معینزاده میرحسینی؛ عضو شورای شهر کرمان در گفتوگو با استقامت:
ما به احیای بافت تاریخی احساس نیاز بیشتری میکنیم
اسما پورزنگی آبادی – از عملکرد کمیسیون تحت ریاست خود دفاع میکند و معتقد است پویایی لازم را داشته و هیچ موازیکاریای هم در برنامههای این کمیسیون نیست. همچنین بر این باور است کمیسیون گردشگری بیش از دیگران نیاز به احیای بناهای تاریخی شهر کرمان را احساس کرده است.
شورای پنجم شهر کرمان برای اولینبار در این دوره کمیسیون گردشگری و اصناف را تشکیل داده که ریاست آن با سیدمحمدرضا معینزاده میرحسینی است که گفتوگو با او را در ادامه میخوانید.
آقای میرحسینی؛ کمیسیونهای تخصصی شورای شهر یکسری ورودی و یکسری خروجیها دارند. ورودی آن نامهها و طرحهایی است که شهرداری ارسال میکند و خروجی آن میتواند ایده و طرحهایی باشد که خود کمیسیون آن را نهایی کرده و از تصویب صحن علنی میگذراند. در بخش دوم؛ کمیسیون گردشگری شورا پویایی کافی را نداشته و فعالیت چشمگیری نداشته؛ ممکن است دلیل آنرا بفرمایید. مشکل از کجاست؟
کمیسیون گردشگری در اکثر شهرهای کشور نوپاست و قطعا تجربه و مسیری که برای دیگر کمیسیونها همواره شده برای این کمیسیون مهیا نبوده است. دیگر کمیسیونها باید مشکلات مردم و طرح و برنامههای شهرداری را رسیدگی کنند و عمدهی کارشان مطالبات مردمی و نامههای شهرداری است؛ ما اما در این مدت در ۱۶ یا ۱۷ جلسهی کمیسیون گردشگری، شاید دو یا سه نامهی وارده بیشتر نداشتیم ولی این دلیلی نیست که کمیسیون پویا نباشد. کارهای خیلی خوبی انجام دادهایم اما چون نمود آن پس از اجرای طرحها نشان داده میشود، بازتاب بیرونی کمرنگتر است. من عضو پنج تا از کمیسیونهای شورا هستم؛ مثلا کمیسیون برنامه و بودجه در پایان سال مالی؛ بودجهی شهرداری را بررسی و خروجیای دارد که نتیجهی خود را پس از تصویب نشان میدهد ولی در کمیسیون گردشگری ما مثلا میخواهیم نقشهی راه گردشگری شهر کرمان را تدوین کنیم؛ باید سراغ متولی دولتی گردشگری و دیگر کمیسیونهای گردشگری که در بخشهای مختلف استان تشکیل شده برویم تا همراستا یا در ادامهی کار آنها حرکت کنیم و موازیکاری نکنیم تا اتلاف وقت و انرژی صورت نگیرد. یا میگوییم میخواهیم فرهنگسازی کنیم که شهروندان کرمان بهخوبی کرمان را بشناسند و آن را بهخوبی معرفی کنند. اینها زمانبر است. ما طی چند ماه اخیر برنامههای خوبی را طرحریزی و سیاستگذاری کردیم که بخشی در مراحل پایانی و برخی هنوز در گام اول است. نکتهی بعدی اینکه مجری برنامههای شورای شهر هم شهرداری یا سازمانهای مرتبط است. بخشهای مختلف شهرداری کرمان پس از گذار از دورهی سرپرستی و چالشهایی که در انتخاب شهردار داشتیم؛ تا پایان سال در حال سازماندهی بود و معاونت فرهنگی و اجتماعی شهرداری کرمان هم بهتازگی منصوب شده است. ما در جلسهی اخیر کمیسیون با آقای جوشایی برنامههایی را نهایی کردیم و امیدواریم که از این به بعد خروجی داشته باشیم. شهرداری قرار است برنامهی یکساله و درازمدت گردشگری را تهیه کند. شاید یکی از ضعفهای ما این باشد که خیلی به کار رسانهای در کمیسیون توجه نکردهایم.
