معاون عمرانی استاندار کرمان؛
همۀ دستگاه‌ها با کاهش مصرف یک میلیارد مترمکعب آب توافق کردند
گروه اقتصاد ـ برنامه‌‌ی آبی استان کرمان تا پنج سال آینده، شنبه‌ی این هفته از سوی کارگروه ملی سازگاری با کم‌آبی به تصویب رسید. براساس آن، قرار است یک میلیارد مترمکعب از حجم کنونی آبی که برداشت می‌شود کاهش یابد. بیش‌ترین سهم، از آنِ بخش کشاورزی است.
استاندار کرمان در جلسه‌ی روز شنبه‌ی کارگروه که به صورت ویدئوکنفرانس و با حضور وزیر نیرو برگزار شد، تاکید کرد: «در فرآیند اجرای این سند در خصوص جایگزینی معیشت و تغییر الگوی کشت، منافع و مصالح مردم رعایت شود، حتی اگر برای رسیدن به سطح رضایت مردم با تاخیر به اضطرار برنامه مواجه باشیم».
در جلسه‌ی هفته‌ی گذشته‌ی کارگروه سازگاری با کم‌آبی استان کرمان اما، رودری، رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان نسبت به موفقیت این طرح ابراز تردید کرد و گفت که این سند اشکالات کارشناسی دارد و اعداد و ارقام آن واقعی نیست و مشکلات استان را حل نخواهد کرد. زینی‌وند استاندار اما با اذعان به اینکه هیچ سندی نمی‌تواند نظر همه‌ی طرفین مذاکره را تامین کند و با تاکید بر اینکه در طول پنج سال اجرا، می‌توانیم ایرادات آن را تعدیل کنیم، از مدیران خواست تا وقتی سندی را امضا می‌کنند پای آن بمانند و از آن دفاع کنند. او از رسانه‌ها و نخبگان نیز خواست تا با موضوع آب علمی برخورد کنند و تصریح کرد: «آینده‌ی آب تاریک است».
سیدمصطفی آیت‌الهی موسوی، معاون عمرانی استاندار و جانشین رئیس کارگروه استانی سازگاری با کم‌آبی، در گفت‌وگو با فردای‌کرمان که پیش از تصویب نهایی طرح انجام شده است، توضیحات بیش‌تری درباره‌ی این طرح ارائه کرد.
او گفت: «بیش از یک سال است که روی این طرح کار شده و حدود ۱۴ جلسه‌ی کمیته سازگاری در استان برگزار کردیم و با حضور دستگاه‌های اصلی از جمله جهادکشاورزی، صمت، آب‌وفاضلاب، آب منطقه‌ای، محیط زیست و دیگر نهادهای عضو کمیته سازگاری، این طرح بررسی شده است».
او ادامه داد: «هدف از این طرح آن است تا روش‌های کاهش برداشت از آب‌های زیرزمینی را در دستگاه‌های مختلف مشخص کنیم. حجم کاهش برداشت در هر بخش معلوم شده، و در بازه‌ی پنج ساله تا ۱۴۰۵ قرار است یک میلیارد مترمکعب صرفه‌جویی برداشت اتفاق افتد و مابقی حجم کاهش برداشت؛ بعد از آماربرداری چاه‌های استان تعیین می‌شود و در برنامه‌های بعدی قرار می‌گیرد. برای پنج سال اول اجرای طرح، توافق شده که جهاد کشاورزی شمال و جنوب استان ۷۲۲ میلیون مترمکعب صرفه‌جویی داشته باشند، سهم آب‌وفاضلاب و صنعت و آب منطقه‌ای نیز مشخص شده ۲۳۰ میلیون مترمکعب آب منطقه‌ای باید صرفه‌جویی کند و جمع این صرفه‌جویی‌ها، یک میلیارد مترمکعب می‌شود».
