوره جایزه کتاب سال استان کرمان، عصر پنج‌شنبه ۲۵ بهمن‌ماه در محل هتل پارس کرمان با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، سیدعباس صالحی برگزار شد. در این مراسم علاوه بر رونمایی از کتاب مفاخر استان کرمان که توسط دانشگاه شهید باهنر کرمان تهیه شده، از برگزیدگان بیستمین دوره کتاب سال استان کرمان، تقدیر به‌عمل آمد. در این مراسم که با حضور وزیر ارشاد اسلامی، استاندار کرمان و جمعی دیگر از مقامات و مسئولان و نیز اصحاب فرهنگ و قلم برگزار شد، سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی پیشرفت تولید کتاب را در چهل سال بعد از انقلاب خوب توصیف کرد. در ادامه استاندار کرمان، معاون سیاسی امنیتی استانداری، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان، و احمد یوسف‌زاده، سخنرانی کردند.
به گزارش خبرنگار استقامت، سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، در این مراسم با اشاره به رشد حجمی کتاب‌های منتشر شده در سال‌های بعد از انقلاب، آمار موجود در این زمینه را تشریح کرد و گفت:«بر اساس تحقیقی که آقای آذرنگ و دیگران انجام داده‌اند، قبل از انقلاب اسلامی، از سال ۱۳۲۰ تا سال ۱۳۵۷ حاصل جمع‌بندی کل این ۳۷ سال این است که حدود ۵۰ هزار عنوان کتاب داریم؛ اما از سال ۱۳۵۷ تا ۱۳۹۶ بیش از یک میلیون و ۲۰۰ هزار کتاب چاپ شده است که بیش از ۷۰۰ هزار تای آن چاپ اول بودند. حجم قابل توجهی کتاب‌های خوب در بین این کتاب‌هایی که در این ۴۰ سال منتشر شده است، دیده می‌شود».
وی افزود:«وقتی که برش‌های مختلف را نگاه می‌کنیم می‌بینیم که در مسیر ۴۰ ساله انقلاب، اتفاقات خوبی در حوزه‌ی کتاب و نشر افتاده است. یکی از این برش‌ها حوزه‌ی «جنسیت» و افزایش تعداد مولفان زن است. اتفاقاتی که در رشد مولفان و پدیدآورندگان زن در کشور ایران داریم واقعا جهش قابل توجهی است. در سال ۵۸، چهار درصد از مولفین ما خانم بودند، اما در سال ۹۶، این میزان به ۳۲ درصد رسید. یعنی عملا توانستیم فاصله‌های جنسیتی تولید علم و تولید اندیشه را کمتر کنیم و این یک اتفاق خوب است. به خصوص در حوزه ادبیات و داستان‌‌نویسی شاهد این اتفاق هستیم که تقریبا تعداد آقایان و خانم‌ها دارد با هم برابر می‌شود و این نکته بیانگر این است که اتفاقات همسان و متوازنی در مسیر جریان تولید اندیشه و فرهنگ در حال شکل گرفتن است».
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه، با اشاره به «مبحث پدیدآورندگان با نگاه ناشرین»، توضیح داد:«در این سال‌ها عملا داریم به طرف ناشرین حرفه‌ای‌تر، پرکارتر و جدی‌تری حرکت می‌کنیم. در دهه‌ی اول انقلاب به خصوص در طی سال‌های اول، ناشر پرکار و همچنین ناشر حرفه‌ای نداشتیم اما در حال حاضر، مسیر قابل توجهی در شکل‌گیری بخش لازم برای حوزه‌ی فرهنگِ مکتوب پیدا کرده‌ایم. ما در سال ۱۳۹۶، تعداد ۷۴۹ ناشر پرکار داشتیم که سالیانه بین ۲۰ تا ۵۰ کتاب چاپ کردند و همچنین تعداد ۴۰۳ ناشر حرفه‌ای داشتیم که بیش از ۵۰ کتاب منتشر کردند».
وی همچنین با اشاره به فاصله‌ی استان‌ها با مرکز کشور در حوزه‌ی چاپ و نشر کتاب، تشریح کرد:«عملا در حال حرکت در مسیری هستیم که بیانگر آن است که دیگر تولید اندیشه و تفکر فقط در مرکز کشور اتفاق نمی‌افتد؛ این مسیر هم در محیط‌های دانشگاهی و هم غیردانشگاهی استان‌های مختلف روند روبه‌رشد قابل توجهی را دارد؛ چه کتاب‌هایی که مولفین استانی در خود استان چاپ می‌کنند و چه کتاب‌هایی که مولفین استانی در خارج از استان چاپ می‌کنند، با ناشران تهران و غیرتهران، روند قابل توجه تصاعدی را دارد که خبر خوبی است».
