وزارت نیرو برای تامین آب کرمان بررسی می‌کند
انتقال آب از خِرسان به‌جای بهشت‌آباد
گروکشی در صفارود!
گروه اقتصاد ـ پروژه‌ی پرحاشیه‌ی انتقال آب از بهشت‌آباد به کرمان و یزد نتوانست مخالفان خود را اقناع کند و به نظر می‌رسد تصمیم جدی فعلی، تغییر مبدا انتقال این آب از بهشت‌آباد به «خِرسان» است.
نتیجه‌ی نهایی اما تا چند روز آینده مشخص می‌شود. در جلسه‌ای که شامگاه پنجشنبه‌ی گذشته با حضور معاون آب و آبفای وزیر نیرو، استاندار کرمان و جمعی از مقامات استان کرمان برگزار شد، مسائل و چالش‌های پیش‌روی این پروژه و دیگر پروژه‌های انتقال آب به استان کرمان بررسی شد.
به گزارش خبرنگار استقامت، در این جلسه، به پیشنهاد فدایی استاندار کرمان، ابتدا از سوی خود وی و معاون آب منطقه‌ای استان، گزارشی از وضعیت فعلی پروژه‌های انتقال آب به استان ارائه و سپس معاون وزیر نیرو دربارهی آن توضیحات لازم را داد. از جمله این پروژه‌ها، انتقال آب از بهشت‌آباد به کرمان بود که پس از مخالفت‌های گسترده‌ای که نسبت به آن در استان چهارمحال و بختیاری شد؛ برای مدت‌ها مسکوت ماند و خبری از آن منتشر نشد تا این‌که در جلسه‌ی پنجشنبه شب اعلام کردند مبدا این پروژه به خرسان تغییر داده می‌شود؛ اگرچه هنوز هم چیزی در این‌باره نهایی نشده است.
محمدعلی فدایی؛ معاون طرح و توسعه آب منطقه‌ای استان کرمان در این‌باره گفت: «مبدا تامین این آب، بهشت‌آباد بود که به خِرسان تبدیل شده است منتها هنوز از سوی وزارت نیرو مجوز داده نشده؛ همچنین تخصیص آن روز به روز دارد کمتر می‌شود. ما مجوز ۱۸۰ میلیون متر مکعب را داشتیم اما آن را به ۱۴۲ میلیون متر مکعب تقلیل داده است و ما در این‌باره حرف داریم و به همین دلیل، هنوز چیزی را امضا نکرده‌ایم».
معاون آب منطقه‌ای استان کرمان با بیان این‌که ما این پروژه را به دو قطعه‌ی ۲۷۰ و ۴۳۰ کیلومتری تبدیل کرده‌ایم. قطعه‌ی اول را با استفاده از اعتبارت دولتی شروع کردیم و یک‌هزار و ۱۰۰ میلیارد تومان برای آن قرارداد بستیم که از سمت کرمان در حال اجراست؛ این مسیر، از کرمان به رفسنجان و از رفسنجان به سمت انار می‌رود. تاکنون ۳۶ کیلومتر لوله اجرا و ۴۲ کلومتر لوله تولید شده است اما به کمبود اعتبار خوردیم و کارگاه تقریبا تعطیل است». فدایی اضافه کرد: «خواستیم از اعتبارات ماده ۵۶ استفاده کنیم؛ اما سازمان برنامه و بودجه چون منبع تامین آب قطعی نشده است، تاکنون نتوانسته این اعتبار را اختصاص دهد».
وی گفت: «برای تامین مالی اجرای قطعه‌ی دوم تا مبدا نیز، هیچ راهی جز فاینانس جود ندارد و منتظر مجوز سازمان برنامه و بودجه هستیم. بهتر است نمایندگان محترم کرمان و یزد و استانداران این دو استان در این‌باره پیگیری کنند تا اعتبار لازم را جذب کنیم».
عباس سروش؛ معاون وزیر هم توضیح داد: «دربارهی طرح آبرسانی به استان کرمان از زاگرس که به بهشت‌آباد معروف است؛ در جلسه‌ای که با مدیرعامل محترم شرکت توسعه منابع آب ایران داشتیم صحبت شد که گزینه‌ی دیگری مدنظر است که همان خرسان است. قرار شد روی این پروژه کار کنند و تا ۱۵ مردادماه امسال نتیجه را بیاورند؛ تمایل اولیه بر خرسان بود. حالا نتایج بررسی‌ها را که بیاورند، در حضور وزیر محترم نیرو دربارهی آن تصمیم گرفته می‌شود که آیا بهشت‌آباد به خرسان تغییر می‌کند؟».
پیمانکار صفارود را تعطیل کرده است
پروژه‌ی دیگری که در این جلسه به بررسی گذاشته شد؛ انتقال آب از سرشاخه‌های هلیل‌رود به شهرهای شمالی استان بود که به‌نام پروژه‌ی صفارود شناخته می‌شود که در سال‌های گذشته با مخالفت‌های گسترده‌ای در جنوب استان روبه‌رو بوده است. این پروژه از یک تونل طویل و یک سد تشکیل شده است.
محمد جواد فدایی؛ استاندار کرمان دربارهی آخرین وضعیت این پروژه گفت: «این پروژه قرار است برای مصرف شرب و صنعت، آب را به شهرهای شمالی استان برساند. سد صفارود تاکنون ۷۵ درصد پیشرفت فیزیکی داشته اما به دلیل مطالبات زیاد، پیمانکار آن را تعطیل کرده است. من هم در جلساتی که داشتیم؛ به پیمانکار اعتراض کردم که درست نبود بگذارید مطالبات شما به ۸۰ میلیارد تومان برسد و بعد آن را طلب کنید. البته گفتند که پیش از این هم پیگیری‌هایی داشته‌اند ولی صدایشان به جایی نرسیده است. حالا آن را تعطیل کرده که تبعات اجتماعی نامناسبی داشته است». وی افزود: «بیکاری تعداد زیادی از نیروهای محلی که در این پروژه بودند باعث نارضایتی‌هایی شده است. ما دنبال کردیم مقداری منابع مالی برای پروژه تامین کنیم. حدود ۱۰ میلیارد تومان از منابع استانی، پنج میلیارد تومان از اعتبار تنش‌های آبی و هفت میلیارد تومان هم از اعتبارات خود پروژه گذاشتیم. اخیرا جلسه‌ای با آقای دکتر عدل داشتیم که قرار شد مجوز استفاده از ماده ۵۶ را به ما بدهند؛ من فکر می‌کنم تقریبا افق روشن است. حدود ۳۰ میلیارد تومان امسال احتمالا می‌توانیم تامین کنیم اما هنوز با ۸۰ میلیارد مطالبات پیمانکار فاصله‌ی زیادی داریم».
وی همچنین اظهار کرد: «دربارهی نگرانی‌های زیست محیطی که نسبت به سد صفارود وجود دارد نیز با دکتر کلانتری؛ ریاست محترم سازمان محیط زیست، جلسه‌ای داشتیم. پذیرفتند گزارش زیست محیطی را آب منطقه‌ای استان تهیه کند و به این سازمان بفرستد؛ این پروژه، مجوز محیط زیست را نیاز دارد و باید گزارش آن تهیه شود».
فدایی بیان کرد: «تونل صفارود هم الان به دلیل مسائل و شکایات، دادستانی حکم تعطیلی آن را داده است. با دادستان محترم جلسه‌ای داشتیم؛ گفتند سوالاتی داریم که می‌خواهیم کارشناسان رسمی دادگستری آن را پاسخ دهند. ما هم پذیرفتیم و گفتیم این، حرف درستی است. در جلسه‌ای که با آقای دکتر کلانتری داشتیم؛ ایشان هم تصمیم نهایی را به نظر کارشناسی موکول کردند؛ در آخرین پیگیری‌ای که از آب منطقه‌ای داشتم، گفتند قرار است جلسه‌ای با کانون کارشناسان دادگستری برگزار کنیم تا اطلاعاتی که آن‌ها نیاز دارند را بدهیم که نظر خود را بدهند».
سروش؛ معاون آب و آبفای وزارت نیرو هم دربارهی انتقال آب صفارود توضیحاتی داد و گفت: «امروز، بازدیدی از سد صفارود داشتیم و عوامل پیمانکار نیز آنجا حضور داشتند؛ به شدت گلایه کردم و گفتم مرسوم نیست پیمانکارانی که خود را بخشی از نظام می‌دانند کار گروکشی انجام دهند. البته پیمانکار دلایلی داشت و قول دادند اگر حداقل عایدی به آن‌ها پرداخت شود شروع کنند».
وی افزود: «ما هم به دنبال مجاری‌ای که دکتر فدایی اشاره کردند برای تامین اعتبارات این پروژه هستیم که عمد‌ه‌ترین آن ماده ۵۶ است. روی منابع عمومی خیلی نمی‌توان حساب کرد». سروش اظهار کرد: «امروز سد را هم دیدیم و جلسه‌ی صریح و بی‌پرده‌ای در این‌باره داشتیم. به دکتر فدایی هم گفتم این پروژه، پیگیری استان را نیاز دارد. چون در تهران آن‌قدر مشغله‌ها فراوان است ممکن است غفلت شود؛ باید یادآوری کنید. روزانه به من تلفن و آن را پیگیری کنید. من هم این پروژه را در اولویت کارهایم می‌گذارم».
وی دربارهی تونل نیز گفت: «حدود ۵۰ درصد کار تونل انجام شده است. تعطیلی پروژه‌ای با این ابعاد و طول، معنا ندارد و نمی‌دانم چرا مقامات قضایی آن را تعطیل کردند. مباحث فنی چنین پروژه‌هایی پیچیده است». او خطاب به مقامات استان کرمان بیان کرد: «وقتی کارشناسان (دادگستری) نظرات خود را دادند، حتما گزارشی که برای جواب آن‌ها دارید را به تهران بفرستید تا ما آن را ببینیم.از لحاظ فنی اگر دقت کافی نداشته نباشید، شاید یک سال دیگر هم معطل شوید».
دربارهی استفاده از اسناد خزانه برای پرداخت مابقی مطالبات این پیمانکار نیز در این جلسه مباحثی مطرح شد.
بم و بروات همچنان چشم‌انتظار آب سد نساء
در ادامه‌ی این جلسه، به سرنوشت پروژه‌ی انتقال آب از سد صفارود به بم و بروات نیز اشاره شد. فدایی؛ معاون آب منطقه‌ای استان کرمان گفت: «از سدنساء حدود ۵۶ کیلومتر خط لوله باید اجرا شود تا طی این طرح آب به بم و بروات برسد. این مناطق الان دارند آب با کیفیت کم مصرف می‌کنند اما پشت این سد آب داریم. ۱۰۰ میلیارد تومان نیاز داریم تا این خط را اجرا کنیم». محمد طاهری؛ مدیرعامل آبفای استان کرمان هم در این‌باره اظهار کرد: «پروژه‌های آب استان این‌قدر فرسایشی می‌شوند که چندین برابر برآورد اولیه هزینه‌ی نهایی آن‌ها می‌شود». او افزود: «پروژه‌ی بم ـ بروات یازدهمین سالی است که شروع شده. ۱۸۰ میلیون مترمکعب آب پشت سد نساء ذخیره شده و قرار است به‌صورت ثقلی این آب با بهترین کیفیت را به بم و بروات برسانیم؛ اما ردیف اعتبار بسیار ناچیز است. با این رقم ۱۰ سال آینده هم نمی‌توانیم پروژه را جمع کنیم». او تاکید کرد: «باید اقدام عاجلی برای این پروژه انجام شود». در این جلسه، سرپرست استانداری کرمان دربارهی پروژه‌ی انتقال آب عمان نیز توضیحاتی داد: «یک شرکت ترکیه‌ای قرار است به‌صورت BOT برای تامین آب صنعت و پنج شهر جنوبی استان این پروژه را اجرا کند. از وزارت محترم نیرو می‌خواهیم تا کمک کنند که تخصیص لازم داده شود».
پروژة سدقدرونی ۱۳ سال معطل است
به گزارش خبرنگار استقامت، محمد مهدی زاهدی؛ نماینده کرمان و راور در مجلس نیز در این جلسه از سرنوشت پروژه‌ی انتقال آب از سد قدرونی ابراز نگرانی و گلایه کرد. او گفت: «پروژه‌ی سد قدرونی از مصوبات سفر مقام معظم رهبری به کرمان در سال ۸۴ است.۹۰ درصد کار پیشرفت کرده و ۱۰ درصد آن باقی مانده است. ضمن این‌که کانال انتقال آب به راور هم باید اجرا می‌شد که هیچ کاری دربارهی آن نشده است». او افزود: «۱۳ سال گذشته و پیمانکار طلب دارد، پنج ماه است پیمانکار به کارگران پول نداده و هر روز گرفتار کارگران هستیم و چندین بار در فرمانداری راور تحصن و سر و صدا کرده‌اند. نامه‌هایی به وزیر محترم در این‌باره نوشتم اما متاسفانه کاری نشده است». زاهدی خواستار اتمام این پروژه و پرداخت حداقلی به پیمانکار و برنامه‌ریزی برای انتقال آب به راور یک
شد.معاون آب منطقه‌ای استان کرمان در توضیح این پروژه با بیان این‌که این پروژه از حدود بهمن‌ماه سال گذشته تعطیل است ولی از هفته‌ی پیش کم‌کم دارد فعال می‌شود، گفت: «پیمانکاری که سه میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان اسناد خزانه گرفته، آن را یک میلیارد و ۷۰۰ در بازار نقد کرده و با این تنزیل کارگاه را فعال کرده است. این‌طوری که نمی‌شود».
وی اظهار کرد: «۲۳ میلیارد تومان از اعتبار موردنیاز این پروژه باقی مانده است».
این پروژه برای تامین آب شرب شهرستان‌های راور و زرند تعریف شده که ظاهرا زرند نیز از اهداف آن حذف شده است. دربارهی نحوه‌ی پیگیری برای تامین اعتبار مورد نیاز این پروژه نیز هم‌اندیشی و قرار شد از طریق وزارت نیرو اقداماتی صورت گیرد.ناگفته نماند در این جلسه؛ سیمین سنجری؛ مدیر سایت خبری هلیل و یکی از خبرنگاران جنوب استان با طرح دغدغه‌های مردم این مناطق نگرانی از پروژه‌ی انتقال آب صفارود به کرمان را به مقامات بازیادآوری کرد و خواست تا تصمیمی نگیرند که کشاورزی جنوب را در خطر بیش‌تر قرار دهند.
