گزارش استقامت از برگزاری اولین جشنواره قصه و پسته
در خودفرورفتگی فرهنگی ممنوع
اکبر خدادادی – پنجشنبه هشتم مهرماه در محل سالن زکریای شهرستان رفسنجان با حضور بلقیس سلیمانی،محمد شریفی نعمت آباد، محمد علی علومی و جمعی از داستان نویسان نام آشنای استان کرمان آیین پایانی جشنواره قصه و پسته برگزار شد.
در این آیین که همزمان با روز مولانا برگزار شد محمد آبادی رئیس اداره فرهنگ و اسلامی ضمن خواندن بخشی از رمان جای خالی سلوچ محمود دولت آبادی گفت: «بهتر دیدم به جای سخنرانیهای رایج با خواندن بخشی از این رمان اثرگذار در تاریخ داستان نویسی ایران به یادآوری میراث ارزشمند ادبیات داستانی کشور بپردازم و به این بهانه از تلاش شبانه روزی برگزار کنندگان این جشنواره به ویژه انجمن داستان نویسان رفسنجان سپاسگزاری کنم.»
در ادامه این آیین روح الله ابوالهادی؛ داستان نویس و مسئول انجمن داستان نویسان شهرستان رفسنجان با یادآوری ایدهی شکل گیری این جشنواره گفت. «نزدیک سه سال و نیم پیش در جلسه ای با حضور دو تن از دوستانم اکبر خدادادی و مسلم حاج عبدالهی ایده این جشنواره مطرح شد و خوشبختانه این جشنوراه امروز به بار نشست.» او گفت دورنمای ما این است که این جشنواره به صورت ملی برگزار شود. روح الله ابوالهادی به عنوان دبیر جشنواره به بیان گزارشی از روند برگزاری این جشنواره پرداخت و افزود:«آثار رسیده به این جشنواره قریب به ۱۰۰ اثر از ۷۳ داستان نویس استان بود که مورد بررسی قرار گرفت و داوری نهایی این جشنواره به عهده داستان نویسان و منتقدین بنام کشور چون بلقیس سلیمانی ،محمد شریفی نعمت آباد ،محمد علی علومی وعلی خدایی انجام شد.» وی با تمجید از حمایت های روابط عمومی مس منطقه کرمان و روابط عمومی مس سرچشمه گفت : «این مجموعه بیشترین حمایتها را در این سالها از جریان فرهنگ هنر داشته است و جشنواره قصه و پسته نیز خوشبختانه از این حمایت بهره برد تا به ثمر نشست.»
داستان های بومی باید
پیام های جهانی داشته باشد
در ادامه این آیین بلقیس سلیمانی داستان نویس و منتقد نام آشنای کشور که یکی از داوران این جشنواره بود گفت:«اقلیم و زیست بوم و محصولات کشاورزی و اقتصاد نقش بسیار موثری در به وجود آمدن فرهنگ، عادات و شخصیت انسانها دارند.» او با اشاره به اینکه بخش مهمی از مناطق کشور دارای محصول پسته هستند گفت: «برگزاری ملی این جشنواره میتواند گام مهمی در رسیدن به ثبت فرهنگی مناطق پسته خیز باشد.» نویسنده رمانهای تحسین شده خاله بازی و من از گورانیها میترسم با ابراز خرسندی از سطح قابل توجه آثار ارسال شده به نخستین جشنواره استانی قصه و پسته گفت: «باید به این نکته توجه کرد که داستانهای بومی نباید در خود فرو رفته فرهنگی باشند و از عناصر بومی به عنوان تزیین استفاده کنند بلکه باید حاوی پیامهای انسانی و جهانی باشند. وی از محمد شریفی نعمت آباد به عنوان یکی از داستان نویسانی یاد کرد که توانسته است به این مهم دست یابد و نام خود را در تاریخ داستان نویسی کشور ثبت کند. بلقیس سلیمانی با ابراز خرسندی از برگزاری جشنواره قصه و پسته گفت: «داستان استان کرمان در این سالها چهرههای بسیار خوبی را به کشور معرفی کرده است و میشود گفت دچار تحولی بسیار قابل توجه شده است،چنان که عده از مکتب کرمان سخن به زبان میآورند.» سلیمانی همچنین با اشاره به برگزاری این جشنواره در رفسنجان گفت: «ما رفسنجان را به چهره های سیاسی و محصول پسته میشناسیم و امیدواریم از این پس در کنار این دو این شهرستان را با عنوان قصهها و داستانهای زیبا نیز بشناسیم و بشناسانیم.»
برگزیدگان جشنواره
قصه و پسته معرفی شدند
با حضور هیات داوران و معاون سیاسی امنیتی فرماندار رفسنجان نتایج جشنواره قصه پسته به این شرح اعلام شد: در بخش ویژه عنوان نخست جشنواره به صورت مشترک به اکبر خدادادی و محسن علومی رسید. همچنین رتبه دوم این جشنواره به زهرا قدیری رسید و رتبه سوم به مرضیه قاسمی راد اهدا شد. همچنین از آثار داستان نویسان، احسان شاکر اردکانی،حامد حسینی پناه کرمانی، حمیده شفیعی ،محمد هادی فتاحی کرم و حسیین شریفی تقدیر به عمل آمد. در بخش آزاد نیز عنوان نخست جشنواره به مجتبی شول افشار زاده رسید و مهناز رجبی رتبه دوم را از آن خود کرد. همچنین رتبه سوم بهناز حسینی نوه معرفی شد. همچنین از داستان نویسان : سعیده قادری ،محمد رضا ذوالعلی ،امیر حسین هادی زاده ،طیبه شجاعی و فاطمه شهبا تقدیر شد.
نشست تخصصی
با حضور بلقیس سلیمانی برگزار شد
در ادامه برنامههای نخستین جشنواره قصه و پسته صبح جمعه ۹ مهر ماه نشست تخصصی با حضور بلقیس سلیمانی در محل سالن جلسات مجتمع فرهنگی افصح هجری رفسنجان برگزار شد. در این نشست بلقیس سلیمانی درباره تعریف داستانهای بومی گفت: «بسیاری از افراد بین واژگانی چون اقلیم، بوم و ناحیه تفاوت قائل میشوند و دلیل این است که ابراز می کنند که ممکن است یک ناحیه بسیار وسیع باشد و شامل چندین اقلیم شود.اما وقتی از کلمه بومی استفاده میکنیم به فرهنگ فولکلور یعنی فرهنگی مردمان یک سرزمین با آن زندگی میکند اشاره داریم. عدهای احمد محمود را نویسندهی اقلیم خوزستان و محمود دولت آبادی را نویسنده ناحیه خراسان میدانند اما واقعیت این است که این مفاهیم چندان دقیق نیستند و باید بیشتر به مفاهیمی بپردازیم که چگونه داستانی بنویسیم که از مرزهای اقلیم و ناحیه بگذرد و در این رهگذر از عناصر بومی استفاده کنیم.
داستاننویسی کشور را
به سمت اقلیمها حرکت دهیم
بلقیس سلیمانی با اشاره به وضعیت فعلی داستان نویسی کشور گفت: «گروهی معتقد هستند، داستانهای شهری با لوکیشنهای یکسان و به قولی آپارتمانی در حال گسترش هستند و به طعنه گروهی درباره این داستانها میگویند این داستانها بین اتاق خواب و آشپزخانه ماندهاند و محدودیت مکانی و زمانی دارند و فارغ از مناسبات اجتماعی و بیرونی آفرینش میشوند و این ضعفی برای داستان نویسی کشور محسوب می شود و برای اینکه داستان امروز را نجات بدهیم باید به سمت اقلیمها برویم و از آنجا که کشور ما دارای اقلیم های متفاوت و رنگارنگ دارد امکان نجات داستان ایرانی با استفاده از این ظرفیت وجود دارد و تاریخ گذشته نیز این مدعا را تایید می کند.» او افزود:«در برخی دسته بندیها چون دسته بندی که حسن میرعابدینی کرده است این تقسیم بندی بر اساس اقلیم انجام شده است و داستان شمال و جنوب هر یک در مجموعه خود قرار گرفته اند . داستان جنوب به ویژه منطقه خوزستان به دلیل تحولاتی که در صد سال اخیر ایران در اقتصاد ایران به واسطه وجود نفت اتفاق افتاده است و منشاء آن نیز خوزستان و بوشهر بوده است و از جهتی بکر بودن فرهنگی منطقه در شکل گیری و پیشبرد داستان ما موثر بوده است. و توانسته است نویسندگان بزرگی را به جامعه ادبی کشور معرفی کند. وضعیت فرهنگی این مناطق به استان کرمان نزدیک است.»
او افزود : «اگر بپرسند که داستان جنوب چه مولفههایی دارد خواهیم گفت، گرمای تفتیده جنوب یکی از مولفههاست که نمیتوانیم در داستان آن را فارغ از شخصیتها و فضا مورد بررسی قرار بدهیم وقتی از گرما سخن میگوییم به یاد شخصیتهای گرم، عاطفی، هیجانی، احساساتی میافتیم. شخصیتهایی که ویژگیهای شخصیت هایی چون دن کیشوت را دارند .این برخلاف شخصیت های سرد و افسردهی شمال کشور است.» سلیمانی در ادامه گفت اما نکته ای که مهم است این است که چگونه باید با این عناصر بومی برخورد کرد،به صورت تزیینی و تصنعی از آنها استفاده نکرد و آنها را به جهان داستان آورد ؟ وی داستان های پسته را نیز دارای هویت فرهنگی دانست و گفت : باید از عناصر بومی برای اصالت دادن و گسترش جهان داستانی بهره برد.
در ادامه این نشست خالق داستان “بازی آخر بانو” و ((بازی عروس و داماد )) به سوالات حاضران پاسخ داد.