دکتر نوذر نخعی:
نسل‌های آینده ما را به‌خاطر قلیان و الکل لعنت می‌کنند
گروه جامعه ـ دکتر نوذر نخعی، استاد پزشکی اجتماعی مرکز تحقیقات علوم اعصاب کرمان است که در مقاطع متعددی به‌عنوان معاون درمان و همچنین معاون بهداشتی علوم‌پزشکی کرمان فعالیت کرده است. از او تاکنون بیش از ۲۵۰ مقاله‌ی انگلیسی و فارسی که عمدتا در حوزه‌ی آسیب‌های اجتماعی است منتشر شده است. دکتر نخعی از جمله متخصصان زبده‌ای است که در سطح ایران و حتی بین‌الملل شناخته شده است و تالیفات متعددی هم در حوزه‌ی اعتیاد و خانواده دارد. او به‌تازگی در گفت‌وگویی که با پایگاه خبری «فردای‌کرمان» داشته، تصویری واقع‌بینانه از اعتیاد و مسائل آن ارائه کرده است.
دکتر نخعی در این گفت‌وگو با اذعان به این‌که وضع استان کرمان در خصوص اعتیاد خوب نیست، تاکید کرده که با این وجود، نباید کرمان را بدنام کنیم و کرمان نباید انگ بخورد.
او در بخشی از این گفت‌وگوی مفصل گفته که«طبق گزارش‌های جهانی، هم در زنان و هم در مردان، مصرف رو به افزایش است اما درصد افزایش در زنان از مردان بیش‌تر شده است!»،. زنانه شدن اعتیاد در دنیا، موضوعی است که دکتر نوذر نخعی نسبت به آن نگران است و با یادآوری این نکته که «باید بدانیم که صدمات و آسیب‌هایی که در هر کشور رخ داده، کشور ما هم دیر یا زود به آن دچار خواهد شد»، هشدار می‌دهد که باید به‌طور جدی مراقب دختران بود. او همچنین، از این‌که الکل دارد در جامعه تبدیل به هنجار می‌شود سخت نگران است و تاکید می‌کند که همه باید به سهم خود کاری کنند تا جلوی قباحت‌زدایی و هنجار شدن مواد و از جمله الکل گرفته شود.
او در این‌باره در پاسخ به فردای‌کرمان که پرسید آیا توجه ما و مسئولین به موضوع اعتیاد در استان کرمان، متناسب با شرایطی که داریم هست؟ و ما این موضوع را کوچک‌پنداری نمی‌کنیم؟ گفت: «این فرمایش شما درست است. از لحاظ تاریخی، در زمان قاجار، فردی که انگلیسی بوده گزارشی می‌دهد که ۴۰ درصد از مردم کرمان معتادند و در بازار، مردان و در خانه‌ها زنان مواد مصرف می‌کنند. پس، این، یک بحث تاریخی است که به‌مرور زمان به هنجار هم تبدیل شده است ولی ما باید به گونه‌ای رفتار کنیم که اوضاع از این بدتر نشود».
وی افزود: «تریاک هنجار بوده، الکل که هنجار نبوده. یک زمانی در مجالس ترحیم با سیگار پذیرایی انجام می‌شده چون سیگار هنجار بوده؛ ولی الان دیگر این کار را انجام نمی‌دهند در عوض الکل در حال تبدیل شدن به یک هنجار است. یا قلیان الان هنجار شده و در پارک‌ها مصرف می‌شود و حدود ۳۰۰ مرکز هم در کرمان آن را عرضه می‌کنند!».
نخعی توضیح داد: «آقای «فیلمن» این را گفته که در آمریکا، برای پیشگیری از مصرف مواد مخدر، سه نسل از دانش‌آموزان را «آگاهی» دادند تا مواد را و تاثیرات مصرف آن را بشناسند اما دیدند برخی کنجکاوتر و در نتیجه مصرف بیش‌تر شد. بعد از این، «نگرش» را تغییر دادند باز هم تاثیر چندانی نداشت. در مرحله‌ی بعد، «فعالیت‌های جایگزین و مهارت‌های اجتماعی» را مدنظر قرار دادند که جز درصدی، تاثیر بیش‌تری نداشت. اما راه‌حل آخر این بود که نگذارید «قباحت» چیزی از بین برود و نگذارید در جامعه چیزی که بد است عادی شود».
وی افزود: «تریاک که دست ما نبود و تمام شد رفت. الان اما الکل که دست ماست، قلیان که دست ماست؛ نسل‌های بعد ما را لعنت می‌کنند که ما قلیانی و الکلی نبودیم چرا این‌طور شدیم؟ و اینجا، جنگ علیه مواد مهم است و باید دسترسی محدود شود».
وی ادامه داد: «ما چند نوع دسترسی داریم؛ یک نوع دسترسی فیزیکی است یعنی مواد گیر می‌آید، یکی دسترسی مالی است که برای شروع مصرف، تاثیر چندانی ندارد و در محافل دوستانه هم می‌توانند به مواد دسترسی پیدا کنند. دسترسی دیگر، فرهنگی است که قباحت از بین برود و دسترسی اجتماعی را داریم که خیلی مهم است و بدین معناست که بدون آن‌که پول بدهی چیزی را به‌دست بیاوری؛ الان دسترسی اجتماعی بالا رفته است. اگر از من می‌پرسیدند چه باید کنیم؟ می‌گفتم رسیدگی به خانواده خیلی مهم است ولی چیزی که دست به نقد است این است که همه اراده کنند تا در زمان مسئولیت‌شان حتی به‌عنوان مدیر مدرسه در فلان روستا نگذارند مصرف مواد بین بچه‌ها جا بیفتد و تبدیل به هنجار شود و جلوی قباحت‌زدایی و هنجار شدن مواد را باید بگیرند. این، یک ضرورت فوری است».
متن کامل گفت‌وگو با دکتر نخعی را می‌توانید در پایگاه خبری فردای‌کرمان به نشانی fardayekerman.ir بخوانید.
