در گفت‌وگو با میرحسینی، کارشناس ترافیک مطرح شد
طرح جامع ترافیک ریشۀ مشکلات است!
روگذر باغ‌ملی خروجی اشتباه طرح ترافیک است
با غیرهمسطح شدن تقاطع امیرکبیر موافقم
اسما پورزنگی‌آبادی ـ او از جمله کارشناسانی است که به‌شدت مخالف طرح فعلی جامع ترافیک شهر کرمان است و حتی می‌گوید که در زمان تهیه، به‌عنوان ناظر بر این طرح، حضور داشته ولی وقتی دیده که کیفیت نامناسبی در روند مطالعات وجود دارد، از ادامه‌ی همکاری کناره‌گیری کرده است. مهندس محمد میرحسینی، روگذر باغ‌ملی و مسیرهای دوچرخه‌سواری را خروجی اشتباه طرح جامع ترافیک می‌داند و از عالم‌زاده شهردار هم گلایه دارد که چرا در این چند سال، برای تهیه‌ی طرح جدید ترافیک تعلل کرده است.
او موافق احداث روگذر امیرکبیر است اما نسبت به تبعاتی که این پروژه بر تقاطع‌های اطراف دارد هشدار داده و از شهرداری می‌خواهد از الان به فکر چاره‌ای برای آن باشد. میرحسینی با بیان اینکه مطالعات ترافیکی در کرمان، صوری و ظاهری است، تصریح می‌کند: «مطالعه‌ی کافی، نه درباره‌ی پروژه‌ی امیرکبیر، بلکه در هیچ‌یک از دیگر پروژه‌های غیرهمسطح‌سازی و ترافیکی شهر یا به طور کلی انجام نشده یا در حد طرح جامع بوده که خود طرح هم با مشکل مواجه است».
میرحسینی، دارای مدرک کارشناسی ارشد در رشته‌ی مهندسی عمران، گرایش برنامه‌ریزی حمل‌ونقل و ترافیک از دانشگاه صنعتی‌شریف است و تاکنون مسئولیت‌های متعددی از جمله مسئول پروژه‌های مطالعاتی ترافیک در شرکت مطالعات جامع حمل‌ونقل و ترافیک شهر تهران برعهده داشته، در دوره‌ای هم مدیرکل حمل‌ونقل و پایانه‌های استان بوده و همچنین، رئیس اسبق اداره آمار و ایمنی ترافیک اداره کل حمل و نقل و پایانه‌های استان کرمان است که سال ۹۶ به خواست خود از دولت خارج شد.
او در گفت‌وگویی مفصل با فردای‌کرمان درباره‌ی برخی از مهم‌ترین مسائل ترافیکی شهر کرمان اظهارنظر کرده که بخشی از آن را در ادامه می‌خوانید. متن کامل، در پایگاه خبری فردای‌کرمان به نشانی fardayekerman.ir در دسترس است.
آقای مهندس، برخی معتقدند که روگذر امیرکبیر بعد از افتتاح، عمل نمی‌کند و فایده‌ای برای شهر نخواهد داشت. نظر شما در این‌باره چیست؟
من معتقدم این، تقاطعی است که قرار است ترافیک کریدور شریانی اصلی را به صورت غیرهمسطح هدایت کند و نمی‌توان گفت فایده‌ای نخواهد داشت. این پروژه، یک تقاطع غیرهمسطح در یکی از کریدورهای اصلی است و با توجه به توسعه‌ی ساخت‌وسازها در محدوده‌ی غربی شهر، در آینده‌ی حتی میان‌مدت، ترافیک سنگین‌تری را در این محدوده تجربه خواهیم کرد، بنابراین، من با غیرهمسطح شدن این تقاطع، مخالفتی که ندارم، موافق هم هستم. گرچه مطالعه‌ای دقیق درباره‌ی آن انجام نشده است ولی به‌طور کلی، قابل پیش‌بینی است که این تقاطع به‌صورت غیرهسمطح تاخیر زیادی را در کریدور اصلی شهر کاهش خواهد داد.
