وضعیت نابسامان یک بنای تاریخی در سیرجان؛

بادگیر چپقی سیرجان سرپناه معتادان شد!

 

گروه جامعه: خانه‌ی تاریخی رضوی در سیرجان که به‌واسطه‌ی بادگیر چپقی آن شهرت دارد و در سال ۸۱ به ثبت ملی نیز رسیده است، در حال حاضر، وضعیت نابسامانی دارد و به محلی برای پاتوق معتادان تبدیل شده است. روشن کردن آتش درون این بنا به بخش‌هایی از آن صدمه زده است.

رئیس میراث‌فرهنگی سیرجان می‌گوید که ما در مورد این خانه مسئولیتی نداریم و شهرداری باید آن را حفاظت و ساماندهی می‌کرده است. رئیس شورای شهر سیرجان هم اظهار می‌کند که پول برای این کار ندارند.

به گزارش ایرنا کرمان، قدمت ساخت این خانه، به دوره‌ی پهلوی اول می‌رسد و با وجود آنکه طی سال‌های گذشته با صرف اعتبار یک صد میلیون تومانی، بخش‌هایی از آن مورد مرمت قرار گرفته اما به حال خود رها شده و درحال نابودی است.

این خانه به پاتوق معتادان و محلی برای مصرف موادمخدر یا سکونت کارتن خواب‌ها تبدیل شده و روشن کردن آتش در آن به بخش‌هایی از خانه نیز خسارت‌هایی وارد کرده است.

این بنای تاریخی محصور نیست و رهگذران به‌راحتی می‌توانند وارد آن شوند.

آن‌طور که در منابع مختلف قید شده این خانه متعلق به نخستین پزشک شهرستان سیرجان به نام مرحوم دکتر سیدعلی اصغر رضوی بوده که توسط معماری به نام سیدمحمد شجاعی و به تقلید از دودکش‌ها و هواکش‌های کشتی های قدیمی ساخته شده است.

این بادگیر در بلوار دکتر صادقی شهر سیرجان، کوچه حاج رشید قرار دارد.

میراث فرهنگی: مسئولیتی نداریم

نبی‌الله جعفری، رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان سیرجان درباره‌ی وضعیت نابسامان این بنای تاریخی گفت: «مسئولیتی در این زمینه نداریم و شهرداری باید براساس مصوبات قبل و مسئولیت‌هایی که دارد، ساماندهی و حفاظت از این بنا را انجام می‌داده است».

وی توضیح داد: «سال ۱۳۹۶ مبلغ یک میلیارد تومان اعتبار از معین اقتصادی منطقه (شرکت معدنی و صنعتی گل گهر) تامین و کار مرمت ۱۰ بنای تاریخی هرکدام به مبلغ ۱۰۰ میلیون تومان انجام شد. بادگیر را که تا آن زمان جزو کوچه و پنهان بود با آن اعتبار از زیر خاک بیرون آوردیم و کار مرمت از پایین ساختمان انجام و تحویل شهرداری شد».

وی با بیان اینکه ساختار بنا را ما نجات و تحویل شهرداری دادیم، افزود: «قرار بود فضاسازی محوطه توسط شهرداری انجام شود؛ در این زمینه مصوبه هم وجود دارد و قرار بود که زمین‌ها یا خانه‌های اطراف بادگیر تملک و فضای مبلمانی بادگیر با نظارت میراث، توسط شهرداری اجرا شود که انجام نشده است».

جعفری گفت: «تنها یک ساختمان مقابل بنا که متعلق به خود شهرداری بود تخریب شد و دیگر فضاها رها شده است».

وی با بیان اینکه بنا به ورثه خانواده‌ی مجد رضوی تعلق دارد، اظهار کرد: «تا وقتی خود آقای رضوی زنده بود با ایشان ملاقات داشتیم و برخوردشان هم برای صیانت از بنا خوب بود؛ اما خود بنا نیز باید قانونا توسط شهرداری تملک شود».

جعفری ادامه داد: «حتی قرار بود در آن محدوده گذر فرهنگی که از قبل تعریف شده تا خیابان امام(ره) اجرا شود اما اجرای آن نیز هنوز باقی مانده است».

وی اضافه کرد: «ساماندهی این بنای تاریخی همانند کاری که در حاشیه گنبد جبلیه سیرجان انجام و بوستان مناسبی کنار آن ایجاد شد که مورد استفاده مردم قرار می گیرد، بسیار ضرورت دارد».

مدیریت شهری: پول نداریم

رئیس شورای اسلامی شهر سیرجان نیز گفت که اجرای طرح‌های تملک و ساماندهی این بناهای تاریخی اعتبار نیاز دارد.

حسن خدامی با اشاره به مشکلات اعتباری شهرداری افزود: «بودجه شهرداری سیرجان سال گذشته به میزان ۴۵۷ میلیارد تومان بسته شد اما تنها ۲۳۰ میلیارد تومان آن محقق شد و این درحالی است که اجرای طرح‌های تملک بناها اعتبار نیاز دارد».

وی تاکید کرد: «طرح میراث‌فرهنگی برای بادگیر چپقی دارای تملک‌های فراوانی است و باید از بادگیر تا بازار به طول ۵۰۰ متر طرح پیاده‌رو اجرا شود. این تملک‌ها در بافت قدیمی شهر اعتبار بسیار نیاز دارد که آن را نمی‌توان محقق کرد».

وی اضافه کرد: «مشکل به بی‌توجهی بر نمی‌گردد بلکه اعتبار برای اجرای طرح‌های مذکور نداریم».

برپایه‌ی این گزارش، کارشناسان معتقدند حتی اگر اعتباری برای اجرای طرح گذر فرهنگی یا تملک همه واحدهای اطراف بادگیر وجود ندارد، با هزینه کمتر می‌توان زمینه مراقبت و حفاظت از بنای ثبت ملی را فراهم کرد تا این‌گونه در معرض نابودی قرار نگیرد و به محلی برای پاتوق معتادان تبدیل نشود.