پس نمیپذیرید کمیسیون پویا نبوده است.
نه. اصلا. پویا بوده ما خوب اطلاعرسانی نکردیم. کارگروه گردشگری و تسهیلات سفر شهرداری را هم با حضور شخص شهردار و معاونان و مدیران مختلف را حدود دو ماه پیش از عید تشکیل دادیم و جلسات متعدد داشتیم. کارگروه کار عمدهاش در نوروز بود اما در همهی سال باید فعال باشد.
میگویید کمیسیون پویا بوده اما اقداماتش بازتاب رسانهای نداشته است؛ یکی از مصوباتی که داشتید و از قضا در صحن علنی شورا هم مصوب شد و در رسانهها هم آمد تعریف محور گردشگری شهر کرمان بود. فارغ از درستی یا نادرستی این مصوبه؛ ظاهرا رها شده و به نتیجه نرسیده. چرا؟
یکی از کارهای زیربنایی برای گردشگری کرمان، تعریف همین محور گردشگری است. بخش عمدهای از کار آن انجام شده و دلیل اینکه فعلا متوقف شده آن است که شهرداری مشاورانی گرفته و دارند روی مسئلهی احیای محلات قدیمی کرمان کار میکنند؛ از جمله محلهی گلبازخان؛ باید ببینیم آیا این محلات در محور گردشگری ما میتوانند قرار بگیرد یا خیر.
تعریف محور گردشگری وظیفهی شورا و شهرداری است؟
بخشی از آن در حوزهی وظایف شهرداری و بخشی در حوزهی اداره کل میراث فرهنگی است. یکی از دلایلی که کار بهطول انجامید همین فرابخشی بودن آن است. ما در کمیسیون گردشگری معتقدیم هویت تاریخی و فرهنگی شهر کرمان بسیار ارزشمند است و باید شهر به هویت خود برگردد. در گذشته شکل یک U انگلیسی را بهعنوان بافت تاریخی شهر معرفی کردند اما توان شهرداری و میراث در حفظ و نگهداری و احیای آن متناسب با محدودهی بافت نبوده و نیست. بخشهای زیادی از این بافت هم از بین رفته است. ما در کمیسیون معتقدیم برای اینکه بتوانیم از بافت تاریخی بهرهبرداری مناسب داشته باشیم باید فازبندی انجام دهیم که از کجا شروع کنیم؟ در گذشته بهصورت جزیرهای کارهایی در این بافت صورت گرفته؛ مثلا حمام باغلله را شهرداری مرمت و احیا کرده در حالیکه وظیفهی میراث فرهنگی بوده اما بهدلیل تعامل خوب؛ این اتفاق افتاده است؛ تکبناهای دیگری نیز احیا شده است. ما قصد داریم یک محور از مبادی ورودی شهر تا نقطهی برگشت توریست به محل اقامت او تعریف کنیم. کمیسیون ما یک شورای مشورتی گردشگری را تشکیل داده که ۹ نفر عضو دارد؛ یکی از بخشهایی که این شورا روی آن کار کرده همین محور گردشگری است.
این شورا محور گردشگری را بهعنوان اولویت به کمیسیون معرفی کرد؟
نه. کمیسیون پیشنهاد داد و شورا روی آن کار کرد. ما جلسات متعددی با فعالان بخشهای مختلف گردشگری در کرمان داشتیم که مسیرهایی که توریستها را در آن حرکت میدهند را به ما بدهند تا محور را تعریف کنیم. یکی از اولویتهای کمیسیون در سال جدید نیز این است که سراغ بناهای تاریخی متروکه و رها شده برویم و آنها را شناسایی و احیای آن را به دستگاههای اجرایی پیشنهاد دهیم و این مسئله هم همواره مورد توجه است که آیا بناهای فوق در محور گردشگری قرار میگیرند یا خیر؟
کارشناسان معتقدند تعریف محور گرشگری وظیفهی میراث فرهنگی است و شهرداری مجری آن طرح است. چرا وقت کمیسیون را برای کاری میگذارید که خود متولی جداگانهای دارد؟
چون در گذشته این کار انجام نشده است. الان هم نمایندهی میراث فرهنگی یکی از اعضای اصلی شورای مشورتی برای تهیهی این طرح است. ما این نیاز را برای شهر کرمان حس میکنیم و با تعامل و هماهنگی دیگر نهادها و بخشها داریم کار را پیش میبریم تا به نتیجه برسد.
