حضور قدرتمند کرمان در نمایشگاه کتاب تهران
رضا شمسی – “نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران” با همهی فراز و فرودهایی که پشت سر گذاشته است، دیگر اکنون، برای اهل فرهنگ و اندیشه در سرتاسر کشور، نامی آشنا و عنوانی مانوس و مالوف است که هر سال نیمههای اردیبهشت ماه سر و کلهاش در تهران پیدا میشود و شروع به دلبری میکند. مگر نه اینکه، اردیبهشت هر سال، همینکه سر و صدای نمایشگاه کتاب بلند میشود و خبر افتتاحش از خبرگزاریها به گوش میرسد، هر هموطن اهل کتابی، دلش پر میکشد که سری به نمایشگاه بزند و زیر آن سرپناه کاغذی تنفس کند, ولو یک نیمه روز.
اما همین نمایشگاه بینالمللی هرسال، چالشی دوباره نیز پیش پای ناشران استانی میگذارد و مشکلات آنها را با یادشان میآورد. از باب توضیح باید بگویم: ناشر استانی یا ناشر شهرستانی پدیدهای است که تنها با سرمایهی عشق قدم به بازار کتاب میگذارد؛ بازاری که خیلیها از ورشکسته بودنش میگویند و معتقدند چنانچه با کمکهای دولتی و یارانهای حمایت نشود، در بستر پر سنگلاخ خود دوام نخواهد آورد.
ناشر استانی یا شهرستانی با مشکلات و مسایل عدیدهای دست و پنجه نرم میکند. این مشکلات بر دو دستهاند: یک دسته مشکلاتی که در مسیر تولید کتابند: مثل کیفیت پایین ماشین آلات چاپ، کمبود سرمایه در حوزهی چاپ و انتشار کتاب و عدم درآمد متناسب، اطمینان نداشتن مولفان طراز اول به آنها و به نوعی کلیهی مسایل سخت افزاری.
دستهی دوم مشکلاتی که در حوزهی ارائه و عرضهی کتابند و حل آن منوط به ورود به سیستم پخش کتاب است. ناشران شهرستانی با هر دوی این مشکلات دست به گریبانند اما آنطور که شواهد امر نشان میدهد ورود به سیستم پخش کتاب به عنوان مهمترین مانع سر راه ایشان است. چرا که سیستم غلط و بیمار پخش کتاب که تزریق عناوین کتاب به بازار کشوری را هدایت و سازماندهی میکند، متاسفانه در تهران و بر روابط موجود در این سیستم بنا شده است و ورود یک ناشر دور از مرکز به این سیستم مشکلات و موانع خاص خود را دارد.
در این میان برپایی هرسالهی نمایشگاه بینالمللی کتاب در نیمهی دوم هر سال در تهران فرصت خوبی فراهم میکند تا ناشران استانی برای ایجاد ارتباط مستقیم و بیواسطهی خود با مخاطبان عام و تخصصی کتاب بکوشند و میزان تقاضای مخاطبان را بسنجند.
اکنون میخواهم بگویم ناشران کرمان از قبیل: نشر نون، فرهنگ عامه، مانوش و مانیا هنر توانستهاند با مشارکت فعالانه در نمایشگاه امسال در کنار ناشران قدرتمند دیگر حضور پیدا کنند و کتابهای خود را عرضه کنند. طبیعی است آنچه توانسته است به این ناشران تا این اندازه قدرت و اعتبار ببخشد که بتوانند در این عرصهی رقابتی، خودی بنمایانند، همانا انتخاب درست ژانرها و عناوین، انتخاب و تعامل حرفهای با مولفان و مترجمان و شاعران توانمند و خوشآتیه میباشد.
از سویی دیگر توجه به صنعت و هنر چاپ است که به این ناشران اعتبار حرفهای میبخشد و ناشران مذکور توانستهاند با توجه به این حوزه کیفیت چاپ کتابهای خود را به لحاظ حرفهای ارتقا ببخشند و ناگفته نماند که در بین ناشرانی که نام بردم نیز در کیفیت و شاخصههای حرفهای میتواند تمایز و تفاوت دیده شود که طبیعتا بر خود آنها نیز پوشیده نیست. آنچه مهم است عرض خسته نباشیدی به آنان به خاطر حضوری قدرتمندشان در نمایشگاه کتاب اخیر بود.