شهرام پارسا مطلق، شاعر و منتقد ادبی:
شعر رفعتی ضرورتِ زمانۀ ما است
مینا قاسمی : شهرام پارسا مطلق، شاعر و منتقد ادبی در مراسم جشن امضای تازهترین اثر مجید رفعتی با عنوان «اشدّ ملاقات» که عصر چهارشنبه، هشتم اسفندماه در محل کتابفروشی شهر فرهنگ برگزار شد، اشعار مجید رفعتی را دارای مشخصههایی دانست که به باور او، چنین اشعاری ضروت زمانهی امروز ادبیات معاصر هستند. وی در این باره به ذکر چند نکته از زبان شاعری رفعتی پرداخت که مشروح سخنان او را در ادامه میخوانید. به گزارش خبرنگار استقامت، پارسا مطلق در این مراسم، در ابتدای سخنان خود با بیان اینکه:«مسألهی شعر آزاد امروز مسألهی شعریّت (شعر بودن یا نبودن) است، نه فرم و محتوا»، دربارهی شعر رفعتی گفت:«به باور من شعر رفعتی، شعری است که مولفههای شعریّت در آن به صورت متعادل اتفاق افتاده است. یکی از مهمترین ویژگیهای شعر رفعتی که بسیاری از شعرها آن را ندارند، تراکم و ایجاز است. وجود تخیّل، تصویر و ایجاز در شعر او، رفعتی را به سادگی در شعر رسانده است. به باور من، در شعر امروز سادگی، یک «فرم» است و رسیدنِ به آن بسیار دشوار است که رفعتی به این ویژگی رسیده است».
وی در ادامه، در تشریح دیگر ویژگیهای شعر رفعتی، به «کانکریت» بودن آن اشاره کرد و توضیح داد:«به نظر من اولین و مهمترین ویژگی شعر آقای رفعتی کانکریت بودن آن است. مکانیسم تخیل در شعر او مابهازا و مصداق بیرونی دارد. اگر ما تخیل را شالوده و نقطهی بنیادین شعر و تمیز شعر از غیر شعر به حساب بیاوریم، که یقینا چنین هم هست، تخیلی که صرفا انتزاعی باشد و هیچ مصداق عینی و بیرونی نداشته باشد، به باور من خیالبافی است، نه تخیّل شاعرانه. که نمونهاش را در شعر امروز بسیار میبینیم».
پارسا مطلق همچنین شعر رفعتی را دارای قدرت القای تصاویر عینی و بیرونی به ذهن مخاطب عنوان کرد و گفت:«اهمیت کار رفعتی زمانمندی و مکانمندی شعر او است؛ چیدمانی از کلمات را که در شعر او مشاهده میکنیم منجر به دیدمانی در ذهن میشود و تصاویر واقعی و عینی را به مخاطب القا میکند که این نقطهی قوت شعر ایشان است. مخاطب هم با شعر ایشان همذاتپنداری میکند؛ منظورم مخاطب حرفهایتر از خوانندهی عام است که با شعر تخاطب دارد».
شاعر مجموعه شعر« کارگران مشغول بیکاریاند»، در ادامهی صحبتهای خود گفت:«به باور من شعر آقای رفعتی یک برخورد طبیعی با زبان دارد. یعنی از درِ خانهی زبان وارد میشود، نه از پنجره و در و دیوار. به باور من شعر رفعتی شعری متعادل و میانهرو است و چنین شعری ضرورتِ زمانهی ما است. درواقع، شعر رفعتی شعر سالمی است. به هرحال خروج از تعادل در همهی زمانها، در زبان یک «بیماری» بوده است. شعر معاصرِ ما هم امروز به تعبیری بیمار است، ولی این سلامت زبان شعر رفعتی ارجمند و قابل ستایش است».
وی همچنین علاوه بر شعر رفعتی، به یادداشتهای او در قلمرو شاعری نیز اشاره کرد و گفت:«در ایران در مورد شعر(دیدگاهها) کمتر تدوین شده و کمتر در مورد آن حرف زدهاند؛ مجموعه یادداشتهای ایشان در کتاب «معنای سوم کلمات» یادداشتهایی درمورد شعر هستند. این یادداشتها از خودشان و زبان خودشان است که من آنها را مبتنی بر تئوریهای وارداتی و فلسفی غربی نمیبینم که امروز به وفور در کانالهای تلگرامی نظیرشان را میبینیم. این است اهمیت مجید رفعتی بودن».
وی همچنین تأکید کرد:«شعر رفعتی دغدغههای انسانی دارد و مخاطب اول او انسان است. کتاب اشدّ ملاقات و کارهای قبلی رفعتی بیشترین دغدغههای ضد جنگ را دارند و شعرهایی مبتنی بر صلح هستند. معتقد هستم شاعر بودن، و به صورت اعم هنرمند بودن ملازمه دارد با انسان بودن، شریف بودن، زلال بودن، و شاعر بودن به معنای واقعی. و مجید رفعتی چنین است که چنین باد».