حرکت به سمت توسعه پایدار شهری
حسین شهابی – امروزه به دلیل مشکلات ناشی از آب و کشاورزی و دامداری و در مجموع شرایط سخت زندگی در روستا روز به روز سیر مهاجرت به طرف شهرها و بخصوص مراکز استان‌ها رو به فزونی نهاده است . شهرکرمان هم بدلیل گستردگی جغرافیایی استان و تعدد شهرستان‌ها، به‌عنوان شهری با گونه‌های فرهنگی و قومی مختلف، لنگرگاه و پایگاه مردمی شده است که هم در خانه‌های ویلایی و بیشتر در آپارتمان‌های چند طبقه کنارهم زندگی را ادامه می‌دهند.
مدیریت شهری کرمان با توجه به گستردگی شهر و حجم مطالبات قانونی و البته گاهی غیرقانونی، نیازمند بازنگری در اداره‌ی خود می‌باشد.
دیگرعهد آن به سر آمده، که هنوز مردم توقع داشته باشند شهرداری به‌عنوان یک نهاد واسط با تعدادی محدود نیروی انسانی بتواند بدون مشارکت مردم در جهت رفع مسایل شهری قدم بردارد.
نسخه‌ی شفابخش ایجاد و تقویت تشکل‌های غیردولتی و مردم محور محلات شهری می‌تواند بخش عظیمی از مطالبات کوچک و بزرگ هر محله را با تدبیر و همراهی ومشارکت مردم رفع نماید؛ گرچه ایده‌ها و طرح‌هایی همچون شهردارمحله و انجمن‌ها وشورایاری‌ها در سالیان گذشته عنوان شده است؛ اما گویا عزمی راسخ برای تحقق شایسته‌ی این ایده وجود نداشته و می‌توان با مشارکت مردم هر محله به مدد شورا و شهرداری به‌عنوان مرجع قانونی فرادستی دست یافت.
نهادهای محلی و یا گروه‌های مردم نهاد به دلیل ماهیت داوطلبانه‌ی مستقل غیرانتفاعی و غیرسیاسی بودن فعالیت‌هایشان از اقبال گسترده‌ای در جلب مشارکت مردم برخوردارند؛ از این رو امروزه دولت‌ها تلاش می‌کنند تا از پتانسیل موجود در آن گروه‌ها در جهت اهداف توسعه‌ای کشور بهره جویند. شکی نیست که بهره‌گیری دولت‌ها از استعدادها و توانمندی‌های گروه‌های مردم نهاد در جهت نوسازی بافت‌های ناکارآمد، مستلزم ظرفیت سازی ایجاد فضای قابلیت‌زا و فرصت سازی برای آن گروه‌ها و تبدیل آن‌ها به شرکای دارای صلاحیت و قابل اعتماد است. با در نظر گرفتن اهمیت موضوع این پژوهش، با روش تحلیلی به بررسی نقش نهادهای محلی در بازآفرینی پایدار بافت‌های ناکارآمد شهری می‌پردازد. نتایج مطالعه نشان می‌دهد که کارکرد فعالیت گروه‌های مردم‌نهاد از زمینه‌های رفاهی شروع شده و به زمینه‌های توسعه‌ای رسیده است. مولفه‌های نهادی چون با مشارکت محلی همراه است بیشترین تاثیر را در میزان دستیابی به توسعه پایدار و به تبع آن، موضوع بازآفرینی پایدار شهری خواهند داشت. امروزه تشکل‌های مردم‌نهاد تلاش می‌کنند فعالیت‌های خود را معطوف به توسعه پایدار سازند؛ پایداری نهادی و تشکل‌های مردم‌نهاد به عنوان پشتیبان دیگر ابعاد بازآفرینی پایدار بافت شهری محسوب می‌شوند و باعث تقویت بخشی سازمان‌های دولتی در برنامه‌ریزی اجرا و ارزیابی برنامه‌های توسعه از جمله نوسازی بافت ناکارامد شهری می‌شوند.( پور احمد، احمد؛ حسین کلانتری خلیل‌آباد و سید رفیع موسوی، ۱۳۹۴، نقش ظرفیت تشکل‌های مردم‌نهاد در بازآفرینی پایدار بافت‌های ناکارآمد شهری، همایش ملی بافت‌های فرسوده و تاریخی شهری: چالش‌ها و راهکارها، کاشان، دانشگاه کاشان)
امید است در شهرهایی همچون کرمان که هم نیازمند مرمت واحیای آثار تاریخی و بناهای فرهنگی می‌باشد و هم استفاده‌ی مناسب از زمین‌های بلا استفاده‌ی درون شهر و ساخت خانه‌هایی با مصالح بومی و متناسب با آب و هوای کرمان، شاهد تحول شایسته‌ای در زمینه‌ی استفاده از نگاه‌های کارشناسی در مدیریت شهری باشیم و این مهم زمانی می‌تواند تحقق یابد که شورا و مدیران شهری نگرش مناسبی نسبت به تشکل‌های غیردولتی و مردم محور محلات از یک طرف، و از دیگر سو، استفاده از نظر و دیدگاه‌های تخصصی نهادهای متخصصی همچون: سازمان نظام مهندسی ساختمان، کانون وکلا، دانشگاه‌ها و مدارس داشته باشند.