پس قصد دارید خلاء موجود را که ناشی از کمکاری میراث فرهنگی بوده است را پر کنید. درست است؟
شاید نگاهی که الان وجود دارد را میراث فرهنگی در گذشته به بافت تاریخی نداشته چون توانمندی شهرداری کرمان را به حد و اندازهای که بتواند کار را انجام دهد نمیدیده است. در نهایت، این شهرداری است که در بودجه تعیین میکند چه بخشی را برای بافت تاریخی کنار بگذارد.
طرح محور گردشگری را چهکسی مینویسد؟
شورای مشورتی سیاستگذاری گردشگری آن را نهایی میکند، کمیسیون نظرات خود را میدهد و سپس برای تصویب به صحن علنی شورا میبریم.
پس، از توان شرکتهای مشاورهی تخصصی در این زمینه استفاده نمیکنید.
نه. شرکتهای مشاوره اطلاعاتی که دارند را به جمع اطلاعات جمعآوری شدهی شورا اضافه میکنند. یک تا دو ماه آینده طرح نهایی خواهد شد و امیدواریم امسال بخش اصلی محور گردشگری اجرایی شود.
اولویت بعدی کمیسیون چیست؟
قصد داریم نقشهی راه گردشگری کرمان را تهیه کنیم و برنامهای بنویسیم که در کوتاهمدت و درازمدت به کجا برویم.
تهیهی نقشهی راه گردشگری هم وظیفهی شورا نیست. میراث فرهنگی باید آن را تهیه کند و در اختیار بخشهای مختلف بگذارد تا در راستای آن برنامههای خود را پیش ببرند. کمیسیون گردشگری اتاق کرمان هم از چند سال قبل گفته قصد دارد این نقشه را تهیه کند. ظاهرا اقداماتی را هم شروع کرده است. میشود هر نهادی برای خودش یک نقشهی راه تهیه کند؟
نمایندهی کمیسیون گردشگری اتاق هم در شورای مشورتی حضور دارد. صحبت شما هم درست است؛ مسئولیت این کار با میراث فرهنگی است آنچه ما داریم انجام میدهیم در راستای همافزایی و همکاری است. شاید بهتر بود این اقدامات در حوزههایی که مسئولیت دارند بهدرستی انجام میشد و ما مجری مصوبات آنها میشدیم. به هر صورت بخشی از وظایف شورای شهر هم، توسعهی گردشگری است. حالا ما و بخشهای مختلف هرکدام کارمان را انجام دهیم. اگر ما بگوییم وظیفهی دیگران است و دیگران هم انجام ندهند چه فایدهای دارد؟ ما داریم تعامل بین دستگاهها را برقرار میکنیم. مسئلهی بعدی این است که کرمان یک برند شهری میخواهد.
سه سال پیش اتاق بازرگانی متولی تهیهی برند گردشگری شهر کرمان شد. از نتیجهی آن خبر دارید؟
من فکر میکنم هنوز به نقطهی مطلوب و معقولی نرسیده است در حالیکه خیلی از شهرهای دیگر از جمله یزد و اصفهان برند شهری تعریف کردند.
پس این هم در دستور کار کمیسیون گردشگری شوراست؟
بله. جزو پیشنهادات اولیهی کمیسیون بود.
اما شخص استاندار مسئولیت تهیهی این برند را به اتاق بازرگانی داده است.