رشد ۲۴۰ درصدی حوزه‌ی چاپ و کتاب
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان، در این مراسم با اشاره به برگزاری مراسم انتخاب کتاب سال، آن را یکی از وجوه ارتباط بین حوزه‌ی فرهنگ و دانشگاه قلمداد کرد و این ارتباط را یکی از افتخارات اداره کل ارشاد و فرهنگ اسلامی دانست. محمدرضا علیزاده در این‌باره گفت:«یکی از افتخارات ما در اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی ارتباط بین حوزه‌ی دانشگاه و فرهنگ است؛ هرچند که این ارتباط و تعامل فراز و نشیب زیادی داشته است اما خوشبختانه در سال‌های اخیر در جایگاه‌های مختلف این ارتباط بسیار نزدیک وجود داشته و دارد».
وی افزود:«از جمله‌ی این ارتباط‌ها، تشکیل هیات نظارت بر چاپ و نشر استان در دهه‌ی هفتاد است که تیم این هیات تماما متشکل از دانشگاهیان است. همچنین هیات تحریریه‌ی فصلنامه‌ی پژوهشگران فرهنگ از اعضای هیات علمی دانشگاه هستند و کارگروه پژوهش و آموزش عالی شورای توسعه قرآنی هم بر عهده‌ی دانشگاهیان است. همین‌طور تشکیل انجمن آثار و مفاخر فرهنگی استان با همت دانشگاهیان صورت گرفته است».
علیزاده ادامه داد:«جایزه انتخاب کتاب سال نیز که امروز شاهد برگزاری مراسم آن هستیم، کاری است کاملا علمی که با مشارکت دانشگاهیان به سرانجام رسید. بنابراین، این ارتباط موجب افتخار است و امید این ارتباط بیشتر و نزدیک‌تر شود».
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه‌ی سخنان خود در تشریح آمار مربوط به چاپ و نشر استان کرمان گفت:«هیات نظارت بر چاپ و نشر در استان کرمان از سال ۷۷ آغاز شد و این در حالی بود که تا چند سال قبل تنها پنج استان هیات نظارت داشتند و اکنون این تعداد به ۱۰ استان رسیده است؛ در طی سال‌های تشکیل هیات نظارت، بیش از پنج هزار و ۵۰۰ عنوان کتاب در آن بررسی شده است که موفق به اخذ مجوز قبل از چاپ چهار هزار و ۹۹۵ عنوان کتاب شده است».
وی همچنین پیرامون آمار مربوط به ناشران محلی و استانی تشریح کرد:« بالغ بر ۸۵ موسسه انتشاراتی در استان داریم که تعداد اندکی از آن‌ها ممکن است فعال نباشند اما اکنون بالغ بر ۶۰ انتشاراتی فعال داریم. تعداد کتاب‌هایی که توسط ناشران محلی به چاپ رسیده است، سه هزار و ۱۰۰ عنوان کتاب است و در زمینه‌ی خرید کتاب از ناشران از سال ۹۲ روند رو به رشدی را شاهد بودیم؛ به‌طوری‌که حدود سه میلیون تومان خرید کتاب از مولفین و نویسندگان در سال‌های اخیر نزدیک به ۱۰۰ میلیون تومان رسید که جمعا ۹۵ هزار و ۹۳۵ جلد کتاب به ارزش چهار میلیارد و ۶۶۴ میلیون ریال خریداری شده است».
وی تصریح کرد:«تا کنون ۱۹ دوره‌ی انتخاب کتاب سال برگزار شده است که از سال ۷۳ در بعضی از سال‌ها این مراسم را نداشتیم اما تقریبا تلاش شده که هرسال برگزار شود. اما در سال ۷۳ با ۲۲ عنوان کتاب آغاز کردیم و در سال جاری این تعداد به ۵۵۵ عنوان رسیده است. این آمار، نشان‌دهنده‌ی رشد ۲۴۰ درصدی حوزه چاپ و ارائه کتاب‌ها است».
