رتبهبندی هفتهنامهها را به فاجعه تبدیل نکنید!

محمد لطیف کار – دردسرهای رسانه‌داری ظاهرا در هیچ دوره‌ای قرار نیست کم بشود. هر هفته که تصمیم می‌گیرم به گوشه‌ای از مشکلات کار در رسانه و مدیریت آن بپردازم، فورا از نوشتن یادداشت منصرف می‌شوم؛ چون فکر می‌کنم فضای محدود نشریه، همان بهتر که در اختیار مسائل عمومی‌تر که در برگیری بیشتری هم دارند، اختصاص یابد. با این‌حال این هفته اجازه می‌خواهم به یک مورد از چالش‌هایی که این روزها اهالی رسانه و از جمله بنده را با خود درگیر نموده است، بپردازم.

لیست امتیاز دهی به هفته‌نامه‌ها که اخیرا از سوی معاونت مطبوعاتی وزارت محترم ارشاد منتشر شده به نظر من می‌تواند راهی به سوی یک فاجعه باشد. در این لیست بعضا نشریاتی به عنوان رتبه یک و دو معرفی شده‌اند که حتی یک مطلب تولیدی نداشته و به احتمال زیاد خواننده و مخاطبی هم ندارند. در واقع اگر سیستم اشتراک رایگان برقرار نبود، ای بسا یک نسخه از آن‌ها هم روی دکه به فروش نمی‌رفت. دوستان و همکاران ارجمند بنده که اهل تحقیق و راستی‌آزمایی هستند لطفا از دکه‌دارها و مراکز عرضه‌ی مطبوعات در باره‌ی این نوع نشریات سوال بکنند، تا باور کنند که بنده یک‌طرفه به قاضی نرفته‌ام. معتقدم این امتیاز دهی با هر روشی که انجام شده باشد، نتایج آن سوال برانگیز است و نشان می‌دهد که این نمره‌‌دهی دست‌کم در مواردی کاملا فله‌ای بوده و موجب وهن فعالان نیروهای توانمند مطبوعاتی است که این روزها با خون دل کار می‌کنند، تا نشریه‌ای با کیفیت بدست مخاطب برسانند. این در حالی است که این نمره‌های عجیب در تعیین میزان و ارزش ریالی آگهی‌های دولتی موثر است. اگهی‌هایی که اگر مدبرانه به مطبوعات حرفه‌ای داده شود می‌تواند به توسعه و ترقی بیشتر آن‌ها منجر بشود و اگر هم با روش‌های غلط و مرحمتی به پاره‌ای از نشریات ضعیف داده شود، رقابت واقعی را در میان فعالان مطبوعات، به کلی از بین برده و ریشه‌ی مطبوعات مخاطب‌دار و تاثیرگذار را می‌خشکاند. این نکته را از آن رو عرض می‌کنم که برخی از نشریات فعلی که  در کرمان مدعی کیفیت، تیراژ و توزیع عالی هستند بنده یا اصلا ندیده‌ام، یا به ندرت آن‌ها را روی دکه می‌بینم. با این توضیح که من اساسا هفته‌ای چند نوبت به دکه‌های مطبوعاتی سر می‌زنم و با برخی از دکه‌دارها حتی حساب و کتاب خرید دائمی مطبوعات دارم. صحت و سقم این ادعا را هم به راحتی می‌توان با یک پرس و جوی ساده در مورد این نشریات از دکه‌داران و مراکز عرضه دریافت نمود. در عین‌حال بعید نمی‌دانم که ممکن است برخی نشریات در راسته‌های خیابان‌ها حداکثر از طریق سیستم اشتراک رایگان به طور فله‌ای و بدون هدف‌گذاری حرفه‌ای توزیع شده‌ باشند.در این یادداشت کوتاه بنا ندارم از هیچ نشریه‌ای نام ببرم؛ مسلما برخی امتیازها هم به حق بوده است که هدف این نوشته البته به چالش کشیدن همه‌ی رتبه‌دارها نیست اما اگر قرار است نشریات تاثیرگذار و پرمخاطب استان در این لیست کذایی به عنوان رتبه‌های پنج و پایین جدول نام برده شوند و درباره‌ی فرایند این امتیاز دهی هم سکوت بشود، ناچارم از گروهی که در تشکل‌های وابسته به ارشاد، زیر چنین برگه‌ای را امضا کرده‌ است بپرسم واقعا به چه دلیل برخی نشریات ضعیف را به عنوان رتبه یک و دو معرفی کرده‌اید؟ واقعا این کوتاهی شما که بار مالی قابل توجهی هم روی دست دولت می‌گذارد از کجا ناشی شده است؟ کلام آخر، این‌که امیدوارم  اداره ارشاد با همراهی خانه مطبوعات استان و کشور و نیز فعالان و دل‌سوزان نشریات استان، در این مورد تشریک مساعی کنند و راه خاموشی و بی‌تفاوتی برنگزینند.