بهرامی؛ نایب رئیس شورای شهر کرمان در گفتوگو با استقامت:
اگر کارها پیش نرود شورا را ترک میکنم!
برخی اعضای شورا انگار موضوع سرمایهگذاری را درک نکردهاند
اسماء پور زنگی آبادی: شورای شهر کرمان در نشست اخیر خود در برابر یک آزمون مهم قرار گرفت؛ اینکه با سرمایهگذاران آن هم سرمایهگذاران فرهنگی چه رفتاری خواهد داشت؟
در گفتوگو با علی بهرامی؛ نایب رئیس شورا این مسئله را مطرح کردم که در ادامه میخوانید و در پایان، به این پرسش پاسخ خواهید داد که آیا شورا برای سرمایهگذاران جاذبه ایجاد میکند یا دافعه؟
آقای بهرامی! یکشنبهی گذشته در صحن علنی شورا بحثی درگرفت دربارهی حمایت از یک سرمایهگذار که قصد داشت یک آمفیتئاتر در هفتباغ بسازد. فضای عمومی شورا چراغ سبز به این سرمایهگذار نشان نداد. این بهانهی خوبی است تا به عملکرد شورا در زمینهی جذب سرمایهگذار بپردازیم؛ با وجود اینکه عموم اعضا در برنامهی انتخاباتی خود و شهردار نیز در برنامهی خود بر حمایت از سرمایهگذار تاکید داشتهاند خروجی موفقی در این مدت در شورا و شهرداری نداشتیم. دلایل این عدم موفقیت را چه میدانید؟
اینکه جذب سرمایهگذار بخش خصوصی در شهر کرمان موفقیتآمیز نبوده به شهرداری و شورای شهر برنمیگردد و متاثر از شرایط اقتصادی کشور است که در وضعیت نامناسی قرار گرفته؛ متاسفانه این ۱۰ ماهی که شورا فعالیت میکند با این التهابات و رکود و تحریمهای جدید همزمان شده است. علاوه براین، یک واقعیت دیگر نیز وجود دارد و آن اینکه در طول سالهای مختلف هیچ برنامهی مدون و مشخص و کاربردی در کرمان برای جذب سرمایهگذار نداشتیم و هرچه بوده؛ در حد حرف و تمایلات افراد بوده است بدون اینکه یک برنامهریزی جدی صورت گیرد. ما در شورا طی این ۱۰ ماه، با چالشهای جدیای مواجه بودهایم؛ از مسائلی که در انتخاب شهردار پیش آمد گرفته تا پرداخت بدهیهای سنگینی که از گذشته باقی مانده است. این شرایط اجازه نداده تا ما هم برنامهای کاربردی برای جذب تعریف کنیم. متاسفانه یک تصور غلط نیز در گذشته در شهر کرمان وجود داشته و آن اینکه واگذاری پروژهها به پیمانکار را با عنوان سرمایهگذاری معرفی کردهاند در صورتی که اینطور نیست. پرداخت بدهی این پیمانکاران و دیگر دغدغههای مالی در این مدت فکر راحتی برای شورا و شهرداری نگذاشته تا به مسائل اساسی و برنامهها بپردازیم.
به نظر نمیرسد ارادهای هم در شورای شهر وجود داشته باشد که بخواهند به موضوع مهمی مثل جذب سرمایهگذار بخش خصوصی بپردازند و جذابیتهایی ایجاد کنند؛ این وضعیت اقتصادی که از آن یاد کردید دائمی که نیست.
