کرمان در نمایشگاه بین‌المللی گردشگری در تهران ندرخشید
غرفة کم‌فروغ گردشگری کرمان
گروه جامعه ـ از ۴۶ هزار و ۵۰۰ مترمربع فضایی که از سایت نمایشگاهی تهران به سیزدهمین نمایشگاه بین‌المللی گردشگری ایران و سی‌وسومین نمایشگاه ملی صنایع‌دستی داده شد، ۳۵۰ مترمربع از آنِ استان کرمان شد تا به ارائه‌ی خود و داشته‌های خود بپردازد و بتواند از سبد گردشگری ایران، سهمی برای خود بردارد؛ سهمی که تاکنون، ناچیز بوده است. کرمان در حالی ۳۵۰ مترمربع از فضا را در اختیار داشت و تنها سه آژانس مسافرتی از این استان در آنجا حضور یافتند و هیچ‌یک از هتل‌های کرمان هم در نمایشگاه نبودند که؛ دیگر استان‌ها حسابی دست‌پر در نمایشگاه حاضر شدند.
به گزارش استقامت به نقل از فردای‌کرمان، در این نمایشگاه که از چهارشنبه ۲۳ بهمن‌ماه شروع شد و تا شنبه ۲۶ ادامه داشت، استان یزد ۳۲ غرفه در هزار مترمربع زیربنا برپا کرد و نمایندگانی از بخش‌های گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان‌های یزد، میبد، اردکان، تفت، ابرکوه، مهریز و بهاباد آنجا به ارائه‌ی داشته‌های خود پرداختند. در غرفهی یزد برنامه‌های متنوعی برگزار شد. فاطمی، مدیرکل میراث‌فرهنگی استان یزد در صفحه‌ی اینستاگرام خود نوشت: «پنج سال پیش، با یک غرفهی ۳۶ متری در تهران شروع کردیم و امسال در بزرگ‌ترین غرفه، نمایشگاه یزد را معرفی خواهیم کرد». یزد با شعار «یزد شهر رویاهای واقعی» ظرفیت‌های خود را در نمایشگاه سیزدهم ارائه کرد.
استان فارس هم در این نمایشگاه ۵۰۰ مترمربع فضا را در اختیار داشت و هتل‌ها و آژانس‌های متعددی از جمله هتل بزرگ شیراز، هتل پرسپولیس، هتل شیرازیس، هتل‌های کریم‌خان زند، هتل آریو برزن و آژانس‌های گردشگری بهین بُرگ شیراز، تشکل حرفه‌ای اقامتگاه‌های سنتی فارس، اتحادیه تعاونی‌های صنایع‌دستی فارس، مجتمع فرهنگی و گردشگری مهستان و شهرستان‌های مرودشت و سپیدان نیز حضور یافتند. استان سمنان نیز در این نمایشگاه غرفه‌های خود را با المان کاروانسرا طراحی و ۱۵ غرفه را دائر کرد تا ظرفیت‌های گردشگری و صنایع‌دستی خود را به بازدیدکنندگان ارائه کند. همچنین، در غرفهی سمنان، یک دالان گردشگری به منظور معرفی جاذبه‌های تاریخی، طبیعی، گردشگری و حیات‌وحش اختصاص داده شد و سمنانی‌ها که قصد داشتند ۱۶ فرصت سرمایه‌گذاری را در این نمایشگاه ارائه کنند، غرفه‌ای را برای مذاکره و تبادل‌نظر با سرمایه‌گذاران نیز آماده کردند. در غرفهی سمنان همچنین، دانشگاه علوم‌پزشکی این استان غرفه داشت و به معرفی ظرفیت‌های گردشگری سلامت سمنان پرداخت.