اما آقای مهندس، گفته می‌شود بعد از بهره‌برداری از این پروژه، به‌دلیل حذف چراغ فرماندهی در چهارراه امیرکبیر، سرعت خودروها در راسته‌ی بلوار جمهوری افزایش می‌یابد، عبور عابران غیرایمن می‌شود، ضمن اینکه مهندس انجم‌شعاع، کارشناس ترافیک، پیش‌بینی می‌کند صفی طولانی از خودروها، بعد از افتتاح این روگذر، پشت چهارراه شفا ایجاد خواهد شد. شما این موارد را تایید نمی‌کنید که موافق این پروژه هستید؟
ببینید، ترافیک روان را نباید با ترافیک غیرایمن اشتباه بگیرید. ترافیک روان، یعنی اینکه حداقل توقف‌حرکت را در کریدور اصلی تامین کنیم اما اینکه سرعت بالا که عامل عمده‌ی تصادفات است را چه‌طور کنترل کنیم، راهکارهای فراوانی از جمله نصب علائم، پل عابر پیاده و سرعت‌کاه وجود دارد. درباره‌ی صف طولانی خودروها که اشاره کردید باید بگویم کاملا درست است. این اتفاق خواهد افتاد. به هر حال، از یک کریدور، قرار است ترافیکی حجیم عبور کند، تقاطع‌های مختلفی نیز در مسیر وجود دارد و وقتی مشکل یک تقاطع حل شد، دلیلی نمی‌شود بر اینکه مشکل کل کریدور حل خواهد شد بلکه مشکل تقاطع بعدی باقی می‌ماند که باید از همین الان که هنوز پروژه‌ی امیرکبیر افتتاح نشده، روی آن مطالعه و بررسی شود که با این تقاطع‌ها چه باید کرد؟ آیا نیاز به غیرهمسطح‌سازی دارند یا برای تغییر جهت ترافیک و زمان‌بندی چراغ‌ها باید برنامه‌ریزی کرد. اما، اینکه چنین مشکلاتی در این کریدور ایجاد می‌شود نباید دلیلی باشد بر اینکه غیرهمسطح‌سازی در یک تقاطع را به‌طور مطلق اشتباه بدانیم.
آقای مهندس، شما در جریان تصویب غیرهمسطح‌سازی چهارراه امیرکبیر هستید؟ با آقای انجم‌شعاع که گفت‌وگو کردم، ایشان اشاره داشت کارشناسان ترافیک با این اقدام مخالف بودند اما در نهایت، مشاور و کارشناسان طرح جامع، مدل‌هایی ارائه و غیرهمسطح‌سازی را مصوب کرده‌اند.
دقیقا خاطرم نیست چه اتفاقاتی افتاد. به طرح جامع اشاره کردید، باید بگویم از نظر بنده، ریشه‌ی اصلی بسیاری مشکلات ترافیکی شهر کرمان، ناشی از همین طرح جامع حمل‌ونقل ترافیک است، در کنار دیدگاه نه‌چندان جدی مسئولان و متولیان اجرایی شهر به موضوع کارشناسی و انجام مطالعات دقیق درباره‌ی ترافیک شهر. بنده سال‌ها درگیر ترافیک در شهرهای مختلف استان هستم؛ متاسفانه به مطالعات ترافیکی اهمیت چندانی داده نمی‌شود و اگر هم اهمیت بدهند، صوری و ظاهری و در حد راهکاری برای انجام پروسه‌های اداری و اخذ اعتبارات و مجوزهاست. با طرح جامع ترافیک شهر کرمان هم که حدود ۱۰، ۱۲ سال پیش تهیه شد، به همین شکل برخورد شده است. تهیه‌ی طرح، کار بسیار علمی و کارشناسی و بسیار خوب و ضروری است ولی طرحی که برای شهر کرمان انجام شد این ویژگی‌ها را ندارد. البته من به‌عنوان ناظر بر طرح حضور داشتم ولی در مدت کوتاهی بعد از همکاری، به دلیل کیفیت نامناسبی که در روند مطالعات دیدم، ناچار شدم از بحث نظارت کناره‌گیری کنم. همان زمان می‌دانستم طرح، با کیفیت مناسبی اجرا نمی‌شود و خروجی‌های نامناسبی برای شهر خواهد داشت. کاملا این وضعیت قابل پیش‌بینی بود چون من قبلا در جریان تهیه‌ی طرح جامع ترافیک شهر تهران حضور داشتم و می‌دیدم که در کرمان، اشتباهاتی در حال رخ دادن است.