نه. این اراده وجود داشته؛ امروز کسی نیست که ارزش و اهمیت سرمایهگذاری بخش خصوصی را نداند اما شرایط اقتصادی فعلی واقعا تاثیرات بسیاری بر این حوزه گذاشته است. متاسفانه سیاسیبازی نیز در کشور و در استان کرمان از حد معقول خود خارج شده و گاهی رقابتها به تقابل تبدیل شده؛ در چنین شرایطی سرمایهگذار وقتی ببیند تقابل بین مسئولین وجود دارد رغبت و آرامش خاطر خود را از دست میدهد و پا پیش نمیگذارد. ما هم هنوز آئیننامه و برنامهای برای حمایت و جلب سرمایهگذاری تدوین نکردهایم. در مورد همین سرمایهگذار که شما مثال زدید؛ ماجرا از این قرار بوده که ایشان در دورهی شورای قبل تصمیم میگیرد در کرمان یک سالن آمفیتئاتر بسازد اما به او مشورت دادهاند که به دلیل دیدگاههای خاصی که در شورای چهارم وجود دارد ممکن است با ساخت سالن برای موسیقی و تئاتر موافقت نکنند پس او تصمیم میگیرد یک مجتمع گردشگری و تالار پذیرایی احداث کند و در این مجموعه، آمفیتئاتر نیز ببیند. برای این پروژهی خود، بهجای پروانهی فرهنگی، پروانهی تجاری میگیرد و در شهر، هر جا که زمینی برای احداث این ساختمان پیدا کرده؛ شورای ترافیک با آن موافقت نکرده، یا قیمت زمین بهگونهای بوده که از توان سرمایهگذار خارج بوده است. به همین دلیل، محور گردشگری هفتباغ را انتخاب میکند اما انگار عدهای چون با باعث و بانیان هفتباغ مشکل دارند، هرکاری میکنند تا این پروژه شکست بخورد! حالا که این سرمایهگذار میخواهد کار را شروع کند با این افزایش دو برابری نرخ دلار و وضعیت بازار ارز هم روبهرو میشود. پیشنهادی را به شورا و شهرداری ارائه میکند که من تعهد میدهم ساختمان را تا شش ماه دیگر کامل کنم، شما هم این فرصت را به من بدهید که پول پروانه را بعد از یک سال تنفس (شش ماه پس از بهرهبرداری) پرداخت کنم. از نظر شخص من، این که اصلا درخواست بزرگی نیست. هیچ بار مالی نیز برای شهرداری ندارد؛ ما در کمیسیون فرهنگی با این درخواست سرمایهگذار موافقت کردیم و در صحن علنی مطرح شد اما برخی همکاران ما میگویند اگر به این سرمایهگذار چنین امکانی بدهیم؛ دیگران هم متوقع میشوند! انگار آمفیتئاترسازان در صف ایستادند که بیایند در کرمان سرمایهگذاری کنند! اصلا چنین چیزی نیست؛ ۱۰۰ سال یک سالن آمفیتئاتر در این شهر نساختیم، حالا همه آمدند و بعد ما نگرانیم که از ما توقع حمایت داشته باشند؟! در دنیا، تمام ترفندهای ممکن را بهکار میگیرند و انواع بستههای تشویقی را میدهند تا سرمایهگذاران بیایند؛ بعد نگرانی ما چیست؟ برخی بهگونهای رفتار میکنند که انگار مسئلهی سرمایهگذاری را درک نکردهاند. برخی همکاران هم پیشنهاد دادند برای چنین حمایتهایی؛ یک آئیننامه کلی طراحی شود. این خیلی خوب است اما در کشوری که ارز صبح یک نرخ دارد و عصر نرخ دیگری و ریسک سرمایهگذاری بسیار بالا رفته؛ حالا ما یک ماه دیگر هم کار سرمایهگذار را به تعویق بیاندازیم که منتظر بمان تا ما آئیننامه تدوین کنیم؟ آیا این شیوهی برخورد عقلانی است؟ فردی که هر لحظه در انجام سرمایهگذاری خود مردد است بهجای اینکه یک لحظه تاخیر ایجاد نکنیم و به ماندن ترغیبش کنیم؛ بیاییم بگوییم آئیننامهای باید باشد که حرفی پشت سرمان نباشد؟ وقتی پروژههای میلیاردی را تصویب میکردند نترسیدند پشت سرشان حرفی باشد بعد برای حمایت از یک سرمایهگذار که اداره کل ارشاد هم تاییدش کرده؛ اینطور رفتار کردن درست است؟ یعنی اینقدر شعور مردم را پائین میدانند که فکر میکنند این چیزها را میپذیرند؟
اتفاقا دو هفته پیش با آقای فرشاد؛ رئیس شورا گفتوگویی داشتم. ایشان گفت که در شورا اجماع کامل بر سر حمایت از سرمایهگذار وجود دارد و بارها اعلام کردهایم هرکس بیاید هیچ کمکی را دریغ نمیکنیم. حالا این رفتار شورا با یک سرمایهگذار، یعنی که رئیس شورا در محاسبات خود اشتباه کرده است؟
نه. ایشان اشتباه نکردهاند؛ همهی اعضای شورا اهمیت این مسئله را میدانند اما نمیدانند در عمل چهطور باید اقدام کرد؟ حمایت از سرمایهگذار با شعار دادن و گفتن اینکه فرش قرمز پهن میکنیم که نیست. هنر این است راهکاری بیابیم تا فرآیند سرمایهگذاری تسهیل شود. قوانین ما مربوط به ۶۰ سال پیش است و یا مربوط به دورانی که یک آرامش نسبی اقتصادی داشتیم اما الان ما در یک جنگ سرد اقتصادی قرار داریم؛ باید قوانین و تصمیمات ما متناسب با این شرایط باشد و انعطاف بیشتری در برابر سرمایهگذاران داشته باشیم.
