رسانههای محلی از «یاد فراموشان»اند!
محمد لطیفکار – با وجود اهمیتی که رسانهها در دنیای امروز دارند، در جامعهی ما اما رسانهها هنوز نقش ویژهای که کارکرد واقعی آنها را نشان بدهد ایفاء نمیکنند. چیزی شبیه جنس دوم به حساب میآیند و نقش درجه دو را برعهده دارند. در واقع، رسانهها اغلب در اوقات ویژهای که پای رقابتهای سیاسی و کسب وجهه در میان باشد، مورد احترام قرار میگیرند. من نام این وضعیت را میگذارم تحقیر رسانهها در جهان سوم یا یک نوع کاسبی و دکانداری غیرفرهنگی!
برای آنکه مقصودم را بهتر بیان کنم، دو مثال میزنم.
مثال اول؛ مدتی پیش، پس از چندبار وعدههای مسئولان، بالاخره پل باغملی طی مراسم ویژهای به بهرهبرداری رسید. در این مراسم پنج تن از مسئولان محترم استان سخنرانی کردند؛ اگرچه این سخنرانیها چیزی به معلومات ما در بارهی این پل نیفزود، اما این عزیزان هرکدام از نقش خود چیزی گفتند و از سایرین هم تقدیر کردند. دست آخر نیز به رسم معمول این نوع جلسات، از همهی کسانی که در این فقره نقش داشتند با اهداء لوح و هدایای ویژهای تجلیل کردند. اما به گمان من؛ در این آیین، سویهی دیگر این اتفاق که نقش رسانهها را در تحولات اجتماعی نشان میدهد با بیاحترامی تمام به این نقش؛ متاسفانه نادیده گرفته شد. این در حالی است که در جریان احداث این پل و سایر تقاطعهای غیرهمسطح شهر کرمان، رسانهها در دو سال گذشته در تنویر و توجیه افکارعمومی و حتی هدایت تصمیمات مسئولان بیشترین نقش را داشتهاند. اما در آن آئین، دریغ از اینکه یک نفر از مسئولان به خاطر عزیزش خطور کند که در این زمینه رسانهها سهم به سزایی در همهی ابعاد خوب و بد این ماجرا داشتهاند. حتی به صورت نمادین هم یادی نشد! اگرچه رسانهها نیازمند یاد کردهایی از این دست نیستند، اما از مدعیان فهم و درک رسانه نیز چنین رفتاری پسندیده نیست.
مثال دوم؛ روز یکشنبه هفتهی گذشته، ناگهان از طریق شبکههای اجتماعی و شهروند خبرنگارها متوجه شدیم که مسئولان سیاسی و فرهنگی استان کرمان در تهران در دو نشست جداگانه؛ یکی در جلسه انجمن آثار و مفاخر فرهنگی استان کرمان، و یکی نیز در جلسه شورای عالی کرمانشناسی شرکت کرده، و لابد تصمیماتی هم گرفتهاند. ضمن اینکه بر من معلوم نیست که مسئولان و مدیران محترم روابط عمومی ادارات از چه زمانی و به چه دلیل به خودشان جایگاه و نقش شهروند خبرنگار دادهاند! به عرض میرسانم از هویت افراد حاضر در این جلسه و موضوعات مورد بحث و کیفیت مطالب مطرح شده و نتایج تصمیماتی که در این دو نشست گرفته شده، رسانههای استان واقعا بیخبر ماندهاند! پرسش من این است چرا در چنین جلساتی که پای تصمیماتی استراتژیک برای ایندهی فرهنگی استان در میان است، از خبرنگاران کرمان کسی دعوت نمیشود؟ طرفه اینکه حتی خبرنگار و عکاس ایرنا که کاملا دولتی است نیز حضور ندارد! تا یک روز بعد نیز که خبرها را دنبال میکردم نیز هیچ خبری روی خروجی سایتها در این باب قرار نگرفت. تنها دانش و آگاهی ما از وضعیت این دو نشست همان دو یا سه عکس ناقص و دوسه جملهی زیرنویسی بود که مسئولان و روابط عمومیها در سطح اخبار شهروند خبرنگارها منتشر کردند، و دیگر هیچ! شخصا به عنوان یک عضو کوچک مطبوعات، معتقدم در هر دو مراسم نه تنها حقوق روزنامهنگاران ضایع شده، بلکه با دعوت نکردن از آنها عزت نفس آنها نیز لگدکوب شده است. نمیدانم چطور میتوان بدون رسانههای توسعه یافته به یک جامعهی شفاف و توسعه یافته دست یافت؛ اما به نظر میرسد فعلا ما در همین گام اول که باید به نقش رسانهها احترام بگذاریم ماندهایم؛ اینطور نیست؟