توجه هیات داوران به فخامت آثار
در ادامه‌ی مراسم، احمد یوسف‌زاده دبیرعلمی جشنواره ضمن قرائت بیانیه‌ی هیات داوران مراسم انتخاب کتاب سال استان کرمان افزود:«نکته‌ی قابل توجه گزینش آثار این است که در این دوره آثار قابل تقدیر به نسبت آثار برگزیده بیشتر هستند که نشانگر توجه جدی هیات محترم داوران است تا آثار برگزیده فخامت لازم را برای حضور در جوامع ملی و بین‌المللی به عنوان نماینده‌ی شایسته‌ی استان کرمان داشته باشند».
توسعه بدون توجه به فرهنگ امکان ندارد
محمدجواد فدایی استاندار کرمان، نیز با ایراد یک سخنرانی کوتاه، بر سهم حوزه‌ی فرهنگ در توسعه‌ی کشور تأکید کرد و گفت:«ما برای فرهنگ جایگاه بسیار ولایی قائل هستیم و این اعتقاد را داریم که مسیر توسعه، بدون توجه به فرهنگ و بدون فراهم کردن زمینه فرهنگی امکان‌پذیر نیست. بنابراین سعی داریم که توجه به برنامه‌های فرهنگی و مباحث فرهنگی را در اولویت کار خود قرار بدهیم».
کتاب مفاخر کاری علمی و دانشگاهی
در ادامه عضو کمیته علمی انجمن مفاخر استان و معاون سیاسی امنیتی استانداری کرمان، پیرامون کتاب مفاخر کرمان در مورد تالیف مجموعه‌ی ۲۲ جلوی مفاخر استان کرمان، توضیح داد:«در مراحل اولیه‌ی تنظیم فهرست کتاب مفاخر کرمان ابتدا ۲۴ عنوان کتاب جمع‌آوری شد اما بعد این تعداد به ۲۲ عنوان تقلیل پیدا کرد. این کتاب از قرن سوم تا دوران معاصر را در برمی‌گیرد و به‌صورت کاملا علمی و دانشگاهی تهیه شده است».
محمدصادق بصیری افزود:«برای انجام این کار، دانشگاه به عنوان کمیته علمی شروع به کار کرد و آن را در شورای پژوهشی دانشگاه تعریف کردیم. کسانی که مولف این کار شدند به عنوان پژوهشگر در شورای پژوهشی دانشگاه پروپوزال نوشتند و به تصویب شورای پژوهش رساندند و پژوهشگران حق تالیف را هم از دانشگاه گرفتند؛ لذا اساس این کار کاملا علمی و دانشگاهی است».
بصیری ادامه داد:«برای نگارش این کتاب سعی بر آن بود که منابع مورد استفاده‌ی ما هم قابل استناد و هم قابل استفاده باشند و بنای کار نیز بر علمی و مستند بودن، و در عین حال قابل استفاده برای عموم بود که تلفیق این‌دو، کار سختی بود».
وی یادآور شد:«این کتاب در قطع پالتویی با میانگین ۵۰ صفحه است که سه چهارم آن به زبان فارسی فارسی و یک چهارم به زبان انگلیسی ترجمه شده است تا بشود به عنوان یک هدیه فرهنگی هم قابل استفاده باشد».
در این آیین از مولفان و مترجمان برگزیده بیستمین جایزه کتاب سال استان کرمان با اهدای لوح تقدیر و تندیس تقدیر به عمل آمد و همچنین از ۲۲ جلد کتاب مفاخر استان کرمان رونمایی شد.
به گزارش خبرنگارما، برخی از آثار برنده‌ی جایزه به‌شرح زیر است:
در زمینه‌ی ادبیات داستانی: رمان مارون اثر بلقیس سلیمانی؛
مجموعه داستان جاده فرودگاه، اثر لیلا راهدار.
ادبیات داستانی ترجمه: رمان من اگر شما بودم، نوشته‌ی گراهام گرین، ترجمه داود نوابی؛ رمان فصل بارانی نوشته‌ی گراهام گرین، ترجمه‌ی یدالله آقاعباسی؛ رمان فیستا، اثر ارنست همینگوی، ترجمه‌ی علیرضا دوراندیش.
در زمینه‌ی خاطره نگاری دفاع مقدس: بچه‌های حاج قاسم، اثر افسر فاضلی شهربابکی.
در زمینه‌ی شعر: مجموعه‌شعر بر دیوار غار، اثر عرفان رعایی
و دل پسنگو، دوبیتی براساس ضرب‌المثل‌های کرمانی، اثر حمید نیک‌نفس.