ما به آنها کمک میکنیم و اطلاعات و پیشنهادات خود را در اختیار اتاق قرار میدهیم. حتما نباید همهی این کارها را شورا و شهرداری انجام دهد ما اطلاعات را در اختیار اتاق و میراث فرهنگی قرار میدهیم. در مورد نقشهی راه گردشگری نیز جلساتی با اعضای هیات علمی دانشگاه علمی و کاربردی گردشگری که از اعضای شورای سیاستگذاری هم هستند داشتیم؛ قرار شد شهرداری پیشنهادات خود را ارائه کند تا در اختیار میراث فرهنگی گذاشته شود و این نقشهی راه را تصویب کنند.
نقشهی راه گردشگری را کمیسیون اتاق بازرگانی برای کل استان دارد تهیه میکند. حتما شهر کرمان را هم در آن خواهند دید. بهنظر میرسد یک سردرگمی در کارها هست یا یکسری موازیکاریها دارید انجام میدهید.
شما برای اینکه کاری خوب انجام شود نیاز به اطلاعات جامع همهی بخشها دارید؛ اگر ما اطلاعات شهر کرمان را جمع کنیم و در اختیار متولی قرار دهیم موازیکاری نیست.
آقای میرحسینی؛ ما در حوزهی گردشگری شهر کرمان چالشهایی داریم که رفع آن، بیشتر در حوزهی وظایف شورا و شهرداری میگنجد. مثلا بهبود سیستم حملونقل عمومی یا رسیدگی به تابلوهای راهنمای شهر که نگویند کرمان گنگ است یا رسیدگی به وضعیت اماکن تفریحی و ارتقای امکانات آن، رسیدگی به وضعیت هتلها، رستورانها، سرویسهای بهداشتی، زیباسازی شهر و برنامهریزی برای افزایش مدت اقامت گردشگران در شهر کرمان و کارهایی از این دست. در شهر ما، یک گردشگر خارجی اگر کارت اتوبوس نداشته باشد نمیتواند سوار اتوبوسهای ما بشود. چالشهای زیادی داریم که هیچوقت به آن پرداخته نشده است؛ فکر نمیکنید بهجای انجام کارهایی که مسئولیتشان با دیگر نهادهاست بهتر باشد کمیسیون گردشگری به این مسائل بپردازد؟
ما با شورای عالی بانکهای استان جلسه گرفتیم تا حمایت کنند و تسهیلات کمبهره بدهند تا وسایل حملونقل عمومی توریست در شهر کرمان نوسازی شود. ونهایی که گردشگران را جابهجا میکنند فرسوده است و مالکان توان بهسازی نداشتند. این تسهیلات برای نوسازی تاکسیها نیز مدنظر است. یا آموزش رانندگان تاکسی که به توریست سرویس میدهند را داشتیم که ۱۵۰ نفر آموزش دیدند. یا تورهای کرمونگردون شهرداری که به گردشگران داخلی سرویس میدهند. ما باید شهر کرمان را اول به خود مردم کرمان بشناسانیم. همچنین، کمیسیون گردشگری شورای شهر کرمان باید با شهرهای اطراف مثل ماهان و راین هم ارتباط برقرار کند چون گردشگران این شهرها در کرمان اقامت میکنند.
وضعیت مراکز اقامتی شهر را چطور ارزیابی میکنید و چه چالشهایی در رابطه با این مراکز وجود دارد؟
در حوزهی اقامتی در چند سال اخیر اقدام خوبی در راهاندازی خانههای بومگردی صورت گرفته است. واقعیت این است ما دربارهی هتلهایمان حرف از چهار ستاره یا پنج ستاره میزنیم اما آیا واقعا هتلهای ما میتوانند با نمونههای مشابه در دنیا رقابت کنند؟ درست است که توریست یک محل اقامتی خوب و تمیز میخواهد اما هتلهای ما با بسیاری از هتلهای دنیا نمیتوانند رقابت کند. هتلهای خوب نیاز داریم و بخش خصوصی باید ورود کند و بسازد. خانههای بومگردی اما فضا و تجربهی متفاوتی در اختیار توریست قرار میدهد و این دو در کنار هم میتوانند ظرفیتهای اقامتی بیشتری در شهر کرمان ایجاد کنند.
