کرمان در نگاه آیتالله رفسنجانی در واپسین سالهای حیات؛

بازخوانی آخرین دغدغههای آیتالله

تناقض آشکار فقر و غنا در کرمان

*منابع آبی مدیریت شود

*کرمان را به دنیا معرفی کنید

*دانشگاه آزاد در اقتصاد مقاومتی فعال شود

گروه جامعه ـ ایران مجبور است سال نو را بدون یکی از حامیان بزرگ و همراهان دیرپای خود شروع کند. درگذشت حضرت آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی در سال ۹۵، یک ضایعه‌ی سنگین برای مردمانی به‌شمار می‌رود که نزدیک به ۴۰ سال، حضور این سیاست‌مدار خرد ورز را در عرصه‌های مختلف کشورداری شاهد بوده‌اند.

اگرچه حضرت آیت‌الله یک شخصیت ملی محسوب می‌شود اما تعلق‌خاطر مردم استان کرمان به ایشان و از آن‌طرف، دغدغه‌های ایشان برای این خطه که زادگاه اوست، از جنسی دیگر بوده؛ به‌خصوص در سال‌های پایانی حیات، آیت‌الله رفسنجانی در چندین مورد، به‌طور صریح نسبت به کرمان مواضعی را گرفته و نگرانی‌هایی را مطرح کرده و توصیه‌هایی نیز داشته است.

تنها یک هفته پیش از رحلت هم، ایشان در محل مجمع تشخیص مصلحت نظام، میزبان مقامات دولتی در استان شد تا در  موضوع اقتصاد مقاومتی از آنچه در کرمان صورت می‌گیرد مطلع شده و نظرات خود را نیز بیان کند.

نکته‌ی قابل توجه دیگر این‌که در چهار سال گذشته که به‌نوعی سال‌های پایانی حیات ایشان به‌حساب می‌آید، رییس فقید مجمع تشخیص مصلحت نظام، دو مرتبه نیز به کرمان سفر کرد. یک‌بار سال ۱۳۹۲ و بار دوم در سال ۱۳۹۴٫

همچنین در همایش کرمان در برج میلاد که تابستان سال ۹۴ برگزار شد، حضرت آیت‌الله نیز حضور یافته و در جریان برگزاری کنگره‌ی استانی جمعیت توسعه و آزادی کرمان که دی‌ماه همان سال بود نیز پیامی به هم‌استانی‌های خود داد که سرشار از نکاتی قابل تامل است؛ همه‌ی گفته‌های حضرت آیت‌الله اما رنگ‌وبوی امید به آینده می‌داد. آینده‌ای که بدون حضور خود او، در راه است.

در همین‌حال، آنچه ایشان به‌خصوص در سال‌های اخیر در مورد کرمان بیان کرده‌اند، می‌تواند همچون چراغی فراروی آنانی قرار گیرد که دل در گرو آبادانی و شکوه‌مندی این سرزمین دارند و از این‌روست که بازخوانی و پاسداشت آرا و اندیشه‌های حضرت آیت‌الله که یک اندیشمند کم‌مانند در تاریخ معاصر ایران است، یک توصیه‌ی اکید از سوی بسیاری از اهل نظر است.

 

 تناقض فقر و غنا را از بین ببرید

اگرچه بیش‌تر به دیدگاه‌های سیاسی آیت‌الله رفسنجانی و نقش او در عرصه‌ی سیاست پرداخته می‌شود اما ایشان شخصیتی جامع‌الاطراف بود و در سال‌های گذشته، هم‌تراز با دغدغه‌های سیاسی خود، به مسائل اقتصادی نیز توجه‌ای ویژه داشت تا جایی که در پیامی که به کنگره‌ی جمعیت توسعه و آزادی استان کرمان ارسال داشت نیز اقتصاد را محور اصلی صحبت خود با شرکت‌کنندگان در این کنگره قرار داد.

آیت‌الله رفسنجانی با همان دید تیزبین و ذکاوت مثال‌زدنی خود، به‌درستی درد این منطقه را تناقض بزرگ فقر و غنا دانسته و یک‌هزار و ۵۰۰ نفر شخصیت سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی که در کنگره جمعیت توسعه و آزادی استان کرمان حضور داشتند و همچنین دیگر کسانی که نقش و مسوولیتی در استان دارند را از کلیشه‌های رایج برحذر داشته و به انجام اقدامات عملی برای رفع تناقض فقر و غنا در استان و به فعلیت رساندن ظرفیت‌های توسعه‌ای توصیه کرد.

ایشان در بخشی از پیام خود نوشت: «…از استان کرمان آغاز می‌کنیم که فقرِ بخشی از مردم و غنای فراوان سرزمینش، تناقضی بزرگ با هم دارند. سرزمینی که می‌توانست و هنوز هم می‌تواند به مدد استفاده‌های بهینه از آب اندکش، خاکش را زرخیز و کویر ارزشمندش را، فرصتی برای رونق و آبادانی نماید، حال آن که به گواه تاریخ و به گواهی اشتغال استان، اجرای طرح‌های دوران سازندگی، ثابت کرده بود که اگر اداره درست جامعه و اراده‌ی مردم، دست به دست هم دهند، همان می‌شود که می‌گفتند: «میهن خویش را کنیم آباد».

 

وحدت استان را حفظ کنید

آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی در آیین اختتامیه‌ی همایش کرمان در برج میلاد نیز که مردادماه سال ۹۴ برگزار شد، از وحدت ایجاد شده در استان ابراز رضایت و خرسندی کرده و همگان را به حفظ و استمرار این وحدت توصیه کرد. ایشان همچنین کرمان را سینه‌ی ستبر ایران در کویر دانسته و با یادآوری نقش و جایگاه آن در دوره‌های مختلف تاریخ کشور گفت: «کرمان همیشه حافظ ایران در شرق بوده است».

وی در بخشی دیگر از سخنان خود، بر معرفی بیش‌تر کرمان به ایران و جهانیان نیز تاکید کرد و هدایت مسیر توسعه‌ی کشور و استان به سمت اقتصاد دانش‌بنیان را یک اولویت مهم دانست و اظهار کرد: «اقتصاد دانش‌بنیان اجازه نخواهد داد زمانی‌که یک اختلاف سیاسی بین‌المللی پیش می‌آید، صنعت ضربه خورده و توسعه‌ی آینده دچار تزلزل شود».

وی طی سه سال گذشته و بارها از این‌که استاندار کرمان برای فعال شدن بیش‌تر ظرفیت‌های اقتصادی بخش خصوصی و حضور مردم در عرصه‌های اقتصادی تلاش می‌کند قدردانی کرد و خواستار واگذاری بیش‌تر امور دولتی به بخش خصوصی شد.

 

آبخیزداری را در استان جدی بگیرید

آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی تابستان سال ۹۵ یک سفر سه روزه به کرمان داشت و در جریان آن، با حضور در محل اجرای پروژه‌ی انتقال آب از صفارود به شهر کرمان، یکی از دغدغه‌های مهم خود را بحران کم‌آبی در کشور و کرمان اعلام و بر حفاظت از منابع آبی استان و مدیریت بهتر آن تاکید کرد.

ایشان خطاب به مسوولین استان کرمان اظهار کرد: «ما سیاست‌های کلی آب را نوشتیم شما که دارید در استان زحمت می‌کشید سیاست‌های کلی را هم بخوانید».

آیت‌الله رفسنجانی سپس با بیان این‌که ما مقدار زیادی آب را داریم از دست می‌دهیم، گفت: «با یک بارندگی شدید، آب از هر دره‌ی کوچکی جاری شده و به دشت‌های پایین می‌رود، تبخیر می‌شود، شور می‌شود و گم می‌شود اما اگر از آبخوان‌داری استفاده می‌کردیم این آب‌ها بسیاری از دشت‌ها را آباد نگه می‌داشت».

آیت‌الله رفسنجانی سپس با بیان این‌که آبخیزداری ما در کشور ناقص است، تصریح کرد: «بسیاری از خاک‌های ما را آب‌های تند دارد می‌شوید و می‌برد؛ آبخیزداری هم آبها را حفظ می‌کند و هم دشت‌ها سبز و خاک حفاظت می‌شود. در سیاست‌های کلی همه‌ی این راهکارها دیده شده است».

وی با اشاره به تونل صفارود اظهار کرد: «۱۰ سال دیگر وقتی مردم این تونل را ببینند، با خیال راحت آب شیرین و خوب می‌خورند؛ این، یک کار ماندنی است و حداقل ۱۰۰ سال می‌تواند خشکسالی‌ها را برای این منطقه جبران بکند».

 

رسانهها مسائل را

برای مردم تشریح کنند

آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی در جریان این سفر خود، یک نشست نیز با هیات امنای دانشگاه‌های آزاد اسلامی سراسر کشور داشت و در این جلسه، با بیان این‌که دولت از امسال وارد رویکرد جدیدی می‌شود که رونق اقتصادی و ایجاد اشتغال را به دنبال خواهد داشت، افزود: «رونق اقتصادی و اشتغال با هم هستند و بدون رونق اقتصادی نمی‌توان اشتغال ایجاد کرد». وی با تاکید بر اینکه تکیه‌ی ما باید بر مردم باشد اظهار کرد: «انقلاب اسلامی نیز تنها با مردم پیروز شد و ما در آن زمان هیچ حمایت خارجی نداشته‌ایم». وی همچون گذشته، همگان را به حفظ وحدت و همدلی توصیه کرد و با اذعان به این‌که وجود دعواهای سیاسی و باندی در کشور اعتماد بیرون را کم می‌کند، گفت: « همه باید برادرانه و خواهرانه دست به دست هم داده و کشور را در مسیر عمران مجدد قرار دهیم و مردم را از بهره‌هایی که در کشور وجود دارد بهره‌مند کنیم».

وی عملکرد استاندار کرمان در زمینه‌ی اقتصاد مقاومتی و مثلث توسعه اقتصادی را یک سرمشق برای دیگر استان‌های کشور دانست. آیت‌الله رفسنجانی همچنین اعلام کرد که مسوولیت یکی از مناطق استان کرمان برای اجرای سیاست‌های اقتصاد مقاومتی را به دانشگاه آزاد اسلامی بسپارند و از رسانه‌ها خواست تا این موضوع را هرچه بیشتر برای مردم و نخبگان تشریح کنند.

وی در آخرین دیداری که با مقامات استان و اعضای ستاد اقتصاد مقاومتی کرمان داشت نیز بار دیگر بر اطلاع‌رسانی اقدامات انجام شده تاکید کرد و با بیان این‌که طرح‌های بسیار خوبی در مناطق محروم استان به‌ویژه قلعه‌گنج در حال انجام است، گفت: «اگر گزارش جامع و میدانی از تاثیر این طرح‌ها برای مردم و مسوولان کشور تهیه و منتشر شود، بسیاری از استان‌های کشور از این الگو استفاده خواهند کرد».

آیت‌الله هاشمی رفسنجانی، با تاکید بر ظرفیت‌های هر یک از مناطق استان کرمان، به قابلیت منطقه شهداد برای تاسیس نیروگاه برق و استفاده از انرژی خورشیدی اشاره کرد و افزود: «از مدت‌ها قبل طرحی برای احداث نیروگاه در منطقه شهداد به دستم رسید که به چند کارشناس خبره دادم و هر کدام آنها تایید کردند».

رییس فقید مجمع تشخیص مصلحت نظام، با بیان این جمله که «کارها را باید مردم انجام دهند»، اذعان کرد: «راه توسعه واقعی و ماندگار قابل صدور، تکیه بر توان مردم است».