دیگر استان‌ها نیز با برنامه‌های متنوعی در نمایشگاه حاضر شدند. در غرفه‌های استان کرمان که در سالن ۲۰ و ۲۲ این نمایشگاه و در ۳۵۰ مترمربع زیربنا برپا شدند اما، هفت سایت ثبت جهانی شده در حد پوسترهایی کم‌کیفیت حضور یافتند البته شهرداری و شورای شهر بم که غرفه‌شان جدا از غرفهی کرمان بود، به ارگ بم پرداخته‌اند ولی نه از میمند خبری بود و نه از لوت. نام بیابان لوت را تنها اکوکمپ ستاره لوت بود که در نمایشگاه کرمان زنده کرد. از باغ شاهزاده ماهان و قنات‌های جهانی شده به‌ویژه قنات جوپار هم چندان خبری نبود. از همه‌ی ۱۴۰ آژانس مسافرتی استان، تنها سه آژانس حضور یافتند و هیچ غرفه‌ای نبود که نام حتی یکی از هتل‌ها و بوم‌گردی‌های استان را داشته باشد. در حالی‌که برخی استان‌ها از جمله مازندران، بوم‌گردی‌های نمادینی نیز در نمایشگاه برپا کردند که تماشای آن، رغبت حضور در فضایی که به تصویر کشیده بودند را در بازدیدکنندگان صدچندان می‌کرد.
غرفة ساده و ساکت کرمان
محمدرضا بهرامی، رئیس کمیسیون گردشگری اتاق کرمان هم این بی‌اعتنایی کرمانی‌ها به شرکت در نمایشگاه را تائید و از همکاران خود در بخش خصوصی استان گلایه کرد.
او در دومین روز از نمایشگاه، در بخشی از گفت‌وگوی خود با فردای‌کرمان توضیح داد: «در حوزه‌ی صنایع‌دستی، استان کرمان خوب و قوی شرکت کرده است اما در بخش گردشگری، متاسفانه فقط سه آژانس حضور دارند و تنها آژانسی که هزینه بابت حضور در نمایشگاه پرداخت کرده جنوب‌شرق است. البته خود آقای فعالی، مدیرکل محترم میراث‌فرهنگی استان مدام در نمایشگاه حضور دارند؛ اتفاقی که فکر نمی‌کنم در هیچ‌یک از غرفه‌های نمایشگاه رخ داده باشد که مدیرکل تمام‌وقت در غرفه باشد. خود من هم به‌عنوان مسئول کمیسیون گردشگری اتاق حضور دائمی در نمایشگاه دارم تا به این شکل، ضعف‌ها را بتوانیم برطرف کنیم». وی در پاسخ به این پرسش که چرا بخش خصوصی کرمان به نمایشگاه نیامد؟ اظهار کرد: «نمی‌دانم. این را شما بروید از فعالان بخش خصوصی استان بپرسید که چرا به نمایشگاه نیامدند. ما چندین‌بار از فعالان گردشگری استان دعوت کردیم، چندین‌بار خود آقای فعالی دعوت‌شان کرد، وقتی دیدیم استقبال نمی‌کنند شخصا دعوت‌شان کردم ولی باز هم می‌بینید که نیامدند».
در میانه‌ی سالن ۲۰، ۲۲ سایت نمایشگاهی تهران، فضایی مستطیلی شکل و ساده قرار داشت که رنگ غالب آن سفید بود و نماد و نشانه‌های روشنی هم از استان کرمان، برخلاف آنچه اغلب استان‌ها انجام داده بودند، در طراحی این غرفه به‌کار نرفته بود. این، همه‌ی حضور کرمان در نمایشگاه سیزدهم بود. کرمان‌لند، اکوکمپ ستاره لوت، تریپ‌ساز، آژانس مسافرتی جنوب‌شرق، شهرداری کرمان، کمیسیون گردشگری اتاق کرمان، فرمانداری ویژه رفسنجان، نماینده‌ای از انجمن راهنمایان گردشگری و جامعه‌ی هتل‌داران استان و یک میز هم از گروه زنان «گوجینو» و محلی برای عرضه‌ی خوردنی‌های سنتی کرمان در این بخش از غرفه‌های کرمان حضور داشتند.
تنها ۵ شهرستان شرکت کردند
غرفهی دیگری، کمی آن‌سوتر، متعلق به شورای شهر و شهرداری بم بود که به‌صورت جداگانه از کرمان، در معرفی جاذبه‌های این شهرستان تلاش می‌کردند. در بخش گردشگری، به‌جز بم و رفسنجان، هیچ‌یک از دیگر شهرستان‌های استان کرمان در این نمایشگاه حاضر نشدند. در بخش صنایع‌دستیِ غرفهی کرمان در نمایشگاه تهران اما، سیرجان با گلیم شیریکی‌پیچ جهانی‌اش، شهربابک با فیروزه‌اش و قلعه‌گنج با حصیربافی‌اش حاضر شدند.
فریدون فعالی، مدیرکل میراث‌فرهنگی استان کرمان ساعتی پس از افتتاح نمایشگاه در جمع خبرنگاران در پاسخ به فردای‌کرمان که چرا سایت‌های جهانی ما در این نمایشگاه معرفی نشده‌اند؟ گفت که ما فرصت حضور در نمایشگاه را برای همه ایجاد کردیم و به همه اعلام کردیم تا شرکت کنند. شهرداری بم و کرمان و فرمانداری رفسنجان آمدند. خودشان باید احساس نیاز می‌کردند؛ مثلا برای میمند، دهیاری روستا و شهرداری و فرمانداری شهربابک باید می‌آمدند. ما به‌عنوان دستگاه متولی، در حد معرفی ظرفیت نمایشگاه، اقدام کردیم.
او به کانترهایی اشاره کرد که برای جوامع تحت پوشش میراث‌فرهنگی در نظر گرفته‌اند و تاکید کرد که ما این فرصت را ایجاد کردیم تا همه حضور یابند و استان را معرفی کنند.
فعالی در ادامه توضیح داد: «آقای بهرامی به درستی اشاره کرد که بخش خصوصی باید در این فرصتی که به وجود آمده حضور می‌یافت و داشته‌های کرمان را خیلی خوب معرفی می‌کرد و بسته‌های سفر و تخت‌های هتل‌ها و تورها را به فروش می‌رساند. چیزی که در تمام نمایشگاه‌های معتبر دنیا رایج است که در آن، بسته‌های سفر به معرض فروش می‌رسد و رقابت هم بین شرکت‌کنندگان وجود دارد تا هرکدام سهم بیش‌تری داشته باشند».
او در عین‌حال گفت همین که امسال از بخش خصوصی دعوت کردیم تا خودشان بیایند کرمان را معرفی کنند بهترین نقطه‌ی قوت این نمایشگاه است اما شاید انتظارات برآورده نشده است چرا که کرمان ظرفیتی خیلی بیش از این دارد.
همبستگی نداریم
حضور کمرنگ بخش خصوصی در نمایشگاه گردشگری گلایه‌ی مجتبی دهقانی، مدیر آژانس جنوب‌شرق کرمان را نیز به‌دنبال داشت: «بخش خصوصی از مشکلات و تحریم‌ها و کسادی بازار گردشگری گلایه دارد ولی از این ظرفیت ببینید چه‌طور استفاده می‌کند. استان‌های همجوار ما با پتانسیل‌هایی خیلی کمتر از ما، دارند بهره‌ی بسیار بیش‌تری از بازار گردشگری می‌برند ولی ما متاسفانه عقب افتاده‌ایم چون همه نشسته‌ایم و توقع داریم دولت کاری انجام بدهد و همت خودمان کمتر شده است. آقای فعالی چه‌قدر می‌تواند هزینه کند در مجموعه‌ای که برای هزینه‌های خودشان مشکل دارند. نمی‌توان چنین توقعی داشت. جامعه‌ی بزرگ گردشگری ما همبستگی و هم‌افزایی ندارد تا از این فرصت برای معرفی استان و خودش استفاده کند. کسی قرار نبود پولی بابت آن بدهد و می‌توانست رایگان باشد ولی شرکت نکردند».
علی‌اصغر مونسان، وزیر میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری در افتتاحیه‌ی این نمایشگاه که کرمان در آن ندرخشید، از آماده شدن سند توسعه گردشگری که در انتظار تصویب دولت است خبر داد و با اشاره به تاثیر التهابات و حوادث چند ماه اخیر در کشور تصریح کرد که «در جنگ، گردشگری را سرپا نگه داشتیم، حالا هم می‌توانیم».
غرفه‌های پر از جنب‌وجوش نمایشگاه سیزدهم گردشگری یعنی ایران، به بازار پررونق گردشگری جهان چشم امید دوخته است و در تکاپوی جدی برای جذب گردشگران است. کرمان اما کجای این رقابت ملی و بین‌المللی قرار دارد و در این بازار می‌خواهد چه نقشی ایفا کند؟
*متن کامل این گزارش که شرح بیش‌تری از جزئیات را در بردارد را می‌توانید در پایگاه خبری «فردای‌کرمان» به نشانی https://fardayekerman.ir/ مطالعه کنید.