**به مراکز اقامتی اشاره کردید. نظرتان بهعنوان رئیس کمیسیون گردشگری دربارهی هتلبام کرمان که شهرداری در احداث آن مشارکت دارد چیست؟
(مکث) سوال سیاسی میپرسید؟
**نه. بامکرمان یکی از پروژههای عمرانی مهم شهر کرمان است.
نفس عمل این است که یک مرکز اقامتی جدید به هتلهای کرمان اضافه میشود و این خوب است. تجربهی آن در دیگر شهرهای کشور هم وجود دارد از جمله بامتبریز. اینکه بتوانیم چنین مکانی داشته باشیم خوب است، اما آیا محلی که ساختند مناسب است؟ باید ببینیم چه کار کارشناسی روی آن صورت گرفته است.
منظورتان محل هتل در بامکرمان است؟
بله. در حوزهی میراث فرهنگی نگرانیهایی وجود دارد و صاحبنظران باید روی آن نظر بدهند که آیا هتلی که دارد ساخته میشود به هویت و جایگاه تاریخی این منطقه لطمه میزند یا خیر؟ کمیسیون گردشگری هنوز به این پروژه ورود نکرده که آیا هتلبام به شهر کرمان یک ارزش گردشکری میافزاید یا لطمه میزند. من معتقدم اگر هویت تاریخی را حفظ کنیم و آثار مدرن و جدید را در کنار آن ایجاد کنیم بدون اینکه خسارتی زده شود شاید ایرادی نداشته باشد.
دلیل اینکه کمیسیون گردشگری تاکنون به این پروژه ورود نکرده چیست؟ همان سیاسی بودن که گفتید؟
نه. اصلا. میتوان در کمیسیون گردشگری به آن پرداخت؛ البته باید ببینیم آیا در حوزهی وظایف ماست یا مثلا کمیسیون معماری و شهرسازی.
به موضوع خوبی اشاره کردید؛ اینکه آیا در حوزهی وظایف دیگر کمیسیونهاست یا کمیسیون شما. اخیرا جنابعالی به همراه آقای بهرامی نایب رئیس کمسیون گردشگری از بازار تاریخی قلعهمحمود بازدید کردهاید و بحث مرمت و احیا و تبدیل آن به بازارچهی تولیدات خانگی را مطرح کردهاید.
اجازه دهید صحبت شما را اصلاح کنم؛ آقای بهرامی نایب رئیس شورا هم هستند. ضمن اینکه با اعضای کمیسیون گردشگری از این بازار بازدید کردیم.
چون خبرنگار با خودتان نبردید؛ اطلاعات من هم کامل نبود.
این یکی از ضعفهای کمیسیون گردشگری است که ارتباطات رسانهای خوبی برقرار نکرده است.
سوال من این است؛ بحث احیای بنای تاریخی در حوزهی وظایف کمیسیون معماری و شهرسازی بیشتر میگنجد؛ راهاندازی بازارچه هم از وظایف کمیسیون خدمات شهری باید باشد. آیا شما به این نتیجه رسیدید که دیگر کمیسیونهای شورا در حوزهی وظایف خود دارند کمکاری میکنند که بهعنوان کمیسیون گردشگری به این سوژه ورود کردید؟
نه. شاید ما نیاز به احیای بافت تاریخی برای توسعهی گردشگری را بیشتر احساس کردیم. ما امسال بازدید و شناسایی از بناهای تاریخی متروکه و فراموش شده در شهر کرمان را در دستور کار کمیسیون گردشگری قرار دادهایم. هر ماه یکی دو جلسهی کمیسیون را به این برنامهها اختصاص میدهیم و این اماکن را شناسایی کرده و آنها را به دیگر کمیسیونها پیشنهاد خواهیم داد. در جریان بازدید از بازار قلعهمحمود روسای محترم کمیسیونهای بودجه و معماری، شهرسازی هم با ما بودند. نمایندهی محترم میراث فرهنگی و شهردار منطقه و معاونتهای مربوطه و معاون محترم شهرسازی شهرداری مرکز نیز تشریف آوردند که اگر قرار است کاری در حوزهی احیای بافت تاریخی انجام شود؛ این بازار را هم ببینند. کمیسیونها میتوانند حلقهی اتصال باشند. شورای شهر را هم باید از شورای شهرداری فراتر ببینیم و شورای کل شهر باشد و باید در اموری که قانون اجازه داده ورود کند.