این وظیفهی شما اعضای شوراست. چیزی را میگویید که مطالبهی ما مردم از خود شما شورانشینان است.
ببینید؛ قوانین شورا از قانون اساسی و مقررات بالادستی نشات گرفته است.
میتوانید مصوباتی در حمایت از سرمایهگذاران داشته باشید. اما خودتان هم اشاره کردید هنوز حتی یک برنامه و حتی یک آئیننامه تدوین نکردهاید که مشخص کند چه میخواهید بکنید؛ چه رسد به تدوین مقررات و تغییر قوانین!
من معتقدم شورا یک جمع ۱۱ نفره است و باید اکثریت به یک باور برسیم و همان را اجرایی کنیم. الان در بحث سرمایهگذاری؛ دیدگاهها در بیان مسئله به هم نزدیک شده که اتفاق خوبی است اما به لحاظ عملی و کاربردی هنوز به اجماع نرسیدهایم که چگونه عمل کنیم. من بهعنوان یک عضو شورا میگویم که ما در جنگ اقتصادی با قدرتهای جهانی هستیم و باید راهکارهای جدیدی را در پیش بگیریم. اما برخی از اعضای شورا چنین اعتقادی ندارند و شاید درک مشترکی از شرایط اقتصادی موجود در شورا وجود ندارد.
حالا در این شرایط، برنامهتان چیست؟
من بهعنوان یک عضو شورا دارم تمام تلاشم را میکنم و تا آنجا که بتوانم ادامه میدهم؛ اگر در عمل توانستم کاری بکنم که خدا را شکر میگویم اما اگر دیدم واقعا تلاشم به نتیجه نمیرسد دست مردم کرمان را میبوسم.
یعنی شورا را ترک میکنید؟
اگر احساس کنم کاربردی ندارم و نمیتوانم تلاشهایم را به نتیجه برسانم از شورا میروم.
تاثیرات این نوع رفتار شورا با سرمایهگذار خیلی عمیقتر از آن است که بگوییم یک مصوبه آمد و رد شد. با این اتفاق، این پیغام را به سرمایهگذاران دادید که کار با شورای پنجم هم سخت است. اگر واقعا قصد حمایت از سرمایهگذاران را دارید؛ باید اقدام اساسی در این زمینه انجام دهید. در کرمان حتی هنوز فرصتهای سرمایهگذاری را مشخص نکردید چه رسد به اینکه بستهی تشویقی تدارک دیده باشید. شما میگویید دارم تلاش میکنم؛ بهطور مشخص بگویید که دارید چه میکنید؟
من فکر میکنم پیش از همهی بحرانهای تحریم و جنگ و بیآبی؛ ما در کشور دچار بحران گفتوگو هستیم و هنوز نتوانستهایم سر مسائل مهم گفتوگو کنیم؛ وقتی هم با یکدیگر حرف میزنیم، تبادلنظر نمیکنیم بلکه هرکس میآید که حرف خودش را بزند و کوتاه هم نمیآید. از طرفی، با مردم هم که تبادلنظر نداریم. خوشبختانه ما شورای مشورتی جوانان را با رای اکثریت اعضای شورا شکل دادیم که دارد مسیری برای گفتوگوی شورا با جوانان را باز میکند و ۷۰۰ نفر عضو دارد و تجربهای موفقیتآمیز بوده است. تمام تلاشم را بر گفتمانسازی در شورا گذاشتهام. اگر کسی نخواست سیاسیکاری کند؛ وقتی یک کاری بهنفع شهر باشد میپذیرد.