موسوی با بیان اینکه سند سازگاری، یک برنامه توافقی بین همه‌ی دستگاه‌های مرتبط بوده و همه ملزم هستند که آن را اجرا کنند تا کاهش برداشت را طی بازه‌ی زمانی معین داشته باشیم، افزود: «بیلان منفی در استان ما بیش از ۹۰۰ میلیون مترمکعب است. وزارت نیرو در کل کشور ۱۱ میلیارد مترمکعب کسری مخزن اعلام کرده و برای جبران این کمبود، سهم هر استان را مشخص کرده که برای استان کرمان حدود دو میلیارد مترمکعب بوده است اما این عدد، مورد اعتراض همه‌ی دستگاه‌ها و خود ما قرار گرفت».
معاون استاندار کرمان اظهار کرد: «برای اولین‌بار در کشور این پیشنهاد را دادیم که در حال حاضر، تا سال ۱۴۰۵ همه‌ی دستگاه‌ها بر یک میلیارد مترمکعب صرفه‌جویی توافق دارند و مابقی تا آماربرداری جدید آب منطقه‌ای تعیین شود که ممکن است ۱٫۶ میلیارد یا همان دو میلیارد بشود. چون آمار مربوط به گذشته بود و عدد ثابتی نداشتیم، در کشور هم این پیشنهاد ما را پذیرفتند در فاز اول، براساس کاهش یک میلیاردی اقدام کنیم و اگر تا آن زمان، آماربرداری جدید انجام و نتایج مشخص شد، مابه‌التفاوت را در فاز بعدی طرح لحاظ کنیم».
به گفته‌ی موسوی، در جریان این طرح، در بخش کشاورزی، سطح زیرکشت کاهش نمی‌یابد اما اقداماتی برای افزایش بهره‌وری صورت می‌گیرد. او در این‌باره توضیح داد: «در جریان طرح سازگاری، با اجرای سیستم‌های نوین آبیاری ۱۸۰ میلیون مترمکعب کاهش مصرف رخ می‌دهد، با انتقال آب با لوله و کانال ۷۲ میلیون مترمکعب و با اجرای الگوی کشت محصولات زراعی و باغی حدود ۳۶۰ میلیون مترمکعب کاهش مصرف خواهیم داشت. همچنین، با توسعه‌ی کشت‌های گلخانه‌ای ۲۹٫۹ میلیون مترمکعب و با توسعه‌ی گلخانه‌ها در جنوب استان ۸۴ میلیون صرفه‌جویی خواهد داشت. مجموع این ارقام، ۷۲۲ میلیون مترمکعب می‌شود که در پنج سال باید اتفاق بیفتد».
به گفته‌ی موسوی، برای حل مشکلات آبی استان در بخش صنعت و شرب، نیاز است طرح‌های انتقال آب استان به نتیجه برسد و برای به نتیجه رسیدن آن، نیاز به تخصیص دارد تا بتوانیم از آب دریا و یا دیگر منابع، آب را به کرمان انتقال دهیم. این تخصیص اما منوط به تصویب طرح سازگاری با کم‌آبی استان از سوی کشور بود که شنبه‌ی این هفته انجام شد.
وی همچنین در پاسخ به اظهارات رودری به فردای‌کرمان گفت: «این، طرحی نیست که یک دستگاه به‌تنهایی تهیه کرده باشد. به‌عنوان مثال، آماری که در بخش کشاورزی در این طرح آمده را خود جهادکشاورزی داده و دیگر دستگاه‌ها از جمله آب منطقه‌ای در آن نقشی نداشته‌اند و این، در مورد تمام بخش‌های طرح بوده است. اینکه برخی آمارها از نظر سازمان مدیریت ایراد داشته باشد، باید بگویم که خود این سازمان عضو کارگروه است؛ ممکن است ایرادی هم وجود داشته باشد که اگر لازم باشد باید اصلاح شود». وی افزود: «موضوع مهم این است که باید این سند را مصوب کنیم چون تمام برنامه‌های آب استان موکول به این سند است. اگر هم ایرادی داشته باشد در حین اجرا رفع می‌شود».
متن کامل اظهارات موسوی که درباره‌ی تعیین‌تکلیف چاه‌های غیرمجاز، معیشت جایگزین، طرح‌های انتقال آب است را در فردای‌کرمان به نشانی fardayekerman.ir بخوانید.