اما یکی دیگر از کارشناسان ترافیک، آقای انجم‌شعاع، ضمن تایید ایراداتی که نسبت به طرح جامع وجود دارد، معتقد است مشکل بزرگ‌تر ما در کرمان این است که شهرداری همین طرح را هم اجرا نکرده و سلیقه‌ای با موضوع ترافیک برخورد شده است. شما نظرتان چیست؟
دقیقا حضور ذهن ندارم که آیا پروژه‌ای مثل امیرکبیر جزو مصوبات و پیشنهادات طرح جامع بود و اگر بله، پیشنهاد چندم آن بوده است ولی مواردی در طرح جامع پیشنهاد شده مثل روگذر باغ‌ملی، که خروجی اشتباهی از این طرح برای شهر بوده است. البته که در اجرای طرح هم مشکلاتی وجود دارد. طرح جامع با همه‌ی مشکلاتی که داشت، اولویت‌هایی را برای شهر پیشنهاد داده بود که عدم در نظر گرفتن این اولویت‌ها و جابه‌جا کردن آن، در حین تصمیم‌گیری برای شهر رخ داده است.
به موضوع طرح جامع ترافیک برمی‌گردیم. لطفا درباره‌ی پروژه‌ی امیرکبیر بفرمایید که خود شما چه نگرانی‌هایی دارید درباره‌ی زمانی که این پروژه افتتاح می‌شود؟
مشکلی که این پروژه ایجاد خواهد کرد در تقاطع این بلوار با جاده‌ی تهران است که قطعا، صفی از خودروها در این سه‌راهی خواهیم داشت و مشکل‌ساز می‌شود. مشکلات این روگذر برای کریدور بلوار جمهوری کمتر است چون تقاطع بعدی آن یعنی فرهنگیان، غیرهمسطح است ولی مشکل اساسی، تقاطع‌های دو طرف این روگذر، در بلوارهای کشاورز و امیرکبیر است که ازدحام ترافیک در این محدوده تشدید و مشکل ایجاد خواهد شد و با اطمینان‌خاطر می‌گویم در تقاطع جاده‌ی تهران، به ویژه در گردش به چپ از شمال به شرق با مشکل مواجه خواهیم شد و از همین حالا باید برای آن پیش‌بینی و مطالعه کرد تا اگر نیاز است غیرهمسطح‌سازی در آن صورت گیرد.
این‌ها نمی‌تواند مصداقی باشد بر بی‌فایده بودن پروژه‌ی امیرکبیر؟ اینکه در تقاطع‌های جمهوری و در طرفین این روگذر، صفی از خودروها تشکیل شود، مفید بودن این پروژه را تایید می‌کند؟
پروژه‌ها بایستی با در نظر گرفتن اولویت‌ها انجام شود. اینکه در یک کریدور چند غیرهمسطح‌سازی نیاز است و اینکه همه در یک زمان انجام شود یا براساس یک زمان‌بندی پیش بروند، باید برنامه‌ریزی شود. به هر حال، این تقاطع خودش مشکل‌ساز بود و ترافیکی سنگین و صف طویلی از خودرو در ساعات صبح از شرق به غرب و ساعات بعدازظهر از غرب به شرق داشت. این ایراد را می‌توان گرفت که چرا این پروژه‌ها همزمان اجرا نمی‌شود تا تقاطع بعدی دچار مشکل نشود. متولیان می‌توانند بگویند از لحاظ اعتبار و بودجه و منابع مالی مشکل داریم. این‌ها مشکلات اجرایی است و اطلاع دقیقی از آن ندارم ولی از لحاظ ترافیکی نمی‌توان گفت که بگذاریم مشکلات باقی بماند تا منابع مالی کافی برای اجرای همزمان آن تامین و دو، سه تقاطع همزمان اجرا شود. ضمن اینکه اجرای همزمان هم در حین ساخت، ترافیک سنگین‌تری در شهر ایجاد می‌کند.
الان اطلاع دارید که طرح جامع ترافیک، برای تقاطع جاده تهران، چه پیشنهادی دارد؟
نه. اطلاع ندارم و حتی حضور ذهن ندارم که غیرهمسطح‌سازی در امیرکبیر در طرح آمده یا خیر. اما می‌دانم مطالعه‌ی کافی، نه درباره‌ی این پروژه، بلکه در هیچ‌یک از دیگر پروژه‌های غیرهمسطح‌سازی و ترافیکی شهر یا به طور کلی انجام نشده یا در حد طرح جامع بوده که عرض کردم خود طرح هم با مشکل مواجه است. متاسفانه، مطالعه‌ی دقیق و جدی‌ای قبل از اجرای پروژه‌ها صورت نمی‌گیرد. اما ضرورت اجرای پروژه‌های غیرهمسطح، حس می‌شود همان‌طور که ضرورت ایجاد مسیر دوچرخه و توسعه‌ی حمل‌ونقل عمومی وجود دارد. همه‌ی این‌ها کار درست است، اما اینکه کار درست را درست انجام بدهیم هم، مهم است ولی متاسفانه گاهی کار درست را آن‌قدر اشتباه انجام می‌دهیم که اصل موضوع زیر سوال می‌رود و این، اتفاقی است که در شهر کرمان شاهد آن هستیم. اهل مطالعه و به قول معروف صد بار گز کردن و یک‌بار پاره کردن نیستیم.
گفته می‌شود در طراحی روگذر امیرکبیر می‌توانستند به گونه‌ای عمل کنند که ارزان‌تر از کار در بیاید. شما به این موضوع فکر کردید؟
این ارزیابی نیاز دارد که آنالیز مالی پروژه را داشته باشیم. من چنین اطلاعاتی در اختیار ندارم و نمی‌توانم اظهارنظر کنم.
برمبنای ابعاد این پروژه که اکنون قابل مشاهده است هم، نمی‌توانید نظر دهید که آیا نیاز بود چنین روگذری در این چهارراه اجرا شود؟
آنچه من می‌دانم مسیر رفت‌وبرگشت امیرکبیر و کشاورز و گردش به چپ‌ها را از طریق روگذر عبور می‌دهند که این، خوب است اما اینکه هزینه‌ی آن چه‌قدر است؛ اطلاعی ندارم. کسانی که ادعا دارند این پل، با هزینه‌ی زیادی ساخته شده، باید بگویند آیا محاسباتی دقیق انجام داده‌اند؟ بعید می‌دانم این ادعا بر مبنای آمار و اطلاعات دقیق باشد. اما عرض روگذر، حداقلی دیده شده است.
پس شما از طرفداران پروژه‌ی امیرکبیر هستید.
اینکه طرفداری متعصب باشم نه. این‌طور نیست. اینکه مطالعه‌ای برای اجرای این پروژه انجام شده باشد را بعید می‌دانم، ولی اینکه این تقاطع باید غیرهمسطح می‌شد را من موافقم.
مخالفان این پروژه، می‌گویند احداث بلوار موازی بلوار جمهوری اولویت بالاتری نسبت به کارهایی از جمله روگذر امیرکبیر دارد. نظر شما در این‌باره چیست؟
همین موضوع که چه اقدامی بر دیگری اولویت دارد هم باید مطالعه شود.
