دبیر کارگروه مشورتی معماری و شهرسازی شهرداری:

بحرانهای امروز شهر ریشهدار است!

موضع مشاوران شهردار دربارۀ سیتیسنترهای مجاور بازار

چهار پل و زیرگذر باید جمع شود

 

اسما پور زنگی‌آبادی : در مدتی که شهردار منتخب شورای پنجم کار خود را آغاز کرده، یکی از رویکردها، حضور مشاوران در کنار شهرداری بوده که در بخش‌های مختلف با ضعف و قوت‌هایی در حال فعالیت هستند. در همین حال، براساس اخبار قطره‌چکانی که گاهی از شهرداری به بیرون درز می‌کند، به نظر می‌رسد مجمع مشورتی معماران و شهرسازان از دیگر مشاوران جدی‌تر فعالیت می‌کنند. رضا ناصری؛ معمار و مدرس دانشگاه دبیر این کارگروه است و « دکتر محمد ایرانمنش، دکتر عباس مسعودی، مهندس انجم‌شعاع، مهندس حکاک‌زاده، دکتر زند رضوی و دکتر مقصودی، مهندس افشین محمودی، دکتر موحدی‌نیا، خانم دکتر فدایی‌قطبی، دکتر نیما جهان‌بین، رامین ارجمند کرمانی، دکتر نسرین محمدی و مهندس جلال کمالی» از اعضای دیگر آن هستند.

درباره‌ی این کارگروه با ناصری گفت‌وگویی کردم که در ادامه می‌خوانید:

 

آقای ناصری! دربارهی کارگروه مشورتی معماری و شهرسازی شهرداری کرمان ما اطلاع چندانی نداریم. ممکن است بگویید چه میکند و مهمترین مسئلهای که اکنون روی میز گذاشته و به آن می‌‌پردازد چیست؟

دو کارگروه فعال است؛ یکی کارگروه مشورتی معماری و شهرسازی است که مسائل کلان‌تر را دنبال می‌کند و وقتی مسئله‌ای حاد و جدی است ورود می‌کند. دیگری کارگروه معماری و هنرهای شهری است که به‌نوعی، کارگروه تصویب طرح‌هاست؛ طرح‌هایی که برای شهر تهیه می‌شود اینجا بررسی شده و نهایتا مجوز اجرا می‌گیرند یا نمی‌گیرند. همچنین، عمده‌ی مسائلی که شهرداری روزمره با آن روبه‌روست مثلا در حوزه‌ی طراحی‌ها و تغییراتی که در شهر می‌دهد و پارک‌هایی که می‌سازد و فضاهای شهری که اضافه می‌کند و یا پروژه‌های کلانی مثل پارک گردشگری یا انجام تغییرات در میدان‌های مشتاق و ارگ و آزادی و شورا؛ بحث‌های فنی آن نیز در این کارگروه مطرح می‌شود.

البته این‌ها را که گفتم به این معنا نیست که همه‌ی کارهایی که شهرداری در حوزه‌ی معماری و شهرسازی انجام می‌دهد از این فیلترها عبور می‌کند. نه. این‌طور نیست و امیدوارم در آینده این‌گونه شود. مثلا برخی اقداماتی که در شهرداری‌های مناطق صورت می‌گیرد، در این کارگروه‌ها بررسی نمی‌شود و همچنان نسبت به آن نقدهایی وجود دارد.

مواردی را که اشاره کردید در کارگروه معماری و شهرسازی بررسی میشود یا هنرهای شهری؟

کلیات همه‌ی این‌ طرح‌ها ممکن است در کارگروه معماری و شهرسازی مورد بحث قرار گیرد و در نهایت، جزییات آن، در کارگروه تصویب طرح‌ها بررسی می‌شود. طرح‌های زیادی هم تاکنون به این کارگروه‌ها آمده؛ از جمله منظر بلوار ۲۲ بهمن، میدان آزادی، میدان مشتاق چندین‌بار، میدان هفت‌باغ و حتی معماری هتل روی کوه، پارک گردشگری، چند طرح پیاده‌راه سازی، چندین پارک؛ همچنین، مجسمه‌ها و المان‌هایی که باید در شهر نصب شوند در دستور کار این کارگروه بوده و جلسات پرشماری که حتی گاهی به هفته‌ای دو، سه بار رسیده، با حضور کارشناسان و استادان دانشگاهی که داوطلبانه در این کارگروه‌ها حضور دارند مورد بررسی قرار گرفته است. مثلا در مورد احداث پارک گردشگری در کرمان، وقتی تصمیم شهرداری بر این شد که پارکی در این مقیاس بسازد، بحث‌های کارگروه باعث شد که این پارک به یک پروژه‌ی بسیار جدی تبدیل شود و ابتدا از فیلتر برنامه‌ریزی و تعیین کاربری‌ها عبور کند و سپس، به یک معمار که رزومه و سابقه‌اش نشان داده از عهده‌ی چنین پروژه‌ی بزرگی برمی‌آید، سپرده شود. اگر این کارگروه نبود مسائل هیچ‌وقت به این شکل دنبال نمی‌شد.

البته کارگروه خودش هم گاهی به‌شکل فعال و عامل نیز برنامه‌هایی را در دستور کار قرار می‌دهد که پیاده‌مداری یا ارتقای کیفیت معماری‌ها از جمله‌ی آن است. حاصل این عاملیت هم تاکنون این شده که جهت‌گیری‌ها تغییر کند و مبانی کلی روشن شود. به عقیده‌ی من، این مبانی، نقش بسیار مهمی دارند. مرسوم شده که هرجا روی مبانی تردید وجود دارد، سریع راه‌ را عوض می‌کنند یا تا عده‌ای مخالفت کرده و یا اقبال نشان نمی‌دهند، مسیر را عوض می‌کنند؛ به این دلیل است که مبانی محکم نیست. کارگروه اما سعی می‌کند مبانی را محکم کند تا مطمئن باشیم کاری را انجام می‌دهیم، درست است. حاصل همین عاملیت این شده که بلوار جمهوری و جاده تهران به‌عنوان ورودی غربی شهر کرمان صاحب یک برنامه‌ریزی درست شده‌اند؛ مشاوری که جزو مشاوران تراز اول کشور است هم برای این کار انتخاب شده است؛ اگر این فرآیند تکمیل شود، ورودی غرب کرمان هم دارای یک طرح هادی معماری و شهرسازی پخته خواهد شد که عملیات اجرایی آن نیز از سال آینده آغاز می‌شود.

فرآیند کار چگونه است؟ شما بهعنوان کارگروه، این مسائل را روی میز میگذارید و به شهرداری میگویید اینها مسائل شهر است یا شهرداری به کارگروه میگوید که اینها مسائل ماست بررسی کنید و راهحل بدهید؟

هر دو حالت اتفاق می‌افتد. در حوزه‌ی مبانی نظری، خود شهردار محترم با یک خط مشی آمده که الان هم، آن مبانی مورد تاکید است. برای عمل در راستای این مبانی اما نیاز به اقداماتی تخصصی است که کارگروه در این زمینه وارد می‌شود. برخی مسائل از طرف شهرداری ارجاع می‌شود و در برخی موارد هم، کارگروه به‌عنوان عامل است مثلا خطایی در شهر می‌بیند و ورود می‌کند تا اصلاح شود.

اشاره کردید در شهرداریهای مناطق گاهی اتفاقاتی میافتد که مورد تایید این کارگروهها نیست. چرا این اتفاق میافتد؟ مگر این کارگروهها، رسمیت ندارد و خود شخص شهردار آن را تایید نکرده و حمایت نمیکند؟

کارگروه توسط شخص شهردار محترم به‌شدت حمایت می‌شود و اصلا هم این حمایت شکل تعارف ندارد و صوری نیست. می‌توانم بگویم تقریبا در همه‌ی مواردی که کارگروه به یک جمع‌بندی رسیده، شهردار و حوزه‌ی ریاست، آن را پذیرفته‌اند. حتی مواردی بوده که شهرداری برنامه‌ریزی کرده تا آن را انجام بدهد تا حدی که مثلا معاونت مربوطه کار را جلو برده ولی کارگروه که با آن مخالفت کرده، کلا آن کار کنسل شده؛ با وجود این‌که نظر شهردار نسبت به آن کار مساعد بوده است.