آقای فرشاد درست گفتند که اجماع وجود دارد اما عملی شدن این نظریات به این راحتی نیست.
اقتصاد شهر وضعیت بدی دارد؛ نیاز مبرم به جذب سرمایهگذار داریم اما حتی مقدمات آن که تهیهی فرصتهای سرمایهگذاری و تدوین آئیننامه و بستههای تشویقی است را فراهم نکردهاید و بعد شما پی گفتمانسازی هستید؟ به نظر میرسد اقداماتی که میکنید با شرایط همخوانی ندارد.
این واقعیت را بپذیرید که سالهای زیادی در این زمینه اقدام کاربردی صورت نگرفته و شورا، شورای شهرداری بوده و یکبعدی به خیلی مسائل شهری پرداخته شده است. حالا در یک بازهی ۱۰ ماهه؛ انتظار دارید همهی مشکلات را حل کنیم؟ ما در حوزههای مختلف، مشکلات جدی داریم و کارهایی که چندین دهه انجام نشده است را نمیتوانیم در یک سال انجام دهیم. اما حداقل به این نتیجه رسیدهایم که کاری کنیم سرمایهگذار فرهنگی نترسد به شورا بیاید و مجبور نباشد طرح خود را تغییر دهد تا مجوز بگیرد. چالشها جدی و کالبدی و بدهیها هم میلیاردی است. اینها خیلی دستوپا گیر است؛ وقتی صبح وارد شورا میشوی؛ کارگران و پیمانکاران طلبکار پشت درایستاده و منتظر هستند مشکلشان را حل کنی. برخی پیمانکاران ما واقعا زندگیشان به بحران رسیده
است.
در این شرایط، نمیتوان انتظار حل همهی مشکلات را داشت. ولی شورا امروز میداند راه برونرفت شهر کرمان از تنگناها، واگذاری کارها به بخش خصوصی و حمایت از سرمایهگذاران است؛ این، دستاورد کمی نیست. اگر این پروژههای تحمیلی را شهرداری کرمان نداشت الان اوضاع چندان بدی هم نداشتیم. شرایط اقتصادی کشور هم الان طوری است که نمیتوانیم برنامهریزی کنیم. من که نمیتوانم خودم جزیرهای در شهرداری بنشینم و روی یک اقتصاد برنامهریزی کنم و بعد اقتصاد کشور راه خودش را برود. در چالشهای فعلی هرکس برنامه بدهد حرف بیربط زده اما من دارم در زمینهی گفتمانسازی تمام تلاشم را میکنم؛ عرض کردم که اگر توانستم به ایدهال مطلوبم برسم ادامه میدهم و اگر نتوانستم، وقت مردم را نمیگیرم.
حالا این حرف شما ممکن است تعبیر به این شود که شما قصد دارید در انتخابات مجلس شورای اسلامی شرکت کنید.
ببخشید چه ربطی به انتخابات مجلس دارد؟
ممکن است گفته شود آقای بهرامی دارد بحث خروج از شورا را زمزمه میکند تا در انتخابات مجلس شرکت کند.
من که نمیتوانم نگران این باشم چه کسی چه چیزی فکر میکند. من برنامهی خودم را دارم به شما میگویم.
حالا قصد ندارید به مجلس بروید؟
در حال حاضر؛ تمام تلاشم را بر مسئولیتم در شورا گذاشتهام و الان که در شورا هستم به مجلس فکر نمیکنم. دربارهی این سرمایهگذار، تصمیم نهایی شورا چیست؟ حمایتش میکنید؟
سرمایهگذار خیلی دلسرد و ناراحت شده است. اوضاع اقتصادی کشور هم مزید بر علت شده؛ با این حال، ما چهارشنبه با حضور آقای فرشاد جلسهی دیگری را تشکیل دادیم و پیگیر موضوع هستیم.