یکی از تصمیمهای مهمی که شورای شهر در این دوره باید بگیرد تعیین تکلیف متروی شهری در کرمان است. بهعنوان رئیس کمیسیون گردشگری در اینباره چه نظری دارید؟
مترو یک پروژهی زمانبر است، ولی بالاخره از یکجایی باید شروع شود.
پس شما موافق مترو هستید.
ما کاملا موافقیم؛ وعدههایی هم دولت میدهد که کمک میکند. البته راهاندازی مترو شرایط جمعیتی دارد؛ باید جمعیت شهر بیش از یک میلیون نفر باشد.
آقای استاندار گفتهاند این مشکل را حل میکنند.
اگر دنبال کنند ما هم استقبال میکنیم.
یعنی موافقید که به وزارت کشور بگوییم شهر ما جمعیت استاندارد برای راهاندازی مترو را ندارد این شرط را حذف کنید تا مترو داشته باشیم؟
بله. حتی موافقیم مجوزها را بگیرند و تامین اعتبار صورت گیرد؛ فکر میکنم شورا هم آمادگی داشته باشد شرکت مترو را تاسیس و این کار را بهطور جدی دنبال کنیم. فکر کنم همهی اعضای شورا از این قضیه استقبال کنند. احداث مترو زمانبر است؛ تا ۱۰ سال دیگر جمعیت شهر و نیاز ترافیکی به گونهای میشود که مترو نیاز میشود.
آقای میرحسینی؛ اصناف در کمیسیون شما زیر سایهی گردشگری قرار گرفته است؟
شاید اهمیت گردشگری اینقدر بیشتر بوده به اصناف کمتر پرداختیم. ما جلسهی خوبی با رئیس و هیات رئیسه اتاق اصناف داشتیم. بهدنبال جلب مشارکت اصناف در بهسازی و نوسازی منظر شهری هستیم. پیشنهاد دادیم و شهرداری دارد کار میکند که یک خیابان را بهعنوان نمونه انتخاب و اصناف آن را زیباسازی و بدنهسازی کنند.
در آن جلسهای که با اتاق اصناف داشتید؛ چه مطالباتی از شورای شهر داشتند؟
ببینید ما باید آگاهیبخشی و شفافسازی موردنیاز را انجام دهیم و مردم همهی واقعیات را بدانند تا مشارکت کنند. ما ۲۵، ۲۶ هزار واحد صنفی در شهر کرمان داریم. این قشر در گذشته تاثیرگذاری بسیار زیادی در امور اجتماعی و اقصادی و سیاسی داشتند الان اما مشارکت اصناف در ادارهی شهر کم شده؛ منظورم از مشارکت این نیست که یکی دو نفر از اصناف به شورای شهر بیایند. ما میخواهیم کمک و مشارکت اصناف را برای ادارهی شهر جذب کنیم. بهعنوان نمونه مشارکت اصناف در سیما و منظر شهری است که یک خیابان را بهسازی میکنند. اصناف هم باید این را بدانند بودجهی شهرداری از همین عوارض و درآمدهای مردم است. امسال در بودجه عوارض اصناف را تغییر ندادیم و قصد داریم مسائل را بهطور جدی با اصناف درمیان بگذاریم. صنفی که هفت هزار تومان عوارض میدهد باید بداند این هفت هزار تومان، شاید هزینهی جارو زدن جلوی واحد او هم نشود.
سوال من را جواب ندادید. اصناف چه مطالباتی از شورای شهر داشتند؟
در اظهاراتم به آن اشاره کردم. اولین حرفی که گروههای مختلف از جمله اصناف با شورا مطرح میکنند؛ پرداخت عوارض و هزینههاست. حتی صنوف فرهیختهی ما به شورا میآیند که عوارضی برای ما بستید زیاد است. واقعیت این است که شهرداری با همین پولها باید اداره شود.