بهصورت موردی چنین وضعیتی پیش آمده است؟

نه. بدون شک همه‌ی اعضای کارگروه تایید می‌کنند که امکان ندارد مسئله‌ای در این کارگروه مورد مخالفت قرار گیرد ولی شخص شهردار خلاف آن حکم کند.

اما در شهرداریهای مناطق نظر کارگروه مورد توجه قرار نمیگیرد.

به نظر می‌رسد برای این‌که این تصمیمات در کل بدنه‌ی شهرداری جاری شود، یک عدم هماهنگی‌هایی وجود دارد و گاهی تغییراتی در شهر اعمال می‌شود که نه‌تنها در این کارگروه بلکه در هیچ جای دیگری به‌ اندازه‌ی کافی از لحاظ فنی بررسی نشده است. یا مثلا صورت‌جلسه‌ای از کارگروه خارج و به دستور اداری تبدیل شده ولی چند ماه بعد، می‌بینیم بخش‌هایی از آن اجرا نشده و یا خلاف آن رویه اتفاقاتی افتاده است؛ به نظر من، بیش‌تر این مسائل به عدم هماهنگی و ساختار اداری مربوط است.

شخص شهردار نسبت به این اتفاقات چه موضعی دارد؟

مخالفند و دنبال این هستند جلوی آن را بگیرند ولی به هر حال، حوزه‌ی فعالیت شهرداری خیلی بزرگ است. تعداد زیادی نیرو و کنش‌گر وجود دارند که مدام در حال برنامه‌ریزی هستند و در این زمینه ناهماهنگی و مشکلاتی وجود دارد.

جدیترین موردی که کارگروه با آن مخالف است ولی در شهر دارد انجام میشود را مثال میزنید؟

مثلا در مورد فضای سبز بلوار جمهوری، بحث‌های زیادی شده و صورت‌ جلساتی تهیه کرده بودیم ولی با تغییر مدیرعامل سازمان فضای سبز شهرداری، به‌دلیل بی‌اطلاعی از آن تصمیمات، می‌خواستند کارهایی انجام دهند که البته با دستور شهردار محترم متوقف شد. حوزه‌ای که الان در آن مشکل جدی داریم، برنامه‌ریزی، کنترل، هدایت و ارتقای کیفیت هنرهای شهری است که به نظر می‌رسد مجمع متخصصان و هنرمندان ما، هنوز نتوانستند برای آن، مبانی نظری محکم و یک روش نظام‌مند را ارایه کنند. حاصل همه‌ی تلاش‌ها برای امسال تبدیل به فراخوانی شد که البته نتیجه‌ی چندان مطلوبی هم نداشت و الان نگرانی‌هایی وجود دارد در ماجرای استقبال از بهار و همچنین برای ماه‌های بعد، مجدد، با سطحی از کیفیت که مدنظر داریم روبه‌رو نخواهیم بود.

آقای ناصری! یکسری مسائل در شهر کرمان وجود دارد که دغدغهی جدی نسبت به آن وجود دارد. از جمله ساخت سیتیسنترهای کنار بازار کرمان. به نظر میرسد کارگروه نسبت به آن سکوت کرده و یا آن را نادیده گرفته است. اینطور نیست؟

ببینید؛ کارگروه اساسا با مسئله‌ی اجرا و عمل درگیر است و اگر در جایی به این نتیجه برسد که می‌توان از انجام کاری جلوگیری کرد و یا در مورد آن، تصمیم بهتری گرفت، ورود کرده و سعی می‌کند آن را تغییر دهد. الان در مورد ساخت این سیتی‌سنترها که مثال زدید، اکثریت افراد کارگروه قویا نظر مخالف دارند ولی هیچ پیشنهاد عملی وجود ندارد که با این پروژه‌ها چه باید کرد؟ یا ما اصلا بلد نیستیم چه باید بکنیم. در مورد این پروژه‌ها، قراردادها و مسائل مالی بسیار سنگینی وجود دارد. ما قراردادها را با کمک افرادی زبده بررسی کردیم ولی راهکاری نیافتیم. مسائل این پروژه‌ها، بسیار حاد و سنگین است. یا وقتی کارگروه شروع به‌کار کرد، در آزادی و باغ‌ملی تقاطع‌های غیرهمسطح در حال ساخت بود که ما با آن مخالف بودیم ولی متوقف کردن و یا تغییر مسیر دادن آن هیچ راهکار عملیاتی نداشت. در نتیجه، کارگروه وارد این مسائل نشد.

