معاون میراث‌فرهنگی استان کرمان:

حتی برای مرمت اضطراری بناهای تاریخی پول نداریم!

گنبد شاه‌ نعمت‌الله ولی را با مشارکت اوقاف مرمت می‌کنیم

 

گروه جامعه ـ حدود سه هفته پیش، کاشی‌های گنبد فیروزه‌ای آرامگاه شاه نعمت‌ا… ولی ماهان در پی بارندگی‌ای که رخ داده، فرو ریخته است. مجتبی شفیعی، معاون میراث‌فرهنگی استان می‌گوید که شاید به این زودی‌ها هم نشود کاری برای ترمیم کامل گنبد کرد. مرمت گنبدها به گفته‌ی او از دشوارترین نوع مرمت‌هاست و نیاز به ایجاد داربست بزرگی پیرامون آن دارد و در این هوای سرد هم شاید اصلا نشود کارش را شروع کرد.

او در گفت‌وگو با فردای‌کرمان، درباره‌ی اینکه آخرین بار چه زمانی این گنبد مرمت شده است؟ با بیان اینکه کاشی‌های گنبد آستانه شاه نعمت‌ا… ولی، تا جایی که من می‌دانم آخرین‌بار، در اوایل دهه‌ی هشتاد مرمت شده است، اظهار کرد: «عواملی از جمله شرایط اقلیمی، بارندگی، دما و رطوبت هوا و طول روزهای یخبندان بر وضعیت این مرمت‌ها موثر است. برای همین، نمی‌توان به‌طور دقیق گفت در چه بازه‌ی زمانی، بایستی مرمت دوباره صورت گیرد».

وی افزود: «مدیریت و بهره‌برداری از آستانه شاه نعمت‌ا… ولی برعهده‌ی اوقاف است. منتها در فهرست آثار ملی ثبت شده است. ما هرساله کمک‌هایی می‌کنیم و بخش‌هایی از آن مرمت شده است ولی چون شاه نعمت‌ا… ولی یک‌سری موقوفات و درآمدهایی دارد، قاعدتا اوقاف بیش‌تر باید کمک کند. ما بیش‌تر کمک‌های فنی و مهندسی ارائه می‌کنیم».

شفیعی با بیان اینکه الان هم برای مرمت گنبد، در حال رایزنی با اوقاف هستیم تا به‌صورت مشارکتی مرمت را انجام دهیم، توضیح داد: «مرمت گنبد آستانه به این سادگی نیست و به‌طور کلی، مرمت گنبدها، جزو سخت‌ترین کارهای مرمتی است چون دسترسی به آن دشوار است و باید تمام اطراف آن داربست ایجاد شود و بعد، برای قطاعی که مشکل پیدا کرده، در کارگاه قالب معکوس ریخته و بعد در محل نصب شود».

وی در پاسخ به این پرسش که آیا ممکن است در این فصل سرما هم کاری انجام نشود؟ گفت: «باید بررسی کنیم. اول باید داربست را ببندیم و به بخش آسیب‌دیده دسترسی پیدا کنیم تا مشخص شود که کدام قسمت‌های دیگر از گنبد احتمالا در معرض تخریب است. ولی چون در فصل سرما هستیم و این گنبد هم در برابر سرمای مستقیم قرار دارد ممکن است نیاز شود فعلا این قسمت تثبیت شود تا تخریب، بیش‌تر ادامه پیدا نکند، بخشی از کار در کارگاه آماده‌سازی شود و بعد که هوا بهتر شد در محل نصب شود. عرض کردم که کار بسیار سختی هم هست و باید در کارگاه روی قالب معکوس قطعات گنبد ریخته و تکه‌تکه بالا نصب می‌شود».

وی در بخش دیگری از این گفت‌وگو در پاسخ به این پرسش که به‌جز ریزش کاشی‌های گنبد، چه نگرانی‌هایی درباره‌ی آستانه دارید؟ توضیح داد: «به‌طور کلی، درباره‌ی همه بناهای تاریخی مهم‌ترین دغدغه‌ی ما کمبود و نبود اعتبارات مالی است. در استان کرمان تعداد بناها خیلی زیاد، ولی اعتبارات دولتی بسیار اندک است. از طرفی، هزینه‌های مرمتی هم، روز به روز در حال افزایش است. دغدغه‌ی ما این است که حتی برای برخی کارهای مرمتی اضطراری بناها هم، اعتبار دولتی در اختیار نداریم. بناهای تاریخی وضعیت‌شان طوری نیست که صبر کنیم بگوییم شش ماه دیگر اعتبار می‌آید. باید فورا کاری کرد تا جلوی آسیب بیش‌تر را بگیریم اما محدودیت‌های مالی مانع از این اقدامات شده است».