امیدهای تازه از راه‌اندازی آرامستان جدید؛ در گفت‌وگو با شهردار کرمان
توقف دفن اموات در جنگل قوت گرفت
اسما پورزنگی‌آبادی ـ حدود سه هفته پیش بود که ماجرای پیشروی تراژیک قبرستان در داخل جنگل دست‌کاشت شهر کرمان واکنش‌های زیادی از سوی مردم و رسانه‌ها را در کرمان برانگیخت. حرف همه این بود که دفن قبر در جنگل باید متوقف و درختان حفظ بشود. شهرداری در پاسخ به این نگرانی‌ها ضمن اینکه تصریح کرد که هیچ درختی در این دوره برای دفن اموات در جنگل قطع نکرده، پیگیری برای تعیین‌تکلیف پروژه‌ی آرامستان جدید را در اولویت کارهای خود قرار داد. اگر قبرستان فعلی کرمان به محل جدید خود منتقل شود، دفن اموات هم در جنگل متوقف خواهد شد. ساخت قبرستان جدید اما، پروژه‌ای است که حدود ۹ سالی می‌شود نیمه‌تمام روی دست شهر مانده است. طی دو سال گذشته، با جدی‌تر شدن هشدارها نسبت به کمبود قبر در شهر کرمان، شهرداری وقت بیش‌تری برای تعیین‌تکلیف آرامستان جدید گذاشته تا جایی که حتی در ماه‌های پایانی سال ۹۸، پیدا کردن زمین دیگری در جای دیگری برای احداث قبرستان نو را نیز در دستور کار خود قرار داد اگرچه این جابه‌جایی منتفی شد اما از اواخر سال گذشته، ادعای مالکیت ارتش بر زمین این پروژه، چالش جدی‌ای برای آن پیش آورده است. خواسته‌ی شهروندان کرمانی مشخص است: دفن قبر در جنگل متوقف شود و شهردار می‌گوید که پیگیرند تا مشکل آرامستان جدید را رفع کنند. درباره‌ی اینکه چه اتفاقی افتاده که در قبرستانی که حتی تعداد زیادی قبر هم در سال‌های گذشته پیش‌فروش شده، تازه ارتش آمده و ادعای مالکیت می‌کند، شهردار کرمان توضیحاتی داد و همچنین، درباره‌ی اینکه قرار است چه بشود. توضیحات سیدمهران عالم‌زاده در ادامه می‌خوانید.
*آقای شهردار، لطفا بفرمایید ماجرای ادعایی که ارتش روی زمین آرامستان جدید شهر کرمان دارد چیست؟ چه اتفاقی افتاده است؟
در سال‌های گذشته و زمانی که پروژه‌ی ساخت آرامستان جدید می‌خواست شروع بشود، مسکن‌وشهرسازی طی صورت‌جلسه‌ای، زمین آرامستان را به شهرداری واگذار می‌کند. ارتش اما اعلام می‌کند که این زمین پشت میدان تیر است و باید بین این دو قسمت از هم جدا شود. طی صورت‌جلسه‌ای، شهرداری می‌پذیرد که هر زمان قرار شد تدفین در این محل انجام شود، حصاری یا دیواری برای جداسازی محدوده‌ی میدان تیر و آرامستان جدید ایجاد شود. چند سال پس از شروع پروژه که کار با کندی پیش می‌رفت و افت و خیزهایی داشت. ما سال گذشته قصد کردیم آب و برق از سایت ارتش برای آرامستان بگیریم تا هزینه‌ی کمتری داشته باشد و ارتش پذیرفت که همکاری کند. این، همان زمانی بود که ما به‌دنبال سایت جدیدی برای آرامستان هم بودیم تا شاید بتوانیم آرامستان را از اینجا جابه‌جا کنیم. اما در همان موقع ناگهان ارتش اعلام کرد که کل این محدوده‌ی آرامستان متعلق به ماست حتی آن محدوده‌ای که شهرداری کار کرده است و سند تک‌برگ هم برای آن ارائه کرد. پس از این، وقتی همکاران خواستند در این محل فعالیت کنند ارتش مانع کار شد. به نظر میرسد دولت در این محدوده زمینی داشته که به شهرداری آن را واگذار کرده ولی احتمالا در جانمایی آن و مشخص کردن محدوده برای آرامستان اشتباهی رخ داده است. بعد از این بود که جلسه‌ای با معاون محترم استاندار و مقاماتی از ارتش برگزار کردیم و به توافقاتی رسیدیم.
*چه توافقاتی؟
قرار بود روز شنبه بیستم اردیبهشت‌ماه جلسه‌ی نهایی برگزار شود که نشد. اما در جلسه‌ی قبل، قرار شد نمایندگانی از ارتش و اداره کل ثبت و شهرداری با هم این موضوع را بررسی کنند. قرار بود در جلسه‌ی روز شنبه، نتایج بررسی‌ها به اشتراک گذاشته و تصمیم نهایی گرفته و سند ارتش اصلاح شود و مغایرت‌ها رفع شود. اما در جلسه‌ی قبل، با توجه به اهمیت و ضرورت اجرای این پروژه، هماهنگی صورت گرفت تا پیمانکار شهرداری کار خود را ادامه دهد تا زمانی که مجوز نهایی ارائه و تکلیف طرفین معلوم می‌شود.