این راهکارها در کرمان وجود ندارد یا در ایران یا در دنیا؟ من فکر میکنم اگر اینها مسائل مهمی قلمداد میشد، وقتی اینجا نتوانستید راهی بیابید، از افراد و ایدههایی بیرون از کرمان کمک میگرفتید.

وقتی به یک شهر نگاه می‌کنید مسائل خیلی پیچیده‌تر از مسائل صرف فنی معماری و شهرسازی است. شما هیچ تغییری در شهر نمی‌توانید ایجاد کنید مگر این‌که همه‌ی کنش‌گران و نیروهای دخیل از نیروهای اداری تا اجتماعی و اقتصادی و سیاسی را در نظر بگیرید. کرمان، یک شهر تاریخی است و بحران‌های عمده‌ی امروز آن هم، قدمت ۲۰، ۳۰، ۵۰ سال و حتی ۱۰۰ ساله دارند و این‌طور نیست که در یک شب بتوان آن را رفع کرد. این‌که راه‌حل‌ها را از سطح ملی به کرمان بیاوریم حتما این اتفاق خواهد افتاد و همین الان، ارتباطات را گسترش دادیم و یک‌سری مسائل که کارگروه و یا حوزه‌ی تخصصی در کرمان، در مورد آن مردد است و نمی‌تواند تصمیم قاطعی بگیرد را با متخصصان کشوری مطرح می‌کنیم و در آینده جلسات رسمی هم در این زمینه، تشکیل خواهد شد. ولی در برخی موارد از جمله همین سیتی‌سنترها، قراردادهای حقوقی و مالی چنان سنگینی داریم که اگر بخواهیم این پروژه‌ها را متوقف کنیم، کمر شهر می‌شکند و یا نیروهای سیاسی و اجتماعی دیگری که دخیل هستند ممکن است این کار را نشدنی کنند یا به تعویق بیاندازند. برای این سیتی‌سنترها مخالفت وجود دارد ولی نهایت کاری توانستیم انجام دهیم این بوده که در نمای یکی از سیتی‌سنترها دخالت و آن را اصلاح کردیم ولی این‌که بخواهیم پروژه‌ها را جمع کنیم اصلا مقدور نیست و هرکس دیگری هم باشد همین‌گونه عمل می‌کند.

پس باید این پروژهها را بپذیریم. درست است؟

الان این سوال را از کی دارید می‌پرسید؟

از شما که دبیر کارگروهی هستید که گفتید تاکنون توانسته بر تصمیمات و آیندهی شهر تاثیرات زیادی بگذارد.

اگر از موضع کارگروه و شهرداری کرمان و توان و قدرت اداری و حقوقی و سیاسی و اجتماعی آن بخواهم صحبت کنم؛ می‌گویم بله، مجبوریم فعلا این پروژه‌ها را بپذیریم ولی اگر به‌عنوان یک شخص حقیقی و کارشناس بخواهم نظر بدهم می‌گویم که این‌طور نیست و تاکید می‌کنم این شهر حتما یک روزی که زمینه مهیاتر شود، باید برگردد. یک روزی باید در کرمان، تجدید ساختار تاریخی کنیم و هرچه را که در این شهر از بین بردیم، سر جای خودش برگردانیم، باید یک روزی پل چهارراه احمدی را جمع کنیم، پل باغ‌ملی حتما باید جمع شود، زیرگذر آزادی و جبلیه یک روزی باید پر شوند. ولی این‌ها نیاز به این دارد که همه‌ی نیروهای دخیل در شهر از مردم عادی تا دانشگاهیان و نیروهای سیاسی و اداری در مورد آن در یک نقطه‌ای به هم برسند تا این تغییرات را ایجاد کنند و این فرایندی است که باید طی شود. ولی الان، همین‌که دیگر پل جدیدی در شهر کرمان شروع نشده خیلی مهم است. این‌که در میدان آزادی و مشتاق اتفاقاتی قرار بود بیفتد و جلوی آن را گرفتیم، مهم است ولی انتظاری که داریم هم، بزرگ است و طول می‌کشد به آن برسیم.

در مورد بامکرمان هم دغدغههای فراوانی مطرح است. اشاره کردید که به معماری هتل بام در کارگروه پرداختهاید. دربارهی این پروژه، بیشتر توضیح میدهید که کارگروه چه موضعی دارد؟

اصلا مسئله‌ی هتل روی کوه از لحاظ فنی مردود است. وقتی این پروژه هنوز شروع نشده بود درباره‌ی آن صحبت کردیم و موضع ما کاملا روشن است و باز هم لازم باشد تکرارش می‌کنیم ولی این پروژه هم، مسائل حقوقی و مالی دارد. از حقوق‌دانان در این‌باره بپرسید. آن‌ها باید قراردادها را بررسی کنند و نظر بدهند. الان بحث فنی نیست و مسائل حقوقی مطرح است. هنوز هم ما به‌طور جدی وارد مسائل فنی این هتل و جاده‌ی دسترسی روی کوه نشدیم ولی این را می‌دانیم که اول باید ابعاد چالش حقوقی و مالی این پروژه را درک کنیم. شهرداری قراردادی دارد که باید به آن متعهد بماند. ممکن است لغو آن، صدها میلیارد هزینه و جریمه به‌دنبال داشته باشد که نه شهرداری و نه هیچ‌یک از شهروندان قادر نباشند آن را بپردازند. ما هم الان در آن موضع نیستیم. از لحاظ حقوقی اما می‌توان به این پروژه پرداخت. مسائل شهر مثل تومورهایی بدخیم می‌مانند که باید با آن مدارا کنیم و هیچ علاج ۱۰۰ درصدی برای آن نیست. باید اولویت‌بندی و هزینه فایده کنیم و تصمیمی برای آن بگیریم و فراموش هم نکنیم شرایط برای همیشه ثابت نیست. امروز شاید باید هتل بالای کوه را بپذیریم ولی شاید یک روزی در این شهر اتفاقاتی بیفتد که همه به این نتیجه برسند ارزش میراث فرهنگی بیش‌تر است و هتل را جمع کنند و هزینه‌های آن را هم بدهند. الان اما در این موضع نیستیم…

از لحاظ شخصی و مبانی نظری من کاملا با این پروژه‌ها مخالفم و می‌گویم باید هزینه‌ی آن را بدهیم و این پروژه‌ها را جمع کنیم. ولی شاید هیچ‌کس با این نظر من موافق هم نباشد.

آقای ناصری! به نظر میرسد شهرداری کرمان در این یک سال و چند ماه حضور آقای عالمزاده، پویایی لازم را ندارد. شما این را تایید میکنید؟

واضح‌تر می‌گویید؟

اول اینکه خیلی از برنامههایی که شهرداری دنبال میکند یا قصد دارد دنبال کند، اطلاعرسانی نمیشود و تصمیمات هم دور از چشم همه و پشت درهای کاملا بسته دارد گرفته میشود. دوم اینکه روی زمین هم هیچ اقدام خاصی را ندیدیم انجام شود. حتما منظورم این نیست که شهر را به کارگاه سازندگی! تبدیل کنند ولی اینکه ادعا میشود تفکری متفاوت با گذشته در شهرداری حاکم است، ما باید نمود آن را در خیابانهای شهر ببینیم که چیزی نمیبینیم. من این را تعبیر به این میکنم که پویایی کافی وجود ندارد.

اگر با گذشته بخواهید مقایسه کنید، من این را متوجه نمی‌شوم که قبلا چه می‌کردند که الان نمی‌کنند؟ مثلا در این دوره تاکنون دو پل افتتاح کردند و روگذر دیگری را دارند تمام می‌کنند، آسفالت و جدول‌گذاری دارد انجام می‌شود و ساخت‌وسازها هم مثل قبل است ولی این عدم نمایش حرکت و تحرک را باید به این معنا بگیریم که شهرداری و شهر کرمان آرام گرفته‌اند و استمرار این آرامش به شرطی است که مردم و نیروهای موثر به این جمع‌بندی برسند که در این ثبات و عدم حرکت بیش از حد، امتیازی وجود دارد. بسیاری از امتیازات این دوره‌ی شهرداری مربوط به کارهایی است که نکرده و از قضا لیست بلندی هم دارد. مثلا قرارداد ۵۰۰ میلیاردی که قرار بود برای احداث تقاطع‌های غیرهمسطح جدید بسته شود کلا منتفی شد یا در مشتاق پاساژ زیرزمینی قرار بود ساخته شود که منتفی شد. بررسی کنید که اگر این اتفاقات می‌افتاد، چه در شهر رخ می‌داد.

پاساژ مشتاق قبل از شهرداری آقای عالمزاده منتفی شد.

وقتی ایشان آمد، همچنان بحث آن مطرح بود که از لحاظ فنی رد شد. یا در میدان آزادی المان ساخته نشد و دیگر کارهایی از این دست، که می‌توانست حیثیت شهر را از بین ببرد. طرح‌های زیادی به کارگروه آمد که از لحاظ فنی رد شد. در دوره‌‌های قبل جلوگیری از هرکدام از این طرح‌ها با دشواری زیاد و کار رسانه‌ای و اعمال فشار ممکن بود ولی الان به‌راحتی، هرکدام از این‌ها مبانی نظری هادی شهر شده‌اند. بخشی از امتیازات این دوره برای کارهایی است که نکرده و این، وقت زیادی از سیستم و کارگروه هم گرفته است. شاید ۸۰ درصد کارهای کارگروه این بوده که از کارهای اشتباه جلوگیری کرده است.

مسئله‌ی دیگر این‌که کارهایی در شهرداری دارد انجام می‌شود از جمله، شفافیت نظام اداری و مالی و حقوقی که دارای اهمیت است. قبلا یک قرارداد ساده با یک شرکت مشاوره می‌خواستند ببندند، فرایند مبهم بود ولی الان زمینه‌ای کاملا قانونی مهیا شده است. نتیجه‌ی کوچک این اصلاحات این شده که بدون این‌که منابع مالی شهرداری نسبت به گذشته افزایش یافته باشد، دیگر، حقوق کارکنان و کارگران شهرداری عقب نمی‌افتد، پروژه‌های نیمه‌تمام پیش رفته و پروژه‌های بزرگی هم برنامه‌ریزی شده که عملی می‌شود و حتما سال دیگر شاهد شروع پروژه‌هایی در شهر خواهیم بود… ضمن این‌که شهرداری کرمان از لحاظ مالی و فنی و سازمانی یک توان دارد، شهر کرمان هم از لحاظ فنی و تخصصی و فرهنگی هم ظرفیتی دارد؛ الان در اتاق شهردار باز است و هر فرد متخصص می‌تواند به‌راحتی بیاید و پیشنهاداتش را بدهد ولی خیلی اوقات جز این‌که بگویند مثلا برنامه نداریم و باید کار با برنامه‌ریزی پیش برود و کلیاتی از این دست؛ راهکاری ارایه نمی‌شود. همه‌ی این ظرفیت‌ها با هم شهر کرمان را می‌سازد. به نظر من البته، در یک سال گذشته این وضعیت ارتقا پیدا کرده است. این را هم در نظر داشته باشیم که اصلا این‌طور نیست کسی بتواند در یک دوره‌ی مثلا چهار ساله‌ی شهرداری، شهر کرمان را متحول کند. این، یک پروسه است که باید به‌مرور زمان پیش برود. این‌که از یک شهردار خاطره‌ای شیرین باقی بماند آن خاطره بعدا شهر کرمان را تغییر می‌دهد و ممکن است ۱۰ سال بعد این اتفاق بیفتد. همان‌طور که دوره‌ی شهرداری آقای جلال‌ماب تبدیل به یک خاطره‌ی شیرین شده و الان همه به آن رجوع می‌کنند و از آن انرژی و از برخی کارهای او الهام می‌گیرند. نمی‌گویم شهرداری و شخص شهردار الان دارد خیلی خوب عمل می‌کند؛ در برخی جاها بد هم عمل می‌کند و در برخی موارد خود ما هم منتقد هستیم ضمن این‌که خود ما هم مثل شهردار گاهی بد عمل کرده‌ایم ولی مسئله این است که یادمان نرود در کرمان چه اتفاقاتی داشت می‌افتاد. این را هم بدانید عقلانیت نسبی که الان در شهرداری کرمان حاکم شده، بسیار شکننده است. چه چیزی می‌تواند آن را بشکند؟ شتاب‌زدگی نیروهای بیرون و فشارهایی که وارد می‌کنند. مثلا همین‌که بگویند شهر پویایی ندارد، در نتیجه‌ می‌شود این‌که شهرداری با عجله و قرض و وام می‌رود کاری را شروع می‌کند و تبعات آن را همه باید پس بدهیم.

