فرهنگ و هنر استان حمایت نمیشود!
محمد لطیف کار – در حالیکه که هیجدمین دوره انتخاب کتاب در سال ۹۲ برگزار شده است، برایم این پرسش مطرح شده، چرا امسال نوزدهمین دورهی این مراسم دیرهنگام و با تاخیر برگزار شد؟ این پرسشی است که احتمالا خیلیها در ذهنشان دارند.
وقتی موضوع را با مهدی محبی مدیر موسسه فرهنگی مفرغ و مدیر اجرایی این مراسم در میان گذاشتم، متوجه شدم او اتفاقا دو روز قبل از برگزاری مراسم در جمع خبرنگاران به این پرسش پاسخ داده است. محبی دلیل این تاخیر را نبود اسپانسرهای فرهنگی عنوان میکند و در ادامه از اینکه در استانی مثل کرمان که در آن فرصتهای بیشماری برای بهرهبرداری بخش خصوصی فراهم است، اما نسبت به تقویت فرهنگ منطقه، از خود بیاعتنایی نشان میدهند، سخت انتقاد میکند. نمیدانم تا کنون صحبتهای ایشان را اهل اقتصاد کرمان هم شنیدهاند یا نه؟! اما اطمینان دارم اهالی فرهنگ و هنر استان، هر روز کم و بیش با این واقعیت تلخ نبود حامی دست و پنجه نرم میکنند؛ و دامنهی این گلایه حتما هم بسیار گستردهتر است. زیرا تولیدات فرهنگی در همه جای دنیا اگر با حمایت شرکتهای بزرگ اقتصادی توام نشود، توان هنرمندان که در استان کرمان اتفاقا بسیار هم بالا است، هیچ گاه به منصهی ظهور و شکوفایی ممکن نخواهد رسید. بالاتر از آن، حتم دارم اگر تولیدات فرهنگی حمایت نشوند در یک دورهی زمانی نه چندان طولانی، بسترهای رشد به کلی نابود میشود. محبی تصریح میکند؛ موضوع خیلی ساده است؛ به طور مثال: « دهها شرکت توزیع کنندهی دارو در این استان داریم، اما هیچکدام حاضر نمیشوند حداقل پای حمایت از یک کتاب پزشکی خوب که در استان تالیف شده است بایستند! در حوزههای دیگر هم همینطور است؛ این یک درد اجتماعی است، و تا کی باید در این باره سکوت بکنیم؟ او میافزاید: واقعیت این است که برای برگزاری چنین مراسمهایی، در همه جای دنیا اسپانسرهای بخش خصوصی با تمام نیرو به میدان میآیند، قوانین جاری و بخصوص قوانین مالیاتی نیز در این کشورها این نوع گرایش به فرهنگ را تقویت میکنند. در چنین شرایطی مسلما حمایت کردن صاحبان سرمایه دیگر بوی ترحم و صدقه نمیدهد؛ بلکه آنها این کار را خدمت میدانند، و با رغبت پیشقدم میشوند. نویسنده کتاب مجموعه داستان کت زوک ادامه میدهد: این در حالی است که به نظرمن هیچ توسعه اقتصادی بدون توسعه فرهنگی اتفاق نمیافتد ، و توسعه فرهنگی هم بدون رونق کتاب و مطبوعات رخ نمیدهد.
فعالان فرهنگ و هنر که مسالهی حمایتگری فرهنگی را در کرمان دنبال میکنند به خوبی میدانند که در سالهای اخیر مس منطقه کرمان و گلگهر بیشترین نقش را در حیات فرهنگی استان ایفا کردهاند؛ اما در استانی که صدها شرکت صنعتی، معدنی، کشاورزی و گردشگری دیگر در آن فعال است، این پرسش مطرح میشود که چرا این شرکتها احساس مسوولیت نمیکنند؟ و چرا سهمی از برنامههای فرهنگی را متقبل نمیشوند؟ شانه خالی کردن از زیر بار چنین مسوولیتی تا به آنجا پیش رفته است که این شرکتها بعضا به آثار مرتبط با موضوع فعالیت خود را نیز نادیده میگیرند و نسبت به پدیدآورندگان آثار با بیاعتنایی رفتار میکنند.
گفتوگو در بارهی حمایت صاحبان سرمایه و مسوولیت اجتماعی آنها البته به همین یکی دو نکته ختم نمیشود، باید این مساله از زوایای گوناگون مورد بحث قرار بگیرد، که عجالتا در این فرصت کم مجالی برای ادامه ندارم. شاید وقتی دیگر باز هم به این موضوع برگردم. با این همه خوشحالم از اینکه چهارشنبه گذشته بالاخره بعد از مدتها تاخیر مراسم نوزدهمین دورهی کتاب سال در تالار برج تجارت کرمان برگزار شد. مس منطقه کرمان و بانک تجارت در برپایی این مراسم همتی شایسته کردند. مراسمی که با حضور احمد مسجد جامعی از چهرههای برجستهی فرهنگی کشور جلوهای خاص پیدا کرد. یک جشن فرهنگی باشکوه که جمع کثیری از اهالی فرهنگ و هنر استان در آن شرکت کردند تا کارنامه تولید و انتشار کتاب در استان ورق بخورد و بلکه جانی تازه هم بگیرد. جانی برای آیندهای بهتر، تا دلهای اهل فرهنگ و علم نیز بیش از پیش گرمتر بشود.