*آنجا کلا چند هکتار زمین وجود دارد و ارتش درباره‌ی چند هکتار آن ادعای مالکیت دارد؟
فکر می‌کنم دو هزار و ۷۰۰ هکتار زمین باشد که ۶۰۰ هکتار آن به شهرداری واگذار شده و خود ارتش هم دو هزار و ۱۰۰ هکتار زمین دارد. در اصل، زمین از لحاظ سندی که وجود دارد کم نیست ولی در جانمایی احتمالا مشکلی پیش آمده است.
*چرا ارتش پیش از این اقدامی برای این زمین نکرده است؟ این پروژه چندین سال است که از سوی شهرداری آغاز شده و حتی در آنجا به مردم قبر پیش‌فروش کرده‌اند. ارتش تا حالا چرا چیزی نگفته؟
ارتش سند قدیمی داشت، برای تبدیل آن به سند تک‌برگ که اقدام کرد این موضوع مشخص شد. به نظر میرسد بحث واگذاری زمین و آنچه تا حالا انجام شده قانونی بوده ولی بین راه‌وشهرسازی و ارتش مغایرت‌هایی پیش آمده است.
* حالا چه‌قدر امیدوار هستید که با ارتش به توافق برسید و مشکل آرامستان حل شود؟
در جلسه‌ای که با امیر معمارباشی و دیگر مسئولین داشتیم هماهنگی وجود داشت و فکر نمی‌کنم مشکلی پیش بیاید و من امیدوارم که حل شود.
*تکلیف آب و برق آرامستان هم معلوم شده؟ از سایت ارتش می‌گیرید؟
دکتر پورابراهیمی پیگیری‌هایی برای تامین برق آرامستان از سوی شرکت توزیع برق انجام داده‌اند تا با توجه به اینکه سایت آرامستان در مجاورت جاده قرار دارد از سوی شرکت توزیع، برق آن تامین شود که اقداماتی هم در این زمینه در پایان سال گذشته انجام داده‌ایم. البته امتیاز برق را خریداری کرده‌ایم و مشکلی وجود ندارد. برای آب هم تمهیداتی اندیشیده‌ایم و مشکلی نیست. فعلا باید مغایرت با ارتش را حل کنیم تا بتوانیم بقیه‌ی مسائل را جلو ببریم.
*قصدی برای تغییر طرح فعلی آرامستان هم داشتید. آیا این تغییرات انجام شد؟
طرح را تا آنجا که ممکن بود اصلاح کردیم که ظرفیت دفن در این سایت افزایش یابد. البته پلان دایره‌ای شکل را نمی‌توانیم تغییر دهیم چون بخشی از مسیر و درخت‌کاری انجام شده است اما تا جایی می‌شد در عرض معابر و شبکه‌ی داخلی آن اصلاحاتی انجام دادیم تا ظرفیت تدفین بالا برود.
*این آرامستان، اگر اجرا بشود، تا چند سال نیاز شهر کرمان به قبر را تامین می‌کند؟
این سایت، مساحت خیلی بزرگی دارد. آمار دقیق قبور را ندارم و باید براساس سرانه‌ی دفن و مجموع قبور این عدد را دربیاوریم اما آنچه که مشخص است اینجا قابلیت توسعه‌‌ای زیادی دارد. ضمن اینکه به مرور زمان، خیلی از قبرهای قدیمی هم به چرخه‌ی استفاده برمی‌گردد. از آقای عسکری، مدیرعامل سازمان آرامستان می‌توانید آمار دقیق‌تر را بگیرید.
*آقای عسکری مدتی پیش گفت که امسال پروژه‌ی آرامستان را شروع می‌کنید.
الان هم پروژه شروع شده و کار در حال انجام است.
*گفت تا آخر امسال، دفن هم آنجا انجام می‌شود.
باید امکان دفن میت در آرامستان جدید را تا پایان سال ایجاد کنیم. دفن تدریجی امسال آغاز می‌شود.
*چه‌قدر برای این پروژه در بودجه‌ی امسال پول کنار گذاشته‌اید؟
۱۶ میلیارد تومان برای توسعه و نگهداری آرامستان در نظر گرفته شده است.
*برای جبران خساراتی که پیشروی قبرستان فعلی به داخل جنگل قائم کرده نمی‌خواهید کاری بکنید؟
در دوره‌ی ما هیچ درختی در جنگل برای دفن میت قطع نشده است. در گذشته اما تعدادی درخت قطع کرده و قبر ایجاد کرده‌اند. اگر جایی، امکان واکاری باشد می‌توانیم درخت بکاریم. ولی کاری که در گذشته انجام شده، صاف کردن زمین بوده و قبرها به هم چسبیده اجرا شده است. جایی برای کاشت درخت نیست. روی قبرها که نمی‌توانیم درخت بکاریم.
*الان هم که بین درختان جنگل اموات دفن می‌شوند. حفر قبر و ریختن سیمان و بتن در پای درختان به کاج‌ها صدمه می‌زند.
نه. ریشه‌های درختان عمیق است. ضمن اینکه برای آبیاری درختان هم فضایی در اطراف آن ایجاد می‌شود. در کل، اقدام مطلوبی نیست ولی کاری که باید کرد این است که در این محدوده اجازه‌ی دفن داده نشود و اتفاقی که در مجاورت گنبدجبلیه رخ داد اینجا هم تکرار شود و به مرور زمان، قبور جمع‌آوری شود و جنگل به حالت اولیه‌ی خود بازگردد. شاید چهل، پنجاه سال زمان ببرد تا جنگل از این حالت خارج شود.