شما دارید یکجانبه به مسئله میپردازید و همهی حق را هم به شهرداری میدهید. تردیدی نیست که شهرداری با مشکلات متعددی مواجه است اما فکر نمیکنید مردم این شهر هم حق دارند شهرشان را با دیگران مقایسه کنند و از عقبماندگیهای کرمان که رنج میبرند انتظار داشته باشند با گذشت بیش از یک سال، بالاخره این شهر، شروع به حرکتی تازه کند که شهردار وعدهی آن را در برنامهای به شورا ارایه کرد؟

دقیقا درست است. شهر حتما باید حرکت کند و هیج‌کس اندازه‌ی شخص من از این وضعیت فعلی ناراضی نیست؛ چرا که بخش زیادی از وقت و زندگی‌ام را سر این گذاشته‌ام که حرکتی شکل بگیرد. ولی شرایطی که وجود دارد باید آن را مدنظر قرار دهیم؛ مردم کرمان باید ۵۰ سال این رشد را می‌خواستند. این مسائل، یکی، دو روز حل نمی‌شود. ارگ بم را خواستیم مرمت کنیم چند سال طول کشید؟ تازه زلزله هم آمد و نگذاشت. ۳۰ سال طول کشیده؛ تازه ارگ بم یک متولی و بودجه‌ی مشخص داشت. درباره‌ی عقب‌افتادگی کاملا درست می‌گویید اما جبران آن، یکی، دو روزه نیست و به نظر من، بخش عمده‌ی آن به اذهان و تفکرات ما در کرمان برمی‌گردد که هنوز هم نسبت به برخی از شهرهای مشابه، عقب‌مانده‌تر هستیم. در مبانی نظری و آنچه افکار و اذهان را هدایت می‌کند عقب مانده‌ایم. در کرمان بسیار شیفته‌ی دوم بودن هستیم که کسی کاری بکند از روی دست آن، ما هم انجام دهیم. این، باعث شده که نتوانیم با مسائل حقیقی خودمان مواجه شویم. باید تدریجا به مسیر اصلی برگردیم.

و مثلا بافت تاریخی شهر کرمان صبر میکند تا این اصلاحات زیربنایی را انجام دهید بعد سراغش بروید؟

برخی این‌طور فکر می‌کنند که یک دکمه، در شهرداری یا استانداری یا وزارت کشور مربوط به بافت تاریخی وجود دارد و عده‌ای لامروت آن را فشار نمی‌دهند تا مشکلاتش حل شود. ولی مشکلات بافت تاریخی خیلی بزرگ است تا جایی که ما حتی نمی‌دانیم نصف بافت تاریخی مال کیست؟ با این وضعیت، چه‌کار می‌توانیم بکنیم؟ البته من همچنان معتقدم باید آرام آرام با آن روبه‌رو شویم و با یک عقلانیت مسائل را حل کنیم و امیدوارم بافت تاریخی تا آن‌موقع طاقت بیاورد.