گفت و گو با مهندس شاهرخ وفاداری؛ بانی پژوهشکده فرهنگ اسلام و ایران در دانشگاه باهنر
سنگ‌نوشته‌های ایران با تلاش یک کرمانی خوانده شد
گروه فرهنگ و هنر – علم دوستی و علاقه به سرزمین آبا و اجدادی یک کرمانی فرهیخته که یک موسسه خیریه ثبت شده در انگلستان دارد، در حدود دو دهه قبل او را واداشت تا به فکر تاسیس “پژوهشکده زبان‌های ایرانی” در دانشگاه شهید باهنر کرمان بیفتد، ایده‌ای که در نهایت محقق شد و نام “پژوهشکده فرهنگ اسلام و ایران” را بر خود گرفت.
این کار ارزشمند فرهنگی را مهندس شاهرخ وفاداری انجام داده است.
او که در تاریخ ۲ مهر ۱۳۱۱در خیابان دادبین کرمان به دنیا آمده‌است، اکنون سال‌هاست که مقیم لندن است؛ وفاداری اما همچنان همان صفای باطن و خصوصیات ظاهری بچه‌ی کرمان قدیم را دارد.
باری، دومین سمینار بین المللی زبان های ایرانی که چند روز قبل در پژوهشکده فرهنگ اسلام و ایران دانشگاه شهید باهنر کرمان
برگزار شد، فرصتی فراهم آورد تا دوستداران این خیر فرهنگی در محل پژوهشکده از او قدردانی و نموده و از حجم یادبودی که به نامش حکاکی شده بود، پرده برداری نمایند.
در این فرصت سعی کردیم با وفاداری گفت و گو کنیم که به خاطر فرصت محدودش و علی‌رغم مهربانیش مقدور نشد. به‌ناچاربخش‌های کوتاهی از گفت و گوی چند سال قبل «ضمیمه دوستداران دانشگاه، استقامت-۹۲» با او را بازمی‌خوانیم.
به ایران باستان علاقه دارم
شاهرخ وفاداری در توضیح تحصیلات خود می‌گوید: «تاکلاس نهم را در مدرسه “ایرانشهر” که در آن زمان بهترین مدرسه‌ی کرمان بوده‌است، درس خواندم و بعد از اتمام تحصیلات ابتدایی به تهران رفتم و در دبیرستان البرز که یکی از مشهورترین و قدیمی‌ترین دبیرستان‌های ایران است مشغول به تحصیل شدم.»
او پس از اتمام دوران دبیرستان در کنکوردولتی اعزام به خارج شرکت کرده و پذیرفته می‌شود و در سال ۱۳۲۹ در سن ۱۸ سالگی برای ادامه تحصیل در رشته مهندسی به لندن می‌رود. در نهایت در دانشگاه لندن مدرک مهندسی مکانیک را می‌گیرد و سپس در رشته مهندسی نفت و پتروشیمی درس می‌خواند و مدرک تحصیلات تکمیلی تخصصی در صنعت نفت می‌گیرد. در صنعت نفت ایران مشغول به کار می‌شود اما بنا به گفته‌ی خودش همیشه در کشورهای دیگر غیر از ایران کار و زندگی کرده است.
شاهرخ وفاداری در خصوص عوامل موثر در تصمیمش برای تاسیس پژوهشکده در دانشگاه کرمان به خبرنگار استقامت چنین توضیح می‌دهد: «در دوران جوانی خودم، علی‌رغم اینکه در کرمان مدرسه‌های بسیار خوبی وجود داشت اما هیچ امکانی برای ادامه تحصیل وجود نداشت و من همیشه به این فکر می کردم که برای امر آموزش، کاری در کرمان انجام دهم»
او همچنین از سابقه‌ی اشنایی خود با زنده یاد افضلی‌پور، پروفسور نوشین؛ خواهرزاده افضلی‌پور و دکتر میرزایی اولین رییس دانشگاه کرمان و دکتر مصطفوی و خاطرات با آنها یاد می کند و می افزاید: «با هریک از این دوستان مشورتی کردم و بعد از مشاوره با ایشان به این نتیجه رسیدیم که این امکان وجود دارد که یک مرکز تحقیقاتی برای زبان‌های باستانی در دانشگاه کرمان تاسیس شود و من برای این کار اعلام آمادگی کردم.»
این خیر فرهنگی با اظهار این نکته که ترجیح می‌داده تا کاری در زمینه‌ی زبان‌های ایران باستان انجام بدهد، از یک آرزوی دیگر خود نیز پرده برمی دارد و توضیح می‌دهد: «اما این کار دلیل دیگری هم داشت؛ حدودا در سال ۱۷۲۱ میلادی و بعد از حمله محمود افغان یک نفر کرمانی به نام جاماسب ولایتی به هند رفت و زبان های باستانی را به گروهی از زرتشتی های آنجا از جمله دستور داراب (دستور یک لقب است مثل میرزا) آموزش داد. آنجا یک محقق فرانسوی با نام آنکوئتیل دوپرون شاگر د دستور داراب بود و زیر نظر وی زبان‌های باستانی ایرانی را فرا گرفت و بعد از آن بود که مطالعه و تحقیق بر روی زبان های ایرانی باستان در دنیای غرب آغاز شد.
این مهندس نفت و پژوهشگر زبان‌های ایرانی اعتقاد دارد: «به خاطر تلاش‌های جاماسب ولایتی در گسترش دانشش بود که خواندن تمام سنگ نوشته‌ها در تخت جمشید، بیستون و پاسارگاد ممکن شد. وبعد از این اتفاق فارسی به عنوان یکی از زبان‌های هندواروپایی شناخته شد. و هدف من هم این بود و خیلی دوست داشتم که حداقل یک اتاق در این ساختمان به نام جاماسب ولایتی نامگذاری شود؛ یک کرمانی که به ایران و زبان ایرانی خدمت بزرگی کرده بود.
هر زمان که مقدور بشود کتاب‌هایم را به کرمان می‌فرستم
شاهرخ وفاداری در پایان با خوشحالی و اظهار امیدورای ازاینکه پژوهشکده بتواند به خوبی و نیکی برای هدفی که در نظر گرفته شده بود، مورد استفاده قرار بگیرد، آرزو دارد که نام جاماسب ولایتی به عنوان یک پیشگام کرمانی در تاریخ فرهنگی غنی باستانی کشور ما ثبت شود.
او در انتهای سخنان خود وعده می دهد: «من در لندن کتابخانه‌ای مشتمل بر تعدادی کتاب در خصوص زبان‌های باستانی دارم و دوست دارم بگویم که هر زمان که مناسب باشد و شرایط برای نگهداری این کتاب‌ها آماده و مهیا باشد من آمادگی این را دارم که این کتاب‌ها را به کرمان بفرستم.
مهندس وفاداری یک دستگاه زلزله‌سنج نیز به کرمان اهدا کرده
بی‌مناسبت نیست اگر یادآور شویم که مهندس وفاداری همچنین با احساس نگرانی از اینکه زادگاهش کرمان روی خط گسل زلزله است، یک وسیله‌ی گران قیمت برای سنجش زلزله به کرمان آورده تا در اهداف آموزشی مورد استفاده قرار گیرد. این وسیله می‌تواند به کلید قطع کننده‌ی برق یا منبع گاز وصل شود و اگر شدت لرزه بالا باشد، از این طریق ایجاد امنیت و از خطراتی مانند آتش سوزی جلوگیری می‌کند.
