یک اتفاق نادر در ادبیات داستانی کرمان
رضا شمسی – در حاشیهی برگزاری نشست یک مولف یک کتاب که به نقد و بررسی رمان کافورخانه اثر زهرا میمندی پرداخته شد؛ ذکر ۳ نکته را لازم میدانم:
۱- این جلسه از جمله اتفاقات نادری بود که ۲ منتقد بادانش و بزرگوارحاضر از منظر فنی و تخصصی و با صراحت به نقد اثر پرداختند.
از این رو بر صفت بادانش و بزرگوار دو منتقد حاضر در آن جلسه تاکید میکنم، چونکه انجام یک نقد مطلوب و استاندارد دقیقا در گرو همین دو صفت یا دو خصیصه است.
در حالیکه نمیدانم چرا عموم مردم ما فکر میکنند، منتقد کسی است که نه تنها هیچ دانشی ندارد که حرفهایی هم که میزند، با اغراض شخصیاش درهمآمیخته است. یعنی عموم مردم ما فکر میکنند منتقد کسی است که میخواهد شاعر یا نویسندهای را بکوبد یا میخواهد او را به عرش اعلی ببرد.
جلسهی دیروز با ارائهی ۲ نقد فنی از جانب محمد شریفی نعمت آباد و حسن میرعابدینی دلیلی بود بر این تفکر باطل. مخصوصا اینکه هر دوی این ۲ عزیز به صراحت، بدون تعارف و بیمصلحتاندیشی نظرات خود را بیان کردند. از هر دوی ایشان سپاسگزاریم.
۲- بدون مقدمه از سرکار خانم زهرا میمندینژاد پاریزی سپاسگزارم که در برخورد با نقد صریح منتقدان اثر خود با برخورد متین و روشنفکرانهی خود فرهیختگی خود را به رخ کشید.
زهرا میمندینژاد نشان داد که یک نویسندهی خوب و ماهر این اعتماد بهنفس را به قلم خود دارد که نقطهنظرات منتقدان خود را بشنود و از این شنیدهها به نفع ارتقای فضای کاری خود استفاده کند.
۳ – داستان کرمان اکنون نیازمند شناختن جریانهای متفاوتی است که در این پهنهی ژانری وجود دارد اما نسبت به وجود خود آگاهی ندارد. بگذارید بیشتر توضیح بدهم، همه میدانیم که ادبیات داستانی کرمان در دههی گذشته نسبت به تاریخ قبل از خود، فربهتر شد. مجموعهداستانهای مهدی محبی کرمانی، کتابهای جدید محمد علی علومی، آثار منصور علیمرادی، رضا زنگیآبادی، مهدی بهرامی، محمد رضا ذوالعلی، زهرا میمندینژاد و … که در چندین سال گذشته چاپ شد. حجم آثار منتشر شده نسبت دههی قبل را به نحو چشمگیری افزایش داد، اما هیچکس این نکته را تبیین نکرد که مثلا «تاریک ماه» با «بلوار پارادیس» فرق دارد و «گهواره مردگان» با «شکار کبک» از دو ساحت نوشتاری متفاوت است. و اجازه بدهید صراحتا بگویم:بعضی از این آثار اصلا ارزش چاپ شدن نداشتند. اینها را منتقد است که تبیین میکند و تشخیص میدهد و به جریان داستان کرمان پویایی